سەرچاوە ئەمنییەکان رایانگەیاند، دوای بە ئامانجکردنی بنکەی سەربازی "عەین ئەسەد" بە مووشەک، ھەواڵگری عێراق ھەڵمەتێکی ئەمنی لە پارێزگای ئەنبار ئەنجامدا و توانیویانە چوار کەس دەستگیر بکەن، کە تۆمەتی ئەنجامدانی ئەو ھێرشانەیان ئاڕاستە کراوە.
لە مانگی ئاداری رابردووەوە، نزیکەی ١٠ مووشەکی کاتیوشا ئاڕاستەی بنکەی عەین ئەسەد کراون، کە ھێزە بیانییەکانیان تێدا جێگیرکراوە، پەنجەی تۆمەتیش ئاڕاستەی گروپە چەکدارەکان دەکرێت.
لیوا سادق فەرەج بەرێوەبەری پۆلیسی ئینتەرپوڵ لە عێراق رایگەیاندوە، لەگەڵ وەزارەتی دەرەوەدا لە ھەماھەنگی بەردەوامدان بۆ کۆکردنەوەی زانیاری تەواو لەسەر سەرجەم ئەو کەسانەی لە عێراق داواکراون و زۆرینەشیان لە تورکیا و ئیمارات و ئوردنن.
دوپایشیکردووەتەوە، ھەموو وڵاتان بەرپرسیارن لە رادەستکردنەوەی داواکراوان بە عێراق، لە ئێستاشدا پێشنیاریان کردوە بۆ ئەوەی لیژنەیەکی ھاوبەش لە نێوان دادگای عێراقیی و پۆلیسی ئینتەرپوڵ پێکبھێنرێت بۆ رادەستکردنەوەی داواکراوەکان .
بەرێوەبەری پۆلیسی ئینتەرپوڵ لە عێراق ئاشکراشیکردوە، فنلەندا رادەستکردنەوەی دووان لە تێوەگلاوانی تاوانی کۆمەڵکوژییەکەی سەربازگەی سپایکەری بە حکومەتی عێراق رەتکردووەتەوە .
لە کۆبوونەوەکە وەزیرانی دەرەوەی یەکێتییەکە بەشدارن و فوئاد حسێن وەزیری دەرەوەی عێراقیش لەگەڵ وەزیرانی دەرەوە بیروڕاکان ئاڵوگۆڕ دەکات.
ئەو کۆبوونەوەیە ھاوکاتە لەگەڵ داواکاری عێراق بۆ کردنە دەرەوەی لە لیستی وڵاتە مەترسیدارەکان لە سپی کردنەوەی پارە، عێراق لە ٢٠١٢ەوە خراوەتە ئەو لیستەوە و لە ساڵی ٢٠١٨دا ھێنرایە دەرەوە، بەڵام لە مانگی شوباتی ساڵی ٢٠١٩ەوە جارێکی تر خرایەوە لیستەکە.
یەکێتی ئەوروپا ئەوەشی راگەیاندووە، لە ساڵی ٢٠٠٣ەوە ٣٠٠ بۆ ٥٠٠ ملیار دۆلار بۆ وەبەرھێنان لە عێراق تەرخان کراوە، بەڵام حزبە سیاسییەکان سودمەند بوون لەو پارەیە و ھیچ پڕۆژەیەک نەکراوە، بەھۆی ئەوەشەوە عێراق خراوەتە لیستی مەترسیدارترین وڵاتان کە پارە سپی دەکەنەوە.
وەزارەتی نەوتی عێراق ڕایگەیاند، لەگەڵ کۆمپانیای "شلیمبرگ"ی جیھانی گرێبەستێکیان ئیمزاکردووە بۆ ھەڵکەندنی ٩٦ بیرە نەوت لە کێڵگەی نەوتی "قوڕنە" لە پارێزگای بەسڕە.
ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، ئامانج لە ئیمزاکردنی ئەو گرێبەستە، زیادکردنی توانای بەرھەمھێنانە لە کێڵگەی نەوتی قوڕنەی یەک، بە تەواوبوونی کارەکەش، ئاستی بەرھەمھێنانی ڕۆژانەی نەوت لەو کێڵگەیە، بە نزیکەی ٢٠٠ ھەزار بەرمیل زیاد دەبێت، پڕۆژەکەش زیاتر لە ٦٠٠ ھەلی کار دەڕەخسێنێت، و دەرفەتی کارکردنیش بۆ ئەو کەسانە دەبێت کە خاوەنی توانا و ئەزموونی کارکردنن لە بواری نەوتدا.
