عێراق
"ھەیمان تەحسین" بەڕێوەبەری فەرمانگەی حزب و لایەنە سیاسییەکان لە کۆمسیۆن ڕایگەیاند، پڕۆسەی ژماردنەوەی دەنگەکان بە باشی و بێ گرفت بەڕێوەدەچێت و زۆربەی شارەکانی عێراق تەواو کراوە، ئەمڕۆش لە کۆی ٦١٢ وێستگەی تانە لێدراوی پارێزگای "زیقار"، ١٥٠ وێستگە ژماردنەوەیان بۆ دەکرێت، ھەر ئەمڕۆ نزیکەی ٣٠٠ وێستگە لە پارێزگای "سەڵاحەدین" ژماردنەوەی بۆ دەکرێت و ڕۆژی چوارشەممەش دەنگەکانی زیاتر لە ١٦٠ وێستگەی پارێزگای "بەسڕە" دەژمێردرێنەوە.
سەدر ئاماژەی بەوەش داوە، پارێزگای دیالە بووە بە دیلی بەفێرۆدان و تیرۆر و میلیشیاکان، بۆیە پێویستە ھێزە ئەمنییەکان بە ئەرکی خۆیان ھەستن و رێگە لەم مەترسییە بگرن و سنورەکانی پارێزگاکە بپارