کەسوکاری سزادراوان و دەستگیرکراوانی بادینان بە کوردسات نیوزیان راگەیاند، پەیوەندییان پێوە کراوە کە سبەینێ سەردانی ئاسایشی گشتی ھەولێر بکەن بە مەبەستی بینینەوەی پێنج سزادراوەکەی بادینان و دەستگیرکراوانی تری بادینان کە ژمارەیان نزیکەی ٧٠ دەستگیرکراو دەبێت.
بەپێی زانیارییەکانی کوردسات نیوز، دوێنێ "رێواز فایەق" سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان و ژمارەیەک ئەندامی پەرلەمان سەردانی سزادراو و دەستگیرکراوانی بادینانیان کردووە و داواشیان لە ئاسایشی گشتی ھەولێر کردووە رێگە بدەن رۆژنامەنوس و چالاکوانە دەستگیرکراوەکان کەسوکاریان ببیننەوە.
ھاوکات، بەشدار حەسەن ئەندامی تیمی پارێزەرانی دەستگیرکراوانی بادینان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ھەفتەی رابردوو دۆسیەی پێنج سزادراوەکەی بادینان بەمەبەستی راستکردنەوە و کۆتا بڕیاری دادگا ئاراستەی دادگای پێداچوونەوەی ھەرێم کراوەتەوە، پارێزەرانیش داوایان کردووە لیژنەی باڵا پێداچوونەوە بە دۆسیەکەدا بکات.
بە پێی ڕاگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی، لە ماوەی ٢٤ سەعاتی ڕابردوو لە ھەرێمی کوردستان ٢٣٩ کەسی تر تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و شەش تووشبووی تری کۆرۆنا گیانیان لە دەستدا و ٦١٦ تووشبووی تری ڤایرۆسەکەش چاکبوونەتەوە.
وەزیری تەندروستی ھەرێم و ئەنجومەنی وەزارەت و بەڕێوەبەرە گشتییەکانی سەر بە وەزارەتی تەندروستی لە شاری سلێمانی کۆبونەوە و دواتر "د. سامان بەرزنجی" وەزیری تەندروستی ھەرێم لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، لە کۆبونەوەکەدا ٢٢ ھەمین راپۆرتی ئەمساڵی ڤایرۆسی کۆرۆنایان تاوتوێ کردووە و بڕیاری نوێ لەوبارەیەوە دەردەکەن.
وتیشی، لە ئێستادا لیژنەیەک پێداچوونەوە بە میلاکی وەزارەتدا دەکات و بۆ باشترکردنی کەرتی تەندروستی لە ھەرێمی کوردستان، ڕەشنوسی چەند پرۆژەیاسایەکی تەندروستی ئامادەکراوە و ژمارەیەکی تریش کاری لەسەر دەکرێت.
حەرب لەمیانی لێدوانێکی تایبەتدا لەگەڵ PUKmedia رای گەیاند: بافڵ تاڵەبانی لەزۆربەی سیاستمەدارەکانی تر نیشتمانپەوەرترەو بڕوای بەھەمووان ھەیەو بانگەواز بۆ ھەمووان دەکات، پەیوەندییەکانی لەبەغدا لەسەر حسابی ھیچ لایەنێک نییە، ئاماژی بەوەشدا کە نموونەی وەک ھاوسەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لەنێو کەسایەتییە سیاسییەکاندا کەمە.
روونیشی کردەوە، سەردانەکەی ھاوسەرۆک بۆ بەغدا پێشوازی گەرمی لەلایەن سەرجەم لایەنە سیاسییەکان و پێکھاتەکانی عیراقەوە لێکرا، ئاماژەشیدا کە ھاوسەرۆک لەسەر ھەمان رێبازی باوکی کۆچکردووی، سەرۆکی نەتەوە، مام جەلال، بیروباوەڕو روانبینین و ئاواتی بۆ ھەموو عیراقەو گەلی عیراق بەناوەڕاست و باشوورەوە ئەویان لەلا پەسەندەو پێشوازی لەبیروباوەڕەکانی دەکەن و پێشەوایە،ھەروەھا بافڵ تاڵەبانی نموونەی سەرۆک مام جەلالە لەیەکخستنی ھەموو لایەنەکان و خزمەتکردن بە سەرجەم رەنگەکان.
بەپێی میدیاکانی باکوری کوردستان، لە چوارچێوەی گەڕان و پشکنینی ماڵان لەلایەن پۆلیس و ھێزە ئەمنییەکانی تورکیاوە لە ناوچەی شەمزینانی سەر بە جۆلەمێرگ چوار سیاسەتمەداری ژن دەستگیرکراون.
