پۆلیسی توركیا رۆژنامەنوسێكی لە مێردینی باكوری كوردستان دەستگیركرد و دەستیشی بەسەر كەلوپەلە رۆژنامەوانیەكەیدا گرت.
بەرەبەیانی ئەمڕۆ پۆلیسی توركیا هەڵیكوتایە سەر ماڵی رۆژنامەنووس (ئۆزنور دێگەر) لە ناحیەی قۆسەری سەر بە شاری مێردین و دەستگیریان كرد، بەپێی زانیارییەكان لە كاتی دەستگیركردنیدا لەلایەن پۆلیسی توركیاوە ئەشكەنجە دراوە و دەرگای ماڵەکەشی شکێنراوە.
هەروەها دوای پشكنینی ماڵەكەی، پۆلیس دەستی بەسەر ئامێرە تەكنیكییەكانی رۆژنامەنووسەكەدا گرت و لە بنكەی پۆلیسی شارەكە لێكۆڵینەوەیان لەبارەوە دەكرێت.
کۆمەڵەی ڕۆژنامەنووسانی ژنانی میزۆپۆتامیا سەبارەت بەو پرسە ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند: "ئێمە سیستەمێک قبوڵ ناکەین کە سزای بکەرانی سوکایەتییەکە نەدات، بەڵکو سزای ئەو ڕۆژنامەنووسە بدات کە سووکایەتی پێدەکرێت". "ئێمە لەگەڵ هاوڕێکەمانداین."
ئەمڕۆ هەینی 15 كامێرای چاودێریكردنی تیژڕەوی لەناو شاری هەولێر بۆ تۆماركردنی سەرپێچی شۆفێران دەخرێنەكار.
بەڕێوەبەرایەتیی هاتوچۆی هەولێر لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، ماوەی 10 رۆژە بەشێوەی ئەزموونی 15 كامێرا كاردەكەن و رۆژی هەینی دەستدەكەن بە تۆماركردنی سەرپێچییەكان.
بە پێی راگەیەندراوەكە، نەوەستان لە گلۆپی سوری ترافیكلایت، لێخورین بە خێرایی زیاتر لەو خێراییەی كە رێگەی پێدراوە، تێپەڕاندنی هێڵی پەڕینەوەی پیادە، ئەو ئۆتۆمبێلانەی لە رێڕەوی كراوەی سووڕانەوەی دەستەڕاستی ترافیكلایتەكان دەوەستن، بە سەرپێچی دادەنرێت.
پۆلیسی توركیا رۆژنامەنوسێكی لە مێردینی باكوری كوردستان دەستگیركرد و دەستیشی بەسەر كەلوپەلە رۆژنامەوانیەكەیدا گرت.
بەرەبەیانی ئەمڕۆ پۆلیسی توركیا هەڵیكوتایە سەر ماڵی رۆژنامەنووس (ئۆزنور دێگەر) لە ناحیەی قۆسەری سەر بە شاری مێردین و دەستگیریان كرد، بەپێی زانیارییەكان لە كاتی دەستگیركردنیدا لەلایەن پۆلیسی توركیاوە ئەشكەنجە دراوە و دەرگای ماڵەکەشی شکێنراوە.
هەروەها دوای پشكنینی ماڵەكەی، پۆلیس دەستی بەسەر ئامێرە تەكنیكییەكانی رۆژنامەنووسەكەدا گرت و لە بنكەی پۆلیسی شارەكە لێكۆڵینەوەیان لەبارەوە دەكرێت.
کۆمەڵەی ڕۆژنامەنووسانی ژنانی میزۆپۆتامیا سەبارەت بەو پرسە ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند: "ئێمە سیستەمێک قبوڵ ناکەین کە سزای بکەرانی سوکایەتییەکە نەدات، بەڵکو سزای ئەو ڕۆژنامەنووسە بدات کە سووکایەتی پێدەکرێت". "ئێمە لەگەڵ هاوڕێکەمانداین."
ئەمڕۆ هەینی 15 كامێرای چاودێریكردنی تیژڕەوی لەناو شاری هەولێر بۆ تۆماركردنی سەرپێچی شۆفێران دەخرێنەكار.
بەڕێوەبەرایەتیی هاتوچۆی هەولێر لە راگەیەنراوێكدا ئاماژەی بەوەكردووە، ماوەی 10 رۆژە بەشێوەی ئەزموونی 15 كامێرا كاردەكەن و رۆژی هەینی دەستدەكەن بە تۆماركردنی سەرپێچییەكان.
