رامی عەبدولڕەحمان بەڕێوەبەری روانگەی سوری بۆ مافەکانی مرۆڤ بە ئاژانسی فرانس پرێسی راگەیاندووە، لە دوای دەستپێکردنی شەڕەکانییەوە لەگەڵ حەماس لە کەرتی غەززە، سوپای ئیسرائیل ھێرش و بۆردومانەکانی بۆسەر چەند ناوچەیەکی سوریا چڕتر کردووەتەوە بەتایبەتیش بارەگا سەربازییەکان و فڕۆکەخانەکان.
وتیشی، لە ٢٢ی مانگی رابردووەوە تائێستا کە مانگێک تێپەڕیووە سەرجەم گەشتەکانی ھەردوو فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی دیمەشق و حەلب راگیراون، چونکە بەھۆی ھێرشەکانی ئیسرائیلەوە زیانی زۆریان پێگەیشتووە، ئەوەش درێژترین ماوەی راگرتنی کەشتەکانی ئەو دوو فڕۆکەخانەیەیە لە دوای سەرھەڵدانی ئاڵۆزییەکانی سوریا لە ساڵی ٢٠١١.
ئێف بی ئای رایگەیاند، لەسەر پردی رەینبۆو کە ئەمریکا و کەنەدا بەیەکەوە دەبەستێتەوە ئۆتۆمبێلێێک تەقیوەتەوە و بەو ھۆیەوە دوو کەس گیانیانلەدەستداوە و ئەو ناوچەیەش داخراوە.
ھاوکاتدەسەڵاتدارانی ئەمریکا رایانگەیاندووە، ئەو ئۆتۆمبێلە لە کاتی ھەوڵدانی بۆ چونە ناو وڵاتەکەیان تەقیوەتەوە.
ئێف بی ئای دەشڵێت، لێکۆڵینەوە لە رووداوەکە دەکەین و پرکەش بە رووی ھاوڵاتیان و شۆفێراندا داخراوە.
ئێلینا ڤالتۆنین، وەزیری دەرەوەی فنلەندا رایگەیاند، فنلەندا سەرجەم خاڵە پشکنینەکانی جگە لە یەک خاڵی پشکنین دادەخات بۆ رێگریکردن لە لێشاوی بەردەوامی کۆچبەران لە روسیا و وڵاتانی دراوسێیەوە.
وەزیری دەرەوەی فنلەندا دەشڵێت، ئێمە دەستمان کردووە بە جێبەجێکردنی چەند رێکارێک و داخستنی چەند خاڵێکی پشکنین، ئەگەر پێویستیش بکات خاڵەکانی دیکەش دادەخەین.
ئاماژەی بەوەشکردوە، فەرمانگەی پێشوازی کۆچبەرانی فنلەندا دەگوزارێتەوە شوێنێکی دوو لە سنور، بەڵام وڵاتەکەی پابەند دەبێت بە یاسا نێودەوڵەتییەکان.
لە بەرامبەریشدا، ماریا زاخارۆڤا وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی روسیا رایگەیاند، بە دڵنیاییەوە روسیا وەڵامی دەبێت ئەگەر فنلەندا خاڵی پشکنینەکانی دابخات.
ئەو ھەنگاوەی حکومەتی فنلەندا دوای ئەوە دێت، لەممانگەدا نزیکەی ٦٠٠ کەس بەبێ ھەبونی بەڵگەنامەی گەشتکردن لە رێگەی روسیاوە چوونەتە ئەو وڵاتەوە.
بنیامین ناتانیاھۆ سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل رایگەیاند، بەپێی خاڵێکی رێککەوتنەکەیان لەگەڵ بزوتنەوەی حەماس بۆ ئازادکردنی ژمارەیەک لە بارمتەکان کە زۆرینەیان ژن و منداڵن، رێگە بە رێکخراوی خاچی سوور دەدرێت چاوی بە ئەو بارمتانەی تر بکەوێت کە تائێستا لەژێر دەسەڵاتی حەماسدا دەستبەسەرکراون، وتیشی، حەماس لە ژێر فشارە سەربازیی و نێودەوڵەتییەکاندا بڕیاری رێککەوتنی داوە و زۆر بەجددی کار بۆ ئازادکردنی سەرجەم بارمتەکانیش دەکەن.
ھاوکات یواف گالانت وەزیری بەرگری ئیسرائیلیش رایگەیاند، لەپێناو ئازادکردنی بارمتەکاندا نەبوایە ھیچکاتێک لەگەڵ حەماس رێککەوتنیان نەدەکرد، چونکە بەپێی ئەو پلانەی ھەیانە کار بۆ ھەڵوەشاندنەوەی ئەو بزوتنەوەیە دەکەن و دەیانەوێت بە یەکجاری لە ناوی ببەن.
محەمەد زیادی، ئەندامی فراکسیۆنی دەوڵەتی یاسا لە ئەنجومەنی نوێنەران ئاماژەی بەوەکرد، بەگوێرەی یاسای رێکخستنی کاروباری راوێژکاران، پێویستە ھەر کام لە سێ سەرۆکایەتییەکەی عێراق شەش راوێژکارییان ھەبێت.
ئەوەشی خستوەتەڕوو، سەرۆکایەتی کۆمار و ئەنجومەنی نوێنەران یاساکەیان وەک خۆی جێبەجێکردووە، بەڵام سەرۆکایەتی ئەنجومەنی وەزیران یاساکەی پێشێل کردووە و سودانی لەئێستادا ١٦٠ راوێژکاری دامەزراندووە.
پەرلەمانتارەکەی دەوڵەتی یاسا باسی لەوەشکردووە، بودجەی ئەمساڵی عێراق ١٩٨ تریلۆن دینارە کە ٦٥٪ بەشێوەی قەرزی بانکی دابیندەکرێت، باوەڕیشی وایە بۆ ساڵی داھاتوو حکومەت ناتوانێت گەرەنتی دابینکردنی ئەو بودجەیە بکات.
بەیانیی ئەمڕۆ، بۆریس بیستۆریۆس وەزیری بەرگریی ئەڵمانیا، بە سەردانێکی پێشتر رانەگەیەندراو، گەیشتە کیێڤی پایتەخی ئۆکراین و بڕیاروایە چاوی بە ھاووتا ئۆکراینییەکەی و ڤۆلۆدیمیر زیلینسکی سەرۆکی ئۆکراین بکەوێت.
سەردانەکەی وەزیری بەرگریی ئەڵمانیا، چەند سەعاتێک دوای سەردانەکەی وەزیری بەرگریی ئەمریکا بۆ کیێڤ دێت، کە ئەمریکا و ئەڵمانیا و وڵاتانی رۆژئاواش جەخت لە بەردەوامیی پشتیووانییەکانیان بۆ ئۆکراین دەکەنەوە.
بەفربارینەکە پارێزگاکانی بۆلو، کارابوک، ساکاریا و زۆنگوڵداکی لە باشوری رۆژئاوای تورکیا گرتەوە.
لە شارۆچکەی بۆلۆ بەفربارین شکانی بەشێک لە دارەکانی سەر شەقامی لێکەوتەوە، تیمەکانی سەر بە بەڕێوەبەرایەتی دارستانیش ھەوڵی کۆکردنەوەیاندا.
لە بەرزاییەکانی پارێزگای کارابوکیش ماوەی دوو رۆژە بەفربارین بەردەوامە.
ھەندێک شوێنی ڕێگەی نێوان کارابوک-بارتنیش بە ھۆی بەفرەوە گیرا و بەشێک لە ئۆتۆمبێلەکان گیریان خوارد و بووە ھۆی رووداوی ھاتووچۆ.
لە چوارچێوەی هەڵمەتەكەیدا بۆ بانگەشەی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی ساڵی داهاتووی ئەمریكا، ترەمپ چووە سنورەكانی مەكسیك و رایگەیاند، پێشتر سنورەكان پارێزراوتر بوون و لە ئێستادا لەژێر دەسەڵاتی جۆ بایدن ملیۆنان كەس دێنە ئەمریكاوە، جەختیشیكردەوە، سنورەكان كۆنترۆڵ دەكەن و بەشێك لە كۆچبەرانیشی بە دوژمن وەسفكرد.
ترەمپ وتی، پێدەچێت تا كۆتایی ویلایەتی بایدن ژمارەی كۆچبەرانی نایاسایی لە ئەمریكا بگاتە 15 ملیۆن كەس، كە ئەو ژمارەیە زۆر بەرزترە لە پێشبینی رێكخراوە ناحكومییەكان.
ترەمپ وتیشی، ئەگەر بگەڕێتەوە كۆشكی سپی، هەڵمەتێكی توند دژ بە كۆچبەرانی نایاسایی رادەگەیەنێت.