بەپێی زانیارییەکان، ھاوسەرۆکی پێشوی ھەدەپەی جۆلەمێرگ و ھاوسەرۆکی ناوچەی ناوەندی و بەڕێوەبەری ئەنجومەنی ژنانی جۆلەمێرگ و ھاوسەرۆکی ناوچەی شەمزینانی ھەدەپە دەستگیرکراون و دواتر رەوانەی بنکەی ئاسایش کراون و تائێستاش ھێزە ئەمنییەکانی تورکیا ھۆکاری دەستگیرکردنەکەیان ئاشکرا نەکردوە.
دەستەی دەستپاکی ھەرێم رایگەیاند، لە چوارچێوەی جێبەجێکردنی یاسای چاکسازییەکانی حکومەتی ھەرێم، ھەموو وەزارەتەکان راسپێردراون لە رێگەی لیژنەیەکی تایبەتەوە وردبینی لە دۆسیەی فەرمانبەران بکەن و لە ئێستاشدا پرۆسەی وردبینیکردن لە وەزارەتەکان بەردەوامە، ھەر فەرمانبەرێک بە نایاسایی پلەی بەرز کرابێتەوە، پلەکەی لێوەردەگیرێتەوە.
بەپێی راگەیەنراوەکەی دەستەی دەستپاکی، ھەر کاتێک وردبینیکردن لە دۆسیەی فەرمانبەران تەواو کرا، لیژنەی باڵای چاکسازی بڕیار لەسەر پلە نایاساییەکان دەدات.
ئۆرلیک شانون باڵێوزی کەنەدا لە عێراق سەردانی پارێزگای ھەڵەبجەی کرد و لەگەڵ پارێزگار و قایمقامی شارەکە کۆبووەوە.
ھەر لەو سەردانەدا بۆ پارێزگای ھەڵەبجە، باڵیۆزی کەندا لە عێراق لەبارەی لەشکرکێشی و ھێرشەکانی تورکیا بۆ ھەرێمی کوردستان ھەڵوێستی وڵاتەکەی رایگەیاند و ئاماژەی بۆ ئەوەکرد، لەگەڵ حکومەتی عێرق دژی ھەر مەترسییەک دەوەستن کە لەسەر سەروەری عێراق ھەبێت.
ئەحمەد تورک لە لێدوانێکدا ئاماژەی بە فشاری دەسەلاتدارانی تورکیا بۆ سەر سیاسەتمەدارانی کورد لە باکوری کوردستان کردو رایگەیاند، بەرەیەکی نەتەوەپەرست تورکیا بەرێوە دەبات ، ئەو بەرەیە بۆ ئەوەی کورد ھەناسە وەرنەگرێت ھەموو جۆرە فشارو توندوتیژییەک بەکاردەھێنێت،بەڵام لەو باوەڕەدایە کە تەمەنی ئەو سیاسەتە زۆر درێژ نابێت.
ھەروەھا تورک، ئاماژە بە پرۆسەی چارەسەری پرسی کورد لە باکوری کوردستان کردو رایگەیاند, دەسەلاتدارانی تورکیا ویستیان بەو پرۆسەیە گەلی کورد بۆ بەرژەوەندی خۆیان بەکاربھێنن، بەڵام ئەو سیاسەتە سەری نەگرت و دەنگەکانی کورد لە سەدا ١٠ بۆ سەدا ١٣ بەرزبۆوە، ئەوەش وایکرد دەسەڵاتدارانی تورکیا کۆتایی بە پرۆسەی چارەسەری بھێنن.
لە بارەی لەشکرکێشی تورکیاش بۆ سەر ھەرێمی کوردستان ئەحمەد تورک جەختی کردەوە، لەشکرکێشی تورکیا ناگاتە ھیچ ئەنجامێک.
"لوقمان شێروانی" لێپرسراوی فەرمانگەی ھۆشیاری و راگەیاندن لە دەستەی ژینگە راگەیاند، دەستەکەیان لە رۆژیی پێنج شەممەوە بە ھاوکاری فەرمانگەی میدیا و زانیاری ئەنجومەنی وەزیران ھەڵمەتێکیان بە ناونیشانی "بە فیڕۆی مەدە" بۆ ماوەی ١٥ رۆژ دەستپێکردووە و ئامانج لە ھەڵمەتەکەش پاراستن و زیادەرەوی نەکردنە لە بەکارھێنانی ئاو لەلایەن ھاوڵاتیانەوە.