ئەوەش لە کاتێکدایە ئێستا کێڵگەی نەوتی قوڕنەی یەک، ڕۆژانە ٣٨٠ ھەزار بەرمیل نەوت بەرھەمدەھێنێت، توانای ڕاستەقینەی بەرھەمھێنانیش دەگاتە زیاتر لە ٥٠٠ ھەزار بەرمیل نەوتی ڕۆژانە، بەرھەمی غازی سروشتیش دەگاتە ١٥٠ ملیۆن پێ سێجا.
سەبارەت بە ھاوردەکردنی ئۆتۆمبێل، وەزارەتی پلاندانانی عێراق ڕایگەیاند، لەمەودوا دەبێت ئەو ئۆتۆمبێلانەی ھاوردە دەکرێن بە پێی تایبەتمەندی عێراق بن، بۆ ئەو مەبەستەش لە سەرەتای ئەمساڵەوە ڕێنمایی نوێ بۆ چۆنیەتی ھاوردەکردنی ئۆتۆمبێل و تایبەتمەندییەکانی دەرکراوە و بڕیارەکەش کاراکراوە، بەڵام بەھۆی پێدانی دەرفەت بە ھاوردەکاران بۆ ڕێکخستنەوەی کارەکانیان، لە ڕووی یاسایی و داراییەوە بڕیارەکە دواخراوە.
وەزارەتی پلاندانان ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، بە مەبەستی فەراھەمکردنی ڕێکارەکانی سەلامەتی، لەمەودوا ئەو ئۆتۆمبێلانەی ھاوردە دەکرێن، دەبێت بە پێی تایبەتمەندی عێراق بن، چونکە ئەو ئۆتۆمبێلانەی لە ماوەی ڕابردوودا ھاوردەکراون بە پێچەوانەی تایبەتمەندی عێراقین، لەبەرئەوە دوای جێبەجێکردنی بڕیارەکە ڕێگە نادرێت جگە لە تایبەتمەندی عێراقی، ئۆتۆمبێلی تر ھاوردە بکرێت.
لە ڕێوڕەسمێکی تایبەت بە حەوتەمین ساڵیادی دامەزراندنی ھێزەکانیان، (فالح فەیاز) سەرۆکی دەستەی حەشدی شەعبی ڕایگەیاند، ھێزەکانیان دامەزراوەیەکی ڕەسمییە و شانبەشانی ھێزە ئەمنییەکان پارێزگاری لە شکۆی عێراق دەکات.
(فالح فەیاز) ڕەتیشیکردەوە ھێزەکانی حەشدی شەعبی بارگرانی بن بەسەر دەوڵەتەوە، بە پێچەوانەوە ھێزەکانیان گەرەنتی مانەوەی دەوڵەتی عێراقن. وتیشی، پیلانەکان لە ناوخۆ بۆ کەمکردنەوەی ڕۆڵی حەشدی شەعبی دژایەتی مەرجەعی باڵایە.
ڕاشیگەیاند، ھەر وڵاتێک دژ و نەیاری حەشدی شەعبی بێت، ناتوانێت لە ھیچ بوارێکدا پەیوەندی و ھەماھەنگی لەگەڵ عێراق ھەبێت.
د. بەرھەم ساڵح سەرۆک کۆماری لە بروسکەیەکی پیرۆزبایدا کە ئاڕاستەی ئیبراھیم رەئیسی کردووە ئاماژەی بەوەکرد، بەبۆنەی سەرکەوتنتان لە ھەڵبژاردنە سەرۆکایەتییەکەی کۆماری ئیسلامی ئێران گەرمترین و جوانترین پیرۆزبایتان ئاڕاستە دەکەم. ئومێدەوارم سەرکەوتووبن لەو ئەرکەی دەکەوێتە سەرشانتان لە خزمەتکردنی گەلی ئێرانی دۆست و ھەمیشەش لە پێشکەوتن و ئارامی و گەشەسەندندابن.