بە پێی راگەیەندراوەكە، نەوەستان لە گلۆپی سوری ترافیكلایت، لێخورین بە خێرایی زیاتر لەو خێراییەی كە رێگەی پێدراوە، تێپەڕاندنی هێڵی پەڕینەوەی پیادە، ئەو ئۆتۆمبێلانەی لە رێڕەوی كراوەی سووڕانەوەی دەستەڕاستی ترافیكلایتەكان دەوەستن، بە سەرپێچی دادەنرێت.
بافڵ جەلال تاڵەبانی، سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لەگەڵ نوێنەری تایبەتی سەرۆكی روسیا بۆ كاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەفریقا كۆبوویەوە.
سەرۆكی یەكێتی لە بارەگای مەكتەبی سیاسی لە هەولێر پێشوازی لە وەفدێكی باڵای روسیا بە سەرۆكایەتیی میخائیل بۆگدانۆف، نوێنەری تایبەتی سەرۆكی روسیا بۆ كاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەفریقا و جێگری وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتە كرد.
لە دیدارەكەدا بافڵ جەلال تاڵەبانی پەرۆشی یەكێتی دووپاتكردووە بۆ فراوانكردنی ئاسۆی هاریكارییەكان و هەماهەنگییەكان كە خزمەت بە سەقامگیری لە ناوچەكەدا بكات.
هەر لەوبارەیەوە سەرۆكی یەكێتی ستراتیژی حزبەكەی بۆ كۆی پرسەكان خستەڕوو و رایگەیاند، ویستی یەكێتی دیدگایەكی بەرپرسیارانە و دەربەستە بە چارەسەركردنی ئاشتییانەی كێشەكان و بوونی پەیوەندی هاوسەنگە لە نێوان هەموو جەمسەر و لایەنەكان تا بتوانن وڵاتەكە لە شەڕ و ناكۆكییەكان بپارێزن.
د.لەتیف جەمال ڕەشید، سەرۆک کۆماری عیراق پێشوازی لە شاندێکی زانکۆی کۆیە کرد بە سەرۆکایەتیی د.محەمەد حەسیب صدیق سەرۆکی زانکۆ و جەختیکردەوە لە پاڵپشتی بۆ هەموو هەوڵێک کە پێداویستی پرۆفیسۆر و وانەبێژ و خوێندکاران دابین بکات.
لە سەرەتای کۆبوونەوەکەدا کە ئەمڕۆ لە کۆشکی بەغداد بەڕێوەچو، سەرۆک کۆمار پیرۆزبایی لە شاندی میوان کرد بە بۆنەی بەدەستهێنانی دەستکەوتێکی زانستی بەرز لە بواری ئەکادیمیا بۆ ساڵی 2024 و ستایشی ڕۆڵی کارگێڕی و ستافی وانەوتنەوەیکرد لە پەرەپێدانی توانا و ئاستی زانکۆکە.
لای خۆیەوە سەرۆک کۆمار ئاماژەی بە گرنگی کاراکردنی هەماهەنگی نێوان زانکۆکانی عیراق و هاوتاکانیان و پەرەپێدانی میکانیزمی پەیوەندیکردن و ئاڵوگۆڕی شارەزایی و هاوبەشی نێوان خۆیان و وڵاتانی پێشکەوتوو، جەختیکردەوە لە پاڵپشتی بۆ هەموو هەوڵێک کە پێداویستی پرۆفیسۆر و وانەبێژ و خوێندکاران دابین بکات و نەهێشتنی ئاستەنگ و کێشەی بەردەمیان.
لە بەرامبەردا ئەندامانی وەفدەکە باسێکی گشتگیریان سەبارەت بە پلان و بەرنامە و پڕۆژەکانی پەرەپێدانی زانکۆکە پێشکەش کرد و سوپاس و پێزانینی خۆیان بۆ ڕێنماییەکانی سەرۆک کۆمار و گرنگیدانی بە بواری پەروەردە دەربڕی.
سەرۆك كۆماری عیراق رایدەگەیەنێت، پەیوەندی بەغداد لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و جیهان لە ئاستێكی زۆر باشدایە.
د. لەتیف رەشید سەرۆك كۆماری عیراق لە كۆشكی بەغداد پێشوازی كرد لە محەمەد جەواد زەریف جێگری سەرۆكی ئێران بۆ كاروباری ستراتیژی كرد و لە كۆبوونەوەیەكدا تاوتوێی پەیوەندی هەردوو وڵات و بەرژەوەندییە هاوبەشەكانیان كرد.