وتیشی، ئەمساڵ بەھۆی کەمبارانی و گرتنەوەی سەچاوەکانی ئاوی ھەرێمی کوردستان لەلایەن وڵاتانی دراوسێوە، گرفتی کەمی ئاوی بۆ ھەرێم دروست دەبێت، ھەر بۆیە داوا لە سەرجەم کەناڵ و وێب میدیاکانی تریش دەکەن ھاوکاربن لە ھۆشیارکردنەوەی زیاتری ھاوڵاتیان.
ساماڵ عەبدولڕەحمان بەڕێوەبەری گشتی گومرگی ھەرێمی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ھەموو دەروازە سنورییەکانی ھەرێم و فڕۆکەخانەکان بەسیستمی ئەلیکترۆنی بەیەکەوە بەستراونەتەوە، کە چوار دەروازەی وشکانی و دوو دەروازەی ئاسمانییە لە بەرنامەشدا ھەیە، ھەندێک دەروازەی تری بازرگانی بخرێنە ناو سیستمەکەوە.
وتیشی، ئەو سیستمە ئەلیکترۆنییە رێگرە لە بەردەم ھەموو دەستوەردانێک، چونکە سیستمەکە مەرکەزییە و خۆی بەڕێوەدەبات و رێگە لە ھەموو یاریکردنێک دەگرێت و داھاتی ھەموو دەروازەکان راستەوخۆ دەنێرێنە بانکەکان، پێداچونەوەی داھاتی ھەموو دەروازەکانیش مانگانە دەنێردرێنە بەڕێوەبەرایەتی گشتی ژمێرکاری.
عەمید سالار عەبدوڵا بەڕێوەبەری پاسپۆرتی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ماوەی چەند ساڵێکە لە سەر داوای ئێران گفتوگۆ لە نێوان ھەردوو حکومەتی عێراق و ئێران ھەیە بۆ ھەڵگرتنی ڤیزا، بەڵام تا ئێستا حکومەتی عێراق رەزامەندی دەرنەبڕیوە.
سەبارەت بە کردنەوەی ڤیزای گەشتیاریش ئاماژەی بۆ ئەوەکرد، لیژنەکانی عێراق و ھەرێمی کوردستان داوایانکردوە ڤیزای گەشتیاری لە نێوان عێراق و ئێران دەستپێبکاتەوە، بەڵام بە ھۆی تەشەنەسەندنی ڤایرۆسی کۆرۆنا، ئێران رەزامەندی لەسەر دەرنەبڕیوە.
لە کۆبوونەکەدا بافڵ تاڵەبانی ئامانجی سەردانەکەی بۆ بەغدا و گرنگی کۆبوونەوەکانی چەند رۆژی رابردووی بۆ ئەندامانی یەکێتی لە بەغدا روونکردەوە گفتوگۆی لەبارەوە کرا و وەڵامی سەرنج و پرسیارەکانی ئەندامانی مەڵبەندی دایەوە.
لەبارەی ھەڵوێست و ستراتیژی یەکێتییەوە ھاوسەرۆک رایگەیاند، یەکێتی بەھەمان رۆحییەت و روئیای نیشتمانییانەی مام جەلالەوە کاردەکات و ھەڵگری رێبازی چەپکە گوڵەکە دەبێت. بڕوای تەواومان بە کاری پێکەوەیی و ھاوبەش ھەیە و پێشوازی لە ھەر ھەوڵێک دەکەین کە خزمەت بە بەرژەوەندییە باڵاکانی گەلەکەمان بکات. دەرگامان بۆ ھەر ھێز و لایەنێک کراوەیە کە بیەوێت پێکەوە لەپێناو کوردستان و خەڵکە خۆشەویستەکەی کاربکەین.
بافڵ تاڵەبانی ئاماژەی بە گرنگی و پێگەی سیاسی یەکێتی لە بەغدا کرد و وتی، چالاکییە سیاسی و دیبلۆماسییەکانمان لە بەغدا زیاتر دەکەین، چونکە بڕوامان بەوەیە ئەگەر بمانەوێت مافی گەلەکەمان و کێشەکانمان لەگەڵ ناوەند لەسەر بنەماکانی دەستوور جێبەجێبکەین، دەبێت چالاکانەتر کاربکەین و لەگەڵ دۆستەکانمان بەردەوام لەپەیوەندیدابین لەپێناو پاراستنی بەرژەوەندییە باڵاکان. بۆ ئەوەش مەڵبەندی یەکێتی راسپارد درێژە بەسیاسەتی ھاوبەشی بدەن لەگەڵ ھەموو ھێز و نەتەوە و پێکھاتە جیاجیاکانی بەغدا و لەھەماھەنگی بەردەوامدابن بۆ جێبەجێکردنی خواستەکانی خەڵکی کوردستان.