دەشڵێت، ئێمە لە عێراق چاومان لەوەیە پەیوەندییەکی باش و تۆکمەمان لەگەڵ گەل و وڵاتی ئێراندا ھەبێت، کە چەندەھا رایەڵەی شارستانی و رۆشنبیری و کۆمەڵایەتی رەسەنی مێژوویی بەیەکەوەمان دەبەستێتەوە، کۆماری ئیسلامی ئێران رۆڵێکی باڵای ھەبووە لە یارمەتیدانی عێراق لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر و تیرۆرستان و ئەو لێکەوتانەی ھەڕەشە لە ئاسایشی ناوچەکەمان دەکەن، ھەروەھا ململانێ و تەنگژانەش کە لە ئارادان. لە دوا دیداریشماندا لە بەغدا پەرۆشی و گرنگیپێدانی بەڕێزتانم ھەستپێکرد لە پاراستن و پتەوکردنی ئەو ئەو پەیوەندییانەی لە نێوان ھەردوو گەل و وڵاتی عێراق و ئێراندا ھەن.
راشیگەیاندووە، ناوچەکەمان بە دۆخێکی ھەستیاردا تێدەپەڕێت، ئەم دۆخەش پێویستە بە دانایی و ووریاییەوە مامەڵەی لەگەڵ بکرێت، پێویستی بەوەیە زمانی گفتوگۆ و دانوستان و بەردەوامیدان بە پەیوەندییەکان سیمای سەرەکی و دروشم و سەرمەشق بن، بەوپەڕی پەرۆشی و گرنگییەوە مامەڵە لەگەڵ بەرژەوەندیی و رایەڵە پێکداچووەکانی گەلانی ناوچەکە بکەین و پەرەیان پێبدەین، بەو ئامانجەی ئاسایش و سەقامگیری و ئاشتی ناوچەکە بپارێزین و رێز لە سەرورەی وڵاتەکانی بگرین.
نوسینگەی راگەیاندنی سەرۆک وەزیرانی عێراق بڵاویکردەوە، مستەفا کازمی بە تەلەفۆن پیرۆزبایی سەرکەوتنی، لە ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ئێران لە ئیبراھیم رەئیسی کردووە و جەختیکردووەتەوە، لە پەرەپێدانی پەیوەندییەکانیان و زیادکردنی ھەماھەنگییە ھاوبەشەکانی نێوان عێراق و ئێران، لە بوارەکانی ئابووری و ئەمنی و روبەروبوونەوەی تیرۆر.
لای خۆشیەوە ئیبراھیم رەئیسی سەرۆک کۆماری ھەڵبژێردراوی ئێران، سوربوونی وڵاتەکەی لەسەر گەشەپێدان و بەرەوپێش بردنی پەیوەندییەکانی لەگەڵ عێراق پیشانداوە و مستەفا کازمیشی بانگھێشت کردووە، تاکو لە نزیکترین کاتدا سەردانی تاران بکات.
ئەو ئەفسەرە ناوی محەمەد شموسە یەو بەرپرسبووە لە دەستگیرکردنی ئەو کەسانەی گەندەڵیان ئەنجامدەداو لە لایەن دەستەی دەستپاکیەوە بریاری دەستگیرکردنی بۆ دەردەوو لە پارێزگاکەدا، محەمەد شموس لە بەیانی رۆژی ھەینی لە نزیک ماڵەکەی خۆی دوو چەکدار لە ئوتومبێلێکی کرێ دادەبەزین و تیرۆری دەکەن.
حکومەتی عێراق چەندین ئەفسەری داناوە بۆ دەستگیرکردنی ئەو کەسانەی تێوەگلاون لە بردنەدەرەوەی ٤٥٠ ملیار دۆلار لە ٢٠٠٣ وە شموسیش یەکێک بوە لەو ئەفسەرانە.
شایەنی باسە مانگی رابردووش بە ھەمان شێوە ئەفسەرێکی تر بە پلەی نەقیب دوای یەک رۆژ لە بەشداری کردنی لەو دەستگیرکردن و لێپەرسینەوە لە گەندەڵکاران تیرۆرکرا.
بە پێی راپۆرتی رێکخراوی نێودەوڵەتی دەستپاکی ناحکومی وڵاتی عێراق پلەی ٢١ بەردەکەوێت لە وڵاتانی گەندەڵیدا، ھەر ئەوەش وایکرد لە ساڵی ٢٠١٩دا خۆپیشاندانی گەورە لەو وڵاتەدا دەستپێبکات و حکومەتەکەی عادل عبدولمەھدی کۆتایی پێبھێنێت.