عەلی یەرلیکایا وەزیری ناوخۆی تورکیا رایگەیاند، کەشتییەکی بارھەڵگری وڵاتەکەی کە ١٢ کارمەندی تێدابووە، لەکاتی زریانێکدا لە کەناراوەکانی تورکیا لە دەریای رەش ژێرئاو کەوتووە و پەیوەندیاین بە تیمەکەی ناو کەشتییەکەوە پچڕاوە.
وتیشی نۆ سەرنشینی کەشتییەکە گیانیانلەدەستداوە کە پێنجیان خەڵکی تورکیا و باکوری کوردستانن.
وەزیری ناوخۆی تورکیا وتیشی، کەشتییەکە بەرەو باکوری خۆرئاوای تورکیا رۆیشتووە، بەڵام بەھۆی بەرکەوتنی کەشتییەکە لەگەڵ شەپۆلی دەریادا ژێرئاو کەوتووە، دوای ئەوەی زریانێکی بەھێز روی لە ناوچەکە کرد.
ئاماژەی بەوەشکرد، رەوشی خراپی کەشوھەوا وایکردووە فڕۆکە و کەشتییەکان نەتوانن بە دوای ئەو کەشتییە نقومبووەدا بگەڕێن، بەڵام ھەرکاتێک رەوشەکە باشتربوو دەستبەجێ گەڕانەکانیان دەستپێدەکەن.
رێکخراوی مافی مرۆڤی ھەنگاو بڵاویکردەوە، ھاووڵاتییەک بەناوی قەسیم کەریمی کە کۆڵبەرێکی خەڵکی گوندی "فیروزیان"ی سەر بە ناوچەی سۆما و برادۆستی ورمێیە، لە کاتی کۆڵبەری و لە بەرزاییی سنوورەکانی نێوان ورمێ و تورکیا، بەھۆی سەرمابردوویی و شەختەلێدانەوە گیانیلەدەستداوە.
راشیگەیاندووە، قەسیم کەریمی، تەمەن ٢٣ ساڵە و باوکی دوو منداڵی بچووکە.
بەپێی ئامارەکانی رێکخراوەکەش، لە سەرەتای ئەمساڵەوە بەھۆی سەرما و شەختەلێدانەوە دوو کۆڵبەر لە سنوورەکانی بانە و ورمێ گیانیانلەدەستداوە.
سەرۆکی ئەمریکا لە کۆشکی سپی قسەی بۆ رۆژنامەنووسان کرد و یەکێک لە رۆژنامەنووسەکان پرسیاری لێکرد، ئایا دڵنیایان لە رێککەوتنێک بۆ ئازادکردنی دیلەکان لە دەستی بزووتنەوەی حەماس؟، لە وەڵامدا جۆ بایدن وتی، "پێی وایە ئەو رێککەوتنە زۆر نزیکە".
رۆژی حەوتی مانگی رابردوو چەکدارانی حەماس ھێرشیان کردە سەر چەند ناوچەیەکی ئیسرائیل و زیاتر لە ٢٣٠ کەسیان بەدیلگرت بەڵام دواتر چوار کەسیانی ئازادکرد، قسەکەی بایدنیش لەکاتێکدایە ئیسرائیل بە مەرجی وەستاندنی ھێرشەکانی لە بەرامبەر ئازادکردنی بارمتەکان لەلایەن حەماسەوە رازی نییە.
بەپێی میدیاکانی رۆژئاوای کوردستان، سوپای تورکیا و گروپە چەکدارەکانی نزیک لە تورکیا بە چەکی قورس گوندی "ئەون دادات"یان لە باکووری ڕۆژھەڵاتی منبج تۆپباران کردووە.
روانگەی سوری دەڵێت، بەھۆی بۆردومانەکەوە ١٠ ھاوڵاتی برینداربوون.
ئەوەش لە کاتێکدایە ماوەیەک سوپای تورکیا بۆردومانەکانی لە باکورو رۆژھەڵاتی سوریا چڕکردوەتەوە کە بەھۆیەوە چەندین کەس.
نوسینگەی راگەیاندنی حکومی لە کەرتی غەززە لە راگەیەنراوێکدا رایگەیاند، بەھۆی ھێرشەکانی ئیسرائیلەوە ١٣ ھەزار و ٣٠٠ کەس کوژراون کە پێنج ھەزار و ٦٠٠ کەسیان منداڵن و ٣ ھەزار و ٥٥٠ کەسیان لە ژنان پێکھاتوون.
دەشڵێت، ژمارەی برینداران گەیشتووەتە زیاتر لە ٣١ ھەزار کەس کە لەسەدا ٧٥ یان ژن و منداڵن و ملیۆنێک و ٥٠٠ ھەزار کەسیش ئاوارە بوون.
بەپێی راگەیەنراوەکەی نوسینگەی راگەیاندنی حکومی لە کەرتی غەززە، ٢٢٥ ھەزار یەکەی نیشتەجێ بوون و ٢٢٦ خوێندنگە و ٨٣ مزگەوت و سێ کەنیسە و ٩٨ بارەگای حکومی بەھۆی بۆردومان و ھێرشی ئیسرائیلەوە زیانیان بەرکەوتووە.
سەرکردەیەکی حوسییەکانی یەمەن بە ئاژانسی فرانس پرێسی راگەیاند، کەشتییەکی بازرگانی ئیسرائیلییان لە دەریای سور ڕفاندووە و بردوویانەتە بەندەری سەلیف لە کەناراوەکانی یەمەن.
لای خۆیەوە، بنیامین ناتانیاھۆ، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل ئیدانەی ڕفاندنی ئەو کەشتییە دەکات و دەڵێت، ڕفاندنی کەشتییەکەیان قۆناغێکی نوێیە لە ھێرشەکانی ئێران بۆسەر ئیسرائیل و کاردانەوەی نێودەوڵەتی لەسەر ئاسایشی ھێڵی کەشتییە نێودەوڵەتییەکان لێدەکەوێتەوە.
ئاماژەی بەوەشداوە، ئەو کەشتییە خاوەندارێتی بۆ کۆمپانیایەکی بەڕیتانی دەگەڕێتەوە و لەلایەن کۆمپانیایەکی ژاپۆنییەوە بەڕێوەدەبرێت و ٢٥ سەرنشینی لەناودا بووە لە نەتەوەی جیاواز، بەڵام ھیچ ئیسرائیلییەک لەناو کەشتییەکەدا نەبووە.
میدیاكانی ئیسرائیل، ژمارەیەك راپرسییان لەبارەی چەند كەسایەتییەكی دیار بۆ جێگرتنەوەی ناتانیاهۆ بڵاوكردەوە، بەپێی یەكێك لە راپرسییەكان یوسی كۆهین سەرۆكی پێشووی دەزگای هەواڵگیریی ئیسرائیل-مۆساد، 21%ی دەنگەكانی بەدەستهێناوە بۆئەوەی ببێت بە سەرۆكی پارتی لیكۆدی دەسەڵاتدار، هەروەها جەدعون ساعر 13%ی دەنگەكان و یواڤ گالانت 12% و نیر برەكات 11%ی دەنگەكانیان بەدەستهێناوە.
هاوكات بەپێی قسەی چاودێران، رۆژەكانی ژیانی سیاسیی بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆكوەزیرانی ئیسرائیل لە كۆتایی نزیكبوونەتەوە و هێرشەكەی رۆژی حەوتی مانگی رابردووی حەماس و رفاندنی سەدانی كەس لەلایەن حەماسەوە، فشارێكی گەورەیان لەسەر ناتانیاهۆ دروستكردووە، جگەلەوەش لە ناو لایەنە ئۆپۆزسیۆنەكانی ئیسرائیل، دەنگەكان بۆ دوورخستنەوەی ناتانیاهۆ بەرزبوونەتەوە.
وەزارەتی ھێزە چەکدارەکانی فەڕەنسا رایگەیاند، مووشەکەکە لە جۆری ئێم ٥١.٣ بووە و لە ناوچەی لاند لە باشوری رۆژئاوای فەڕەنسا تاقیکراوەتەوە.
سیباستیان لوکونور وەزیری ھێزە چەکدارەکانیش دەڵێت، ئەوە یەکەم تاقیکردنەوەی مووشەکی بالیستی بووە و سەرکەوتوو بووە، ئاماژەیەکیشە بۆ بەرەوپێشچوونی تواناکانیان لە ھەڵدانی مووشەک.
مووشەکەکەش لە باکوری زەریای ئەتڵانتیک و بە دووری سەدان کیلۆمەتر لە کەناراوەکان خراوەتەخوارەوە.