یەکڕیزی و یەکدەنگی گەلی کورد تەوەرێکی تری کۆبوونەکەوە بوو و ھاوسەرۆک رایگەیاند، یەکێتی ھەمیشە بڕوای بە دیالۆگ و لێکتێگەیشتن ھەبووە و ئاماژەی بەڕۆلی یەکێتی کرد لەچارەسەرکردنی کێشەکانی نێوان ھەولێر و بەغدا و وتی، دەبێت پەرە بەو پەیوەندییە مێژووییە بدەین کە سەرۆک مام جەلال بەردی بناغەی داناوە، بەھەمان رۆحییەت لەگەڵ دۆستەکانمان بەردەوامبین و وەک ھەمیشە یەکێتی دەبێت مەرجەع و خاڵی کۆکەرەوەی جیاوازییەکان بێت. لەپێناو گەلەکەمان درێژە بەخەباتی نیشتمانی خۆمان بدەین و بەھیچ شێوەیەکیش سازش لەسەر ھێڵە گشتی و ستراتیژییەکانمان ناکەین تەنھا لەسەر مافی کورد و بەرژەوەندی گەلەکەمان نەبێت کەئەمەش شانازی یەکێتیبوونمانە لەھەموو قۆناغەکانی خەباتدا.
لەدیدارێکدا بافڵ تاڵەبانی ئاماژەی بەڕۆڵی مەسیحییەکان لە عێراق و ھەرێمی کوردستان کرد کە بەدرێژایی مێژوو رۆڵێکی گرنگییان بینیووە لە بونیادنانی ئاشتەوایی و قوڵکردنەوەی گیانی پێکەوەژیان لە ناوچەکە.
ھاوسەرۆک روونیشیکردەوە یەکێتی باوەڕی تەواوی بە پێکەوەژیانی ھەموو نەتەوە، پێکھاتە و ئاین و ئاینزاکان ھەبووە و پارێزگاریش لەو تایبەتمەندییە کە یەکێکە لەکۆڵەکەکانی دیموکراسی و گیانی پێکەوەیی لەھەرێم بەئەرکی خۆمانی دەزانین. داکۆکیکارێکی سەرسەختیش دەبین بۆ پاراستنی ماف و داخوازییەکانی مەسیحییەکانی ھەرێم و عێراق کە پێکھاتەیەکی رەسەن و دانەبڕاوی ئەم گەلەن.
لەبەرامبەردا کاردیناڵ مارلویس ساکۆ ئاماژەی بە ھەوڵەکانی سەرۆک مام جەلال کرد کە لەرابردوودا چەتری کۆکەرەوەی ھەموو پێکھاتە و لایەنەکان بووە و زیندووکەرەوەی گیانی تەبایی و یەکترقبوڵکردن بووە. راشیگەیاند ئومێدی تەواومان بە سەرکردایەتی نوێی یەکێتی ھەیە کە بتوانێت بە ھەمان رۆحییەتی مام جەلال کاربکات و درێژە بەو رێبازە بدات.
بەرێوەبەرایەتی ئاسایشی راپەرین رایگەیاند، ھێزەکانیان لە یاریدەدەرێتی ئاسایشی چوارقوڕنە دوای وەرگرتنی زانیاری دروست و وەرگرتنی ڕەزامەندی دادوەر سێ گەنجیان دەستگیرکرد، کە تۆمەتباربوون بە دزیکردن لە قاسەی "مزگەوتی شافعی" ناحیەی چوارقوڕنە.
ئاماژەی بەوەشکردووە، تۆمەتبارەکان دوای دەستگیرکردنیان دانیان بەوەدا ناوە، کە قاسەی مزگەوتەکەیان شکاندوەو پارەی خێرخوازانیان دزیوە.
ئاسایشی راپەڕین ئاشکراشیکردووە، بە فەرمانی دادوەر بەپێی ماددەی ٤٤٤ لە یاسای سزادانی عێراقی ڕاگیراون و پەڕاوی لێکۆڵینەوەیان بۆ کراوتەوە و لێکۆڵینەوە لەگەڵیاندا بەردەوامە.