جەواد زەریف سڵاو و رێزی مەسعود پزیشكیان سەرۆك كۆماری ئێرانی گەیاندە سەرۆك كۆمار و جەختی لە پەرۆشی پتەوكردنی پەیوەندییەكانی نێوان هەردوو وڵات كردەوە كە خزمەت بە بەرژەوەندییە هاوبەشەكان بكات.
باسی لە پەیوەندیە دوو قوڵەكانی عیراق و ئێران كرد و پاڵپشتی بۆ عیراق دەربڕی بۆ پاراستنی ئاسایش و سەروەریەكەی.
لە كۆبونەوەكەدا سەرۆك كۆمار رایگەیاند، كە عیراق پەیوەندەی لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و جیهاندا باشە و هەوڵی بەدیهێنانی ئاشتی دەدات لە ناوچەكدا.
د.لەتیف جەمال ڕەشید، سەرۆک کۆماری عیراق پێشوازی لە شاندێکی زانکۆی کۆیە کرد بە سەرۆکایەتیی د.محەمەد حەسیب صدیق سەرۆکی زانکۆ و جەختیکردەوە لە پاڵپشتی بۆ هەموو هەوڵێک کە پێداویستی پرۆفیسۆر و وانەبێژ و خوێندکاران دابین بکات.
لە سەرەتای کۆبوونەوەکەدا کە ئەمڕۆ لە کۆشکی بەغداد بەڕێوەچو، سەرۆک کۆمار پیرۆزبایی لە شاندی میوان کرد بە بۆنەی بەدەستهێنانی دەستکەوتێکی زانستی بەرز لە بواری ئەکادیمیا بۆ ساڵی 2024 و ستایشی ڕۆڵی کارگێڕی و ستافی وانەوتنەوەیکرد لە پەرەپێدانی توانا و ئاستی زانکۆکە.
لای خۆیەوە سەرۆک کۆمار ئاماژەی بە گرنگی کاراکردنی هەماهەنگی نێوان زانکۆکانی عیراق و هاوتاکانیان و پەرەپێدانی میکانیزمی پەیوەندیکردن و ئاڵوگۆڕی شارەزایی و هاوبەشی نێوان خۆیان و وڵاتانی پێشکەوتوو، جەختیکردەوە لە پاڵپشتی بۆ هەموو هەوڵێک کە پێداویستی پرۆفیسۆر و وانەبێژ و خوێندکاران دابین بکات و نەهێشتنی ئاستەنگ و کێشەی بەردەمیان.
لە بەرامبەردا ئەندامانی وەفدەکە باسێکی گشتگیریان سەبارەت بە پلان و بەرنامە و پڕۆژەکانی پەرەپێدانی زانکۆکە پێشکەش کرد و سوپاس و پێزانینی خۆیان بۆ ڕێنماییەکانی سەرۆک کۆمار و گرنگیدانی بە بواری پەروەردە دەربڕی.
سەرۆك كۆماری عیراق رایدەگەیەنێت، پەیوەندی بەغداد لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و جیهان لە ئاستێكی زۆر باشدایە.
د. لەتیف رەشید سەرۆك كۆماری عیراق لە كۆشكی بەغداد پێشوازی كرد لە محەمەد جەواد زەریف جێگری سەرۆكی ئێران بۆ كاروباری ستراتیژی كرد و لە كۆبوونەوەیەكدا تاوتوێی پەیوەندی هەردوو وڵات و بەرژەوەندییە هاوبەشەكانیان كرد.
جەواد زەریف سڵاو و رێزی مەسعود پزیشكیان سەرۆك كۆماری ئێرانی گەیاندە سەرۆك كۆمار و جەختی لە پەرۆشی پتەوكردنی پەیوەندییەكانی نێوان هەردوو وڵات كردەوە كە خزمەت بە بەرژەوەندییە هاوبەشەكان بكات.
باسی لە پەیوەندیە دوو قوڵەكانی عیراق و ئێران كرد و پاڵپشتی بۆ عیراق دەربڕی بۆ پاراستنی ئاسایش و سەروەریەكەی.
لە كۆبونەوەكەدا سەرۆك كۆمار رایگەیاند، كە عیراق پەیوەندەی لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و جیهاندا باشە و هەوڵی بەدیهێنانی ئاشتی دەدات لە ناوچەكدا.
سەرۆککۆماری عیراق د.لەتیف جەمال ڕەشید، ئەمڕۆ چوارشەممە لەگەڵ سەید عەمار حەکیم سەرۆکی ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی کۆبووەوە و بارودۆخی گشتی وڵات و پێشهاتە ناوچەیی و نێودەوڵەتییەکانیان تاوتووێکرد.
لە میانی دیدارەکەدا جەخت لە پاراستنی سەروەری خاکی عیراق کرایەوە لە ناو گۆڕانکارییە ناوچەیی و ئەو ئاڵەنگارییە نێودەوڵەتییانەی کە ڕووبەڕووی وڵات دەبنەوە.
تیشک خرایە سەر، پێویستی یەکخستنی هەوڵ و دیدگا و کاری هاوبەشی نێوان هێزە سیاسییەکان بۆ بەهێزکردنی پرۆسەی دیموکراسی و رووبەڕووبوونەوەی ئەو ئاڵەنگارییانەی کە رووبەڕووی وڵات دەبنەوە.
هەر لەو دیدارەدا جەخت لەسەر پێویستی پابەندبوون بە دەستوور و یاسا لە پێناو پاراستنی سەقامگیری ئەمنی و سیاسی و خزمەتکردنی خەڵک و بەدیهێنانی دادپەروەری کرایەوە.
وەزارەتی دەرەوەی ئێران سەپاندنی سزاکانی واشنتۆنی بەسەر ئەو کەس و لایەنانەی نەوتی خاوی ئێران دەفرۆشن، بە توندی ئیدانە کرد.
ئیسماعیل بەقایی وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران لە راگەیەنراوێکدا رایگەیاند: بڕیارەکەی حکومەتی نوێی ئەمریکا بۆ گوشار خستنە سەر گەلی ئێران بە رێگەگرتن لە بازرگانی یاسایی ئێران لەگەڵ هاوبەشە ئابوورییەکانی نایاسایی و ناڕەوایە و پێشێلکارییە بەرامبەر یاسا و پێچەوانەی رێسا نێودەوڵەتییەکانیشە.
بەقایی لەو راگەیەنراوەدا کە لە ماڵپەڕی وەزارەتی دەرەوەی ئێران بڵاویکردۆتەوە ئاماژەی بەوەکردووە، کە ئەم ڕێوشوێنانە رێگری لە ئێران ناکات بۆ بەرەو پێش چوون و هەنگاو نانی زیاتر بۆ پەرەپێدانی توانا ناوخۆییەکانی خۆی.
رۆژی سێشەممە، 4ـی شوباتی 2025 دۆناڵد ترەمپ فەرمانی سەرۆکایەتیی بۆ زیاترکردنی گوشارەکانی لەسەر ئێران واژۆکرد، گەنجینەی ئەمەریکاش لە بەیاننامەیەکدا رایگەیاند، سزاکان "تۆڕێکی نێودەوڵەتی دەکەنە ئامانج کە ئاسانکاری دەکات بۆ گواستنەوەی ملیۆنان بەرمیل نەوتی خاوی ئێران کە بەهای سەدان ملیۆن دۆلارە بۆ چین".
مارکۆ ڕوبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریکا لە ناوەڕاستی مانگی شوباتدا سەردانی ئیسرائیل و وڵاتانی عەرەبی دەکات، بەرپرسێکی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکاش رایگەیاند، یەکەم گەشتی بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەدوای ئەو هێرشانە دێن کە کرانە سەر نوێترین لێدوانی دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا، بۆ گواستنەوەی فەلەستینییەکان لە غەززە.
بەرپرسێکی باڵای وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا درەنگانی ڕۆژی پێنجشەممە ڕایگەیاند، رۆبیۆ لە 13تا 18ـی مانگ سەردانی ئیسرائیل، سعودیە، ئیمارات و قەتەر دەکات، دواتریش دەچێتە ئەورووپا بۆ بەشداری لە کۆنفرانسی ئاسایشی میونشن لە ئەڵمانیا
رێکخراوەکانی مافی مرۆڤ پێشنیاری ترەمپیان بۆ ئاوارەبوونی هەمیشەیی فەلەستینییەکان لە غەززە لە چوارچێوەی کۆنترۆڵی ئەمریکا بۆ سەر خاکی غەززە رەتکردەوە.
ڕوبیۆ ڕۆژی چوارشەممە ڕایگەیاند، لەکاتی ئاوەدانکردنەوەی غەززەدا، فەلەستینییەکانی ئەو کەرتە دەبێت "بەشێوەیەکی کاتی" ڕوو لە شوێنێکی دیکە بکەن.
ئەو بەرپرسە ئەمریکییە ئاماژەی بەوەشکرد، ڕوبیۆ لە میانی گەشتەکەیدا بارودۆخی غەززە و کاردانەوەی ئەو هێرشانەی حەماس لە 7ی تشرینی یەکەمی 2023 بۆ سەر ئیسرائیل دەستیپێکرد، تاوتوێ دەکات و بەردەوامیش دەبێت لە هەوڵدان بۆ چارەسەرکردنی دۆخی ئێستای ناوچەکە لەژێر رۆشنایی سیاسەتی ئێستای ئەمریکادا.
ترەمپ لە 25ـی 1ـی ئەمساڵەوە چەندین جار پێشنیاری کردووە کە فەلەستینیەکانی غەززە بگوازرێنەوە بۆ وڵاتانی عەرەبی ناوچەکە وەک میسر و ئوردن، بەڵام هەرزوو بیرۆکەکەی لەلایەن وڵاتانی عەرەبییەوە رەتکرایەوە و لەبری ئەوە چارەسەری؛ دوو دەوڵەت بۆ دوو گەلیان پێشنیارکرد.
وەزارەتی ڕۆشنبیری لوبنان دوێنێ پێنجشەممە رایگەیاند دەستمانکردووە بە پرۆژەیەک بۆ گۆڕینی ئەو خانوەی کە هونەرمەند، فەیروز تێیدا گەورەبووە بۆ مۆزەخانەیەکی هونەری شایستە بە کارەکانی ئەو.
خانوەکە دەکەوێتە زوقاق ئەلبلات لە بەیروت، فەیروز لەوخانوەدا گەورەبووە و زۆرێک لە یادەوەرییەکانی منداڵی و گەنجی، کچێنی و هەست و سۆزەکانی، لەوخانوەدا ئەزموون کردووە.
بەپێی راگەیەندراوەکەی وەزارەتی رۆشنبیری لوبنان، پڕۆژەکە بریتییە لە کڕینەوەی زەوییەکە و نۆژەنکردنەوەی خانووە کۆنەکە بۆ ئەوەی ببێتە مۆزەخانەیەک بۆ شایەدی دان لەسەر مێژوو و پیشەی هونەری فەیروز.
فەیروز لەساڵی 1935 لە زوقاقی سەر بە لوبنان لە دایک بووەو بەهۆی دەنگە خۆشەکەیەوە هەوادارێکی زۆری هەیە لە سەر ئاستی جیهان.
ژیانی منداڵی
نوهاد یان فەیروز منداڵی یەکەمی خێزانێکی سادە بوو لە گەڕەکی زوقاق ئەلبەلات لە پایتەختی لوبنان. دراوسێکەیان بە هاوبەشی لەگەڵ لیزای دایکی کەلوپەلی ماڵەوەیانیان بەکاردەهێنا کە تەنیا یەک ژوور بوو، باوکیشی لە چایخانەیەک کاریدەکرد بە ناوی (لی جور). فەیروز لە منداڵییەوە ئارەزووی گۆرانی گووتنی هەبووە، ماڵەوەیان توانای کڕینی ئامێری ڕادیۆیان نەبووە، بۆیە لەبەر پەنجەرەکە دادەنیشت و گوێی لەو گۆرانییانە دەگرت کە لەدوورەوە دەنگیان دەهات وەک ئوم کەلسوم، محمەد عەبدولوەهاب، ئەسمەهان و لەیلا موراد.
محمەد فلێفل کە یەکێکە لە برایانی فلێفل کە ئاوازی سروودی نیشتیمانی سووریایان دانا، لە ئاهەنگی قوتابخانە لە ساڵی 1946 شتێکی نوێی دۆزییەوە ئەویش دەنگی فەیروز بوو. باوکی فەیروز بیرۆکەی مامۆستا فلێفلی ڕەتکردەوە کە فەیروز لەبەردەم هەموواندا گۆرانی بڵێت، بەڵام دواتر توانی ڕەزامەندی بەدەستبهێنێت بەوەی تەنیا سروودی نیشتیمانی بڵێت. باوکی بەو مەرجە ڕازیبوو کە براکەی "جۆزێف" لەگەڵیدا بچێت بۆ پەیمانگای نیشتیمانی مۆسیقا بۆ خوێندن کە لەلایەن وەدیع سەبرە بەڕێوەدەبرا کە هەر خۆشی دانەری سروودی نیشتیمانی لوبنانی بوو.
فەیروز پەیوەندیکرد بە گرووپی ڕادیۆی لوبنانی دوای چەند مانگێگی کەم لە چوونی بۆ پەیمانگا، هەروەک خۆی باسیدەکات لە چاوپێکەوتنێکدا و دەڵێت: "ئاواتم بوو کە له ڕادیۆ گۆرانی بڵێم وە پێیان گووتم کە مانگانە 100 لیرە وەردەگرم (21 دۆلار). دڵخۆشیم وەسف نەدەکرا، بەڵام لە کۆتایی مانگەکە زۆر بەختیاوەر نەبووم بەهۆی لێبڕینی باجەکان."
فەیروز، بە دەنگێکی هێمنی ژنانە، بە غەمێکی قوڵەوە لە ساتە دژوارەکانی لوبناندا گۆرانی دەچڕی، دەنگی ئەو، ئەمڕۆ بەتەنیا هی لوبنانییەکان نییە، بەڵکو دەنگی بوەتە هەسارەیەک و هەوادارانی بە ئەڤین و بیرکردنەوە لە جوانییەوە تیایدا دەژین.
فەیروز بۆ زۆێک لە گەل و نەتەوەکان گۆرانی ووتووە و تاکە گۆرانیبێژی عەرەبە کە ناوی مەلیک و سەرۆکەکانی نەهێناوە لە گۆرانییەکانیدا. ئەو بۆ ماوەی حەوت مانگ پەخشکردنی گۆرانییەکانی ڕاگیرا لە لوبنان، چونکە ڕەتیکردەوە گۆرانی بۆ "هواری بو مەدین"ـی سەرۆکی جەزائیر بڵێت.
گۆرانییە نەتەوەییەکانی فەیروز تەمەنێکی درێژتریان هەبووە لەچاو گۆرانییە نەتەوەییەکانی هونەرمەندانی تر و زیاتر لە 60 گۆرانی نەتەوەیی گووتووە، ئەو بەوە بەناوبانگە هەرگیز لوبنان جێ ناهێڵێت، ئەو تەنانەت لە شەڕی ناوخۆ و دوای لەدەستدانی کچە تاقانەکەشیدا ئامادە نەبوو ئەو شارە خوێناوی و غەمگینە جێبهێڵێت، کە جەنگەکان دەیسپێرن بە یەکتری.
ئەو ئێستا تەمەنی 90ساڵە و لە لوبنان لەناو ژیانە بێدەنگ هێمنەکەی خۆیدا، خەریکە رۆژەکانی بە رێدەکات.
وەزارەتی دەرەوەی ئێران سەپاندنی سزاکانی واشنتۆنی بەسەر ئەو کەس و لایەنانەی نەوتی خاوی ئێران دەفرۆشن، بە توندی ئیدانە کرد.
ئیسماعیل بەقایی وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران لە راگەیەنراوێکدا رایگەیاند: بڕیارەکەی حکومەتی نوێی ئەمریکا بۆ گوشار خستنە سەر گەلی ئێران بە رێگەگرتن لە بازرگانی یاسایی ئێران لەگەڵ هاوبەشە ئابوورییەکانی نایاسایی و ناڕەوایە و پێشێلکارییە بەرامبەر یاسا و پێچەوانەی رێسا نێودەوڵەتییەکانیشە.
بەقایی لەو راگەیەنراوەدا کە لە ماڵپەڕی وەزارەتی دەرەوەی ئێران بڵاویکردۆتەوە ئاماژەی بەوەکردووە، کە ئەم ڕێوشوێنانە رێگری لە ئێران ناکات بۆ بەرەو پێش چوون و هەنگاو نانی زیاتر بۆ پەرەپێدانی توانا ناوخۆییەکانی خۆی.
رۆژی سێشەممە، 4ـی شوباتی 2025 دۆناڵد ترەمپ فەرمانی سەرۆکایەتیی بۆ زیاترکردنی گوشارەکانی لەسەر ئێران واژۆکرد، گەنجینەی ئەمەریکاش لە بەیاننامەیەکدا رایگەیاند، سزاکان "تۆڕێکی نێودەوڵەتی دەکەنە ئامانج کە ئاسانکاری دەکات بۆ گواستنەوەی ملیۆنان بەرمیل نەوتی خاوی ئێران کە بەهای سەدان ملیۆن دۆلارە بۆ چین".
مارکۆ ڕوبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریکا لە ناوەڕاستی مانگی شوباتدا سەردانی ئیسرائیل و وڵاتانی عەرەبی دەکات، بەرپرسێکی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکاش رایگەیاند، یەکەم گەشتی بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەدوای ئەو هێرشانە دێن کە کرانە سەر نوێترین لێدوانی دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا، بۆ گواستنەوەی فەلەستینییەکان لە غەززە.
بەرپرسێکی باڵای وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا درەنگانی ڕۆژی پێنجشەممە ڕایگەیاند، رۆبیۆ لە 13تا 18ـی مانگ سەردانی ئیسرائیل، سعودیە، ئیمارات و قەتەر دەکات، دواتریش دەچێتە ئەورووپا بۆ بەشداری لە کۆنفرانسی ئاسایشی میونشن لە ئەڵمانیا
رێکخراوەکانی مافی مرۆڤ پێشنیاری ترەمپیان بۆ ئاوارەبوونی هەمیشەیی فەلەستینییەکان لە غەززە لە چوارچێوەی کۆنترۆڵی ئەمریکا بۆ سەر خاکی غەززە رەتکردەوە.
ڕوبیۆ ڕۆژی چوارشەممە ڕایگەیاند، لەکاتی ئاوەدانکردنەوەی غەززەدا، فەلەستینییەکانی ئەو کەرتە دەبێت "بەشێوەیەکی کاتی" ڕوو لە شوێنێکی دیکە بکەن.
ئەو بەرپرسە ئەمریکییە ئاماژەی بەوەشکرد، ڕوبیۆ لە میانی گەشتەکەیدا بارودۆخی غەززە و کاردانەوەی ئەو هێرشانەی حەماس لە 7ی تشرینی یەکەمی 2023 بۆ سەر ئیسرائیل دەستیپێکرد، تاوتوێ دەکات و بەردەوامیش دەبێت لە هەوڵدان بۆ چارەسەرکردنی دۆخی ئێستای ناوچەکە لەژێر رۆشنایی سیاسەتی ئێستای ئەمریکادا.
ترەمپ لە 25ـی 1ـی ئەمساڵەوە چەندین جار پێشنیاری کردووە کە فەلەستینیەکانی غەززە بگوازرێنەوە بۆ وڵاتانی عەرەبی ناوچەکە وەک میسر و ئوردن، بەڵام هەرزوو بیرۆکەکەی لەلایەن وڵاتانی عەرەبییەوە رەتکرایەوە و لەبری ئەوە چارەسەری؛ دوو دەوڵەت بۆ دوو گەلیان پێشنیارکرد.
وەزارەتی ڕۆشنبیری لوبنان دوێنێ پێنجشەممە رایگەیاند دەستمانکردووە بە پرۆژەیەک بۆ گۆڕینی ئەو خانوەی کە هونەرمەند، فەیروز تێیدا گەورەبووە بۆ مۆزەخانەیەکی هونەری شایستە بە کارەکانی ئەو.
خانوەکە دەکەوێتە زوقاق ئەلبلات لە بەیروت، فەیروز لەوخانوەدا گەورەبووە و زۆرێک لە یادەوەرییەکانی منداڵی و گەنجی، کچێنی و هەست و سۆزەکانی، لەوخانوەدا ئەزموون کردووە.
بەپێی راگەیەندراوەکەی وەزارەتی رۆشنبیری لوبنان، پڕۆژەکە بریتییە لە کڕینەوەی زەوییەکە و نۆژەنکردنەوەی خانووە کۆنەکە بۆ ئەوەی ببێتە مۆزەخانەیەک بۆ شایەدی دان لەسەر مێژوو و پیشەی هونەری فەیروز.
فەیروز لەساڵی 1935 لە زوقاقی سەر بە لوبنان لە دایک بووەو بەهۆی دەنگە خۆشەکەیەوە هەوادارێکی زۆری هەیە لە سەر ئاستی جیهان.
ژیانی منداڵی
نوهاد یان فەیروز منداڵی یەکەمی خێزانێکی سادە بوو لە گەڕەکی زوقاق ئەلبەلات لە پایتەختی لوبنان. دراوسێکەیان بە هاوبەشی لەگەڵ لیزای دایکی کەلوپەلی ماڵەوەیانیان بەکاردەهێنا کە تەنیا یەک ژوور بوو، باوکیشی لە چایخانەیەک کاریدەکرد بە ناوی (لی جور). فەیروز لە منداڵییەوە ئارەزووی گۆرانی گووتنی هەبووە، ماڵەوەیان توانای کڕینی ئامێری ڕادیۆیان نەبووە، بۆیە لەبەر پەنجەرەکە دادەنیشت و گوێی لەو گۆرانییانە دەگرت کە لەدوورەوە دەنگیان دەهات وەک ئوم کەلسوم، محمەد عەبدولوەهاب، ئەسمەهان و لەیلا موراد.
محمەد فلێفل کە یەکێکە لە برایانی فلێفل کە ئاوازی سروودی نیشتیمانی سووریایان دانا، لە ئاهەنگی قوتابخانە لە ساڵی 1946 شتێکی نوێی دۆزییەوە ئەویش دەنگی فەیروز بوو. باوکی فەیروز بیرۆکەی مامۆستا فلێفلی ڕەتکردەوە کە فەیروز لەبەردەم هەموواندا گۆرانی بڵێت، بەڵام دواتر توانی ڕەزامەندی بەدەستبهێنێت بەوەی تەنیا سروودی نیشتیمانی بڵێت. باوکی بەو مەرجە ڕازیبوو کە براکەی "جۆزێف" لەگەڵیدا بچێت بۆ پەیمانگای نیشتیمانی مۆسیقا بۆ خوێندن کە لەلایەن وەدیع سەبرە بەڕێوەدەبرا کە هەر خۆشی دانەری سروودی نیشتیمانی لوبنانی بوو.
فەیروز پەیوەندیکرد بە گرووپی ڕادیۆی لوبنانی دوای چەند مانگێگی کەم لە چوونی بۆ پەیمانگا، هەروەک خۆی باسیدەکات لە چاوپێکەوتنێکدا و دەڵێت: "ئاواتم بوو کە له ڕادیۆ گۆرانی بڵێم وە پێیان گووتم کە مانگانە 100 لیرە وەردەگرم (21 دۆلار). دڵخۆشیم وەسف نەدەکرا، بەڵام لە کۆتایی مانگەکە زۆر بەختیاوەر نەبووم بەهۆی لێبڕینی باجەکان."
فەیروز، بە دەنگێکی هێمنی ژنانە، بە غەمێکی قوڵەوە لە ساتە دژوارەکانی لوبناندا گۆرانی دەچڕی، دەنگی ئەو، ئەمڕۆ بەتەنیا هی لوبنانییەکان نییە، بەڵکو دەنگی بوەتە هەسارەیەک و هەوادارانی بە ئەڤین و بیرکردنەوە لە جوانییەوە تیایدا دەژین.
فەیروز بۆ زۆێک لە گەل و نەتەوەکان گۆرانی ووتووە و تاکە گۆرانیبێژی عەرەبە کە ناوی مەلیک و سەرۆکەکانی نەهێناوە لە گۆرانییەکانیدا. ئەو بۆ ماوەی حەوت مانگ پەخشکردنی گۆرانییەکانی ڕاگیرا لە لوبنان، چونکە ڕەتیکردەوە گۆرانی بۆ "هواری بو مەدین"ـی سەرۆکی جەزائیر بڵێت.
گۆرانییە نەتەوەییەکانی فەیروز تەمەنێکی درێژتریان هەبووە لەچاو گۆرانییە نەتەوەییەکانی هونەرمەندانی تر و زیاتر لە 60 گۆرانی نەتەوەیی گووتووە، ئەو بەوە بەناوبانگە هەرگیز لوبنان جێ ناهێڵێت، ئەو تەنانەت لە شەڕی ناوخۆ و دوای لەدەستدانی کچە تاقانەکەشیدا ئامادە نەبوو ئەو شارە خوێناوی و غەمگینە جێبهێڵێت، کە جەنگەکان دەیسپێرن بە یەکتری.
ئەو ئێستا تەمەنی 90ساڵە و لە لوبنان لەناو ژیانە بێدەنگ هێمنەکەی خۆیدا، خەریکە رۆژەکانی بە رێدەکات.
وێنەکان
دوای هەشت مانگ لە داخستنی؛ دەروازەی رەفەح کرایەوە
ئەمڕۆ یەکشەممە، دوای هەشت مانگ لە داخستنی، دەروازەی سنووری رەفەح لە چوارچێوەی رێککەوتنی نێوان ئیسرائیل و حەماس، بە مەبەستی بردنەدەرەوەی برینداران بۆ میسڕ کرایەوە.
نۆژەنکردنەوەی شوێنەواری نەمروود؛ کە لە کاتی هێرشی داعــ.ــشدا وێرانکرابوو
فێستیڤاڵی ماهاکومباهـ'ی هیندۆسەکان
دیمەنی خۆرئاوابوون لە دەریاچەی وان
پاشماوەی شوێنە وێرانبووەکانی سوریا
ئەمریکا لەناو بڵێسەی ئاگردایە
بەهۆی بەفربارینەوە، هاووڵاتیان بۆ بەسەربردنی کاتێکی خۆش و وێنەگرتن رویان لە شاخی گۆیژە کردووە وێنە/ رێزان محەمەد
هەڵدانەوەی گۆڕە بەکۆمەڵەکانی سەماوە؛ بەڵگە دۆزراوەکان
بەفر یاریگای وەرزشی چۆمانی لە سنووری باڵەکایەتی سپیپۆش کردووە
