عێراق

 ریاز حەلفی بەڕێوەبەری فەرمانگەی تەندروستی گشتی لە وەزارەتی تەندروستی عێراق رایگەیاندووە، بۆ دانانی سنورێک بۆ بڵاوبونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و کەمکردنەوەی حاڵەتەکانی گیان لەدەستدان، پێویستە کاتی وەرگرتنی دۆزی دوەمی ڤاکسین دوانەخرێت، چونکە ھەر کەسێک دۆزی یەکەمی ڤاکسینی وەرگرتبێت و لە وادەی خۆیدا دۆزی دوەم وەرنەگرێت، ئەوا بەپێی پێویست بەرگری دژی ڤایرۆسەکە پەیدا ناکات ،  ھەروەھا رایگەیاندوە ، وادەی دیاریکراو بۆ وەرگرتنی ھەردوو دۆزی ڤاکسینی فایزەر ٣ بۆ ٦ ھەفتەیە و بۆ ڤاکسینی ئەسترازینیکاش ٨ بۆ ١٢ ھەفتە دیاریکراوە ، ھەروەھا وادەی دیاریکراو بۆ وەرگرتنی ھەردوو دۆزەکەی ڤاکسینی سینۆفارمی چینی ٣ بۆ ٤ ھەفتەیە ، سەبارەت بە گرنگیی وەرگرتنی دۆزی سێیەمی ڤاکسینیش رایگەیاندوە ، تا ئێستا رێکخراوی تەندروستی جیھانیی ھیچ رێنماییەکی لەوبارەیەوە نەداوەتە عێراق .




بەردەوامبە لە خوێندنەوە
(فوئاد حسێن) وەزیری دەرەوەی عێراق لە لێدوانێکدا بۆ بەشی کوردی دەنگی ئەمریکا رایگەیاند، بەغداد توانای نییە بە چەک رێگری لە ھێرشی سەربازیی تورکیا بۆ سەر خاکەکەی بکات، دەشڵێت، عێراق بڕوای بەوە نییە بە ھێز لەبەرامبەر ھێزێکی تر بوەستێت، چونکە عێراق ھێشتا ماویەتی ببێتە خاوەنی دامەزراوەیەکی سەربازیی بەھێز کە بتوانێت بەرگری لە سەرەوەری خۆی بکات.
(فوئاد حسێن) ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، ھێرشەکانی تورکیا بۆ سەر بنکە و بارەگاکانی پارتی کرێکارانی کوردستان لەناو سنوری ھەرێمی کوردستان بەبێ رەزامەندی بەغدادە و ھیچ رێککەوتنێکی دوو قۆڵیش نییە کە رێگە بە تورکیا بدات بێتە ناو خاکی عێراق بۆ ئەنجامدانی ئۆپراسیۆنی سەربازیی.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە
سەرچاوەیەکی نزیک لە رەوتی سەدر رایگەیاند، نێوەندگیرییەکان بە تایبەتی لەسەر ئاستی ھەرێمیی کاریگەریان ھەیە بۆ پاشگەزکردنەوەی (موقتەدا سەدر) لە بڕیاری کشانەوە لە پرۆسەی ھەڵبژاردن، ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، لەسەر ئاستی ھەرێمیی پەیوەندی بە موقتەدا سەدرەوە کراوە و بڕیاریشە لەم ھەفتەیەدا بۆ ھەمان بابەت (سەدر) سەردانی لوبنان بکات.
ئەو سەرچاوەیە ئاشکرایکردوە، موقتەدا سەدر، بە مەرجی دورخستنەوەی گروپە چەکدارەکان لە پرۆسەی ھەڵبژاردن، ئەگەری ھەیە بگەڕێتەوە بۆ پرۆسەکە، وتیشی، چاوەڕوان دەکرێت پێش وادەی بەڕێوەچوونی ھەڵبژاردن، (عەلی سیستانی)، گەورە مەرجەعی باڵای شیعە فەتوای بەشداری ھاوڵاتیان لە ھەڵبژاردن بدات، ئەوەش تەواوی ھاوکێشەکان دەگۆڕێت.  


بەردەوامبە لە خوێندنەوە
لەسەر دۆسێی گەڕانەوەی ئاوارەکانی ئەنبار، ماوەی ھەفتەیەکە ناکۆکی قوڵ لە نێوان (محمەد حەلبوسی) سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران و (خەمیس خەنجەر)، سەرۆکای ھاوپەیمانی عەزم سەریھەڵداوە کە ھەردووکیان خۆیان بە نوێنەری زۆرینەی سوننەی عێراق دەزانن.
لە نامەیەکدا، کە میدیا عێراقییەکان ناوەڕۆکەکەیان بڵاوکردووەتەوە، (محەمەد حەلبوسی) ھێرشێکی توندی کردووەتە سەر خەمیس خەنجەر ئەمینداری گشتیی پرۆژەی عەرەبی لە عێراق و سەرۆکی ھاوپەیمانیی (عەزم) و رایگەیاندووە، زۆر جار ھەوڵیداوە بەرژەوەندیی نیشتیمان و کەیسی سوننەکان بخاتە پێشەوە و پرسە بچووکەکان وەلا بنێت، بەڵام ھیچ سوودیان نییە، دەشڵێت، رێگە بە (خەمیس خەنجەر)، نادرێت سازش لەسەر خاک بکات.
(حەلبوسی) بە (خەمیس خەنجەری) راگەیاندووە، روبەڕوی پیلانگێڕییە نەشیاوەکانی دەبێتەوە و رێگە نادات ئەوەی موڵکی ئەو نییە بیفرۆشیت و دەیگەڕێنتەوە بۆ قەبارەی خۆی.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
قاسم ئەعرەجی راوێژکاری ئاسایشی نیشتمانی عێراق کە ئەندامی وەفدی عێراقە بۆ واشنتن لە راگەیەندراوێکدا دەڵێت، بە ئەمریکییەکانیان وتووە، لە ئێستادا عێراق پێویستی بە ھیچ ھێزێکی شەڕکەری ئەمریکا نییە.
ئەمە لە کاتێکدایە فوئاد حسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا لەگەڵ ئەنتۆنی بلینکن، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا لە واشنتن وتی، عێراق ھێشتا پێویستی بە ھاوکارییەکانی ئەمریکایە لە بواری راھێنان و پڕچەککردن و ھێزی لۆجستیدا.
وەفدێکی عێراق بە سەرۆکایەتی فوئاد حسێن لە ئەمریکایە و بڕیاریشە رۆژی ٢٦ی مانگ مستەفا کازمی، سەرۆک وەزیرانی عێراق لە کۆشکی سپی لەگەڵ جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا کۆببێتەوە و باس لە رێککەوتنی ستراتیژی نێوانیان و کشانەوەی ھێزەکانی ئەمریکا بکەن.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە
حزبی شیوعی عێراق لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، رەوشی ئێستای عێراق لە ھەموو روەکانەوە بە ھیچ شێوەیەک لە بار و گونجاو نییە بۆ ئەنجامدانی ھەڵبژاردن و ئەگەر ئەنجامیش بدرێت کاریگەری خراپی لەسەر کۆی پرۆسەی سیاسی عێراق دەبێت.
ئاماژەی بەوەشکرد، تائێستاش لایەنە دەسەڵاتدارەکان لە عێراق جدی نین لە جێبەجێکردنی داواکاری ھاوڵاتیان و چەکی بێمۆڵەت و گروپە چەکدارەکان، ھەڕەشەن لەسەر پرۆسەی سیاسی و ھەڵبژاردنیش.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە
لێپرسراوانی تەندروستی لە عێراق، داوایان لە حکومەتی عێراق کردووە، بۆ ھەڵگرتنی ئاستەنگەکانی بەردەم کەرتی پەروەردە و پێش دەستپێکردنی ساڵی نوێی خوێندن، ھەڵمەتی وەرگرتنی ڤاکسینی کۆرۆنا بە شێوەی ناچاری لەناو دامەزراوەکانی خوێندن لە زانکۆ و پەیمانگا و خوێندنگەکان دەستپێبکات. 
لێپرسراوانی تەندروستی لە عێراق داوایان کردووە، سەرجەم مامۆستایان و خوێندکارانی سەرو ١٨ ساڵ ناچار بکرێن ڤاکسین وەربگرن، بەڕێوەبەرایەتی گشتی پەروەردەی کەرکوکیش رایگەیاندوە، ئەو خوێندکارەی کارتی وەرگرتنی ڤاکسین یان ئەنجامی پشکنینی کۆرۆنای پێنەبێت، ناتوانێت بەشداری تاقیکردنەوەی نیشتیمانی بکات.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە
سەرچاوەیەکی باڵای عێراقی لە گفتوگۆی ستراتیژی نێوان (بەغداد و واشنتۆن)، ئاشکرایکرد، لە کۆبوونەوەکانی دوو رۆژی رابروودا و تا ئێستاش، ھەردوو لایەنی دانوستاکار نەگەیشتونەتە رێککەوتن لەسەر کشانەوەی سەرجەم ھێزەکانی ئەمریکا لە عێراق.
ئەو سەرچاوەیە باسی لەوەکردووە، بەغداد دەیەوێت تەنھا راوێژکارانی سەربازیی و تیمی لۆجستی ئەمریکا لە بنکە سەربازییەکانی عێراق بمێننەوە، بەڵام واشنتۆن داوایکردووە بەشێک لە ھێزە شەڕکەرەکانیش لە عێراق بمێننەوە.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە

کازمی لە تویتەر رایگەیاندوە، فرمێسک و جەرگسوتانی کەسوکاری شەھیدانی مەدینە سەدر بوو بە رێگەیان بۆ ئەنجامدانی ئۆپراسیۆنی دەستگیرکردنی ئەو تۆڕە تیرۆریستییەی  پلاندانەر و ئەنجامدەری ھێرشە ناڕەواکەی بازاڕی وەحیلات بوون .


راشیگەیاند، دەستگیرکراوەکان دەخرێنە بەردەم یاسا و گەل بۆ ئەوەی ببە پەند بیر لەکاری لەو شێوەیە دەکەنەوە .


رۆژی دووشەممەی رابردوو لە ئاکامی تەقینەوەیەک لە بازاڕی وەحێلاتی مەدینە سەدری بەغداد ٣٠ کەس کوژران و ٥٠ی تریش برینداربوون.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

بەگوێرەی راگەیەندراوی ھاوبەشی ئەمریکا و عێراق، ئەمریکا بڕیاریداوە نیو ملیۆن ژەمە ڤاکسینی جۆری فایزەر ببەخشێتە عێراق و دەیان ملیۆن دۆلاریش بۆ کەرتەکانی تەندروستی و پەروەردە و ژینگەی عێراق دابین بکات.


بەخشینی نیو ملیۆنە ژەمە ڤاکسین بە عێراق لە کاتێکدایە ژمارەی حاڵەتەکانی توشبوون و گیانلەدەستدان بە ڤایرۆسی کۆرۆنا بۆ ئاستێکی مەترسیدار بەرزبووەتەوە.


ئەمە لە کاتێکدایە پێشتریش ئەنتۆنی بلینکن وەزیری دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاندبوو، ئەمریکا بڕی ١٥٥ ملیۆن دۆلار ھاوکاری دەبەخشێتە عیراق.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
فوئاد حسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق و ئەنتۆنی بلینکن، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانی ھاوبەش لە ئەمریکا باسیان لە پەیوەندییەکانی بەغداد و واشنتن و بوونی ھێزەکانی ئەمریکا لە عێراق کرد.
فوئاد حسێن رایگەیاند، ئەمریکا ھاوپەیمانێکی ستراتیژییە و ھێزە ئەمنییەکنایشیان ھێشتا پێویستیان بە راھێنان و چەکدارکردن و پێدانی ھێزی لوجستی ئەمریکا ھەیە. جەختیشی کردەوە کە وڵاتەکەی پابەند دەبێت بە پاراستنی نێردە دیپلۆماسییەکان و بارەگاکانیان و بنکە سەربازییەکانی ھاوپەیمانییەتی نێودەوڵەتی.
لە کۆنفرانسە رۆژنامەوانییەکەدا ئەنتۆنی بلینکن باسی لەوە کرد، ھاوبەشی ئەمریکا و عێراق لەوە زیاترە لە جەنگی داعشدا کورت بکرێتەوە و ئەمریکاش شانازی بە ھاوبەشی و ھاوپەیمانی دەکات لەگەڵ عێراق.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
عەباس سروت، ئەندامی لیژنەی ئاسایش و بەرگریی پەرلەمانی عێراق رایەگەیاند، زانیاریی ھەواڵگرییان ھەبووە گروپی تیرۆریستی داعش پلانی ھەیە لە ناوچەکانی سەدر و شوعلە و کازمییە تەقینەوە ئەنجام بدات.
ئاماژەی بەوەش کردووە، ئەم ھەفتەیە لەگەڵ فەرماندە ئەمنییەکاندا کۆدەبنەوە تاکو دەربارەی دزەکردنی چەکدارانی داعش بەناو ھێزە ئەمنییەکان و ئەنجامدانی تەقینەوەکان گفتوگۆ بکەن، لەگەڵ دەزگای ھەواڵگریشدا باس لەم دزەکردنە دەکەن و لەم رووەشەوە چەند پێشنیارێک دەخەنەڕوو.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

جاسب حەجامی بەڕێوەبەری فەرمانگەی تەندروستی کەرخ لە بەغداد رایگەیاندوە، بەھۆی زیادبوونی ئامارەکانی کۆرۆنا و پابەند نەبوونی ھاوڵاتیان بە رێنماییە تەندروستییەکان، رەوشەکە بەرەو ئاڵۆزبون دەچێت بەتایبەتی ئامارەکانی گیانلەدەستدان بەھۆی کۆرۆناوە لە زیادبووندان. 


سەباح موسەوی بەڕێوەبەری فەرمانگەی تەندروستی پارێزگای کەربەلاش رایگەیاندوە، پێویستە ھاوڵاتیانی عێراق زیاتر روو لە بنکە تەندروستییەکان بکەن بۆ وەرگرتنی ڤاکسینی کۆرۆنا و پابەندی رێنماییەکان بن، چونکە ئەگەر رەوشەکە بەم شێوەیەی ئێستا بەردەوام بێت و ئامارەکان لە بەرزبونەوەدا بێت، لە عێراق کارەسات دروست دەبێت.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکانی عێراق رایگەیاند، لە چوارچێوەی ئامادەکارییەکان بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران، ئەنجومەنی کۆمسیاران تۆماری کۆتایی دەنگدەرانی گشتی پەسەندکرد، بە پێی تۆمارەکە کۆی گشتی دەنگدەران بریتییە لە ٢٤ ملیۆن و ٢٩٩ ھەزار و ٢١ دەنگدەر، کە کارتی بایۆمەتری دەنگدانیان ھەیە و دەتوانن دەنگ بدەن.


بەپێی راگەیەنراوەکە، دەنگدەرانی لە دایکبووی ساڵی "٢٠٠٢ و ٢٠٠١ و ٢٠٠٣"ش پەسەندکراون، ئەوانیش ژمارەیان ٩٨٨ ھەزار و ٤٣٥ دەنگدەرە، ھاوکات ژمارەی گشتی دەنگدەرانی تایبەتیش بریتییە لە ١٩٥ ھەزار و ٨٥٣ دەنگدەر، ١٢٠ ھەزار و ١٢٦ دەنگدەری ئاوارە و پەنابەرانیش دەستنیشانکراوە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

فوئاد حسێن وەزیری دەرەوەی عێراق رایگەیاند، لە دواین خولی دانوستانەکانی نێوان بەغداد و واشنتۆن، رێککەوتن لەسەر دانانی خشتەیەک بۆ کشانەوەی ھێزەکانی ئەمریکا لە خاکی عێراق دەکرێت، بە جۆرێک ھەردولا دەگەڕێنەوە بۆ رێککەوتننامەی ساڵی ٢٠٠٨.


وتیشی، بەغداد پێویستی بە ھێزی شەڕکەری بیانی نییە، بەڵام پێویستی بە ھاوکاری و پشتیوانی لۆجستی و ھەواڵگری ھاوپەیمانان و ئەمریکا ھەیە، بەتایبەتی ھێشتا داعش ھەڕەشەی جدییە لەسەر سەقامگیری ئاسایشی عێراق.


تایبەت بە ئامادەکارییەکان بۆ سەردانەکەی مستەفا کازمی، لە رۆژی ٢٦ی ئەم مانگە بۆ ئەمریکا و ئەنجامدانی دیالۆگی ستراتیژی، وەفدێکی باڵای وەزارەتی دەرەوەی عێراق لە ئەمریکایە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

وەزارەتی دەرەوەی بەریتانیا، (نەوفڵ حەمادی) پارێزگاری پێشووی نەینەوای بە تۆمەتی گەندەڵی، خستە ناو لیستی سزاکانەوە، کە پێشتر لەلایەن حکومەتی عێراقەوە بڕیاری دەستگیرکردنی بۆ دەرکراوە.


(دومینیک راب) وەزیری دەرەوەی بەریتانیا ڕایگەیاند، (نەوفڵ حەمادی) پارێزگاری پێشووی نەینەوا، لەلایەن دەستەی دەستپاکی عێراقەوە تۆمەتبارکراوە، بە بەکارھێنانی موڵکی گشتی لە بەرژەوەندی تایبەتی خۆی و بردنی ٧٦ ملیار دیناری عێراق بە شێوەیەکی نایاسایی.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە
1...302303304305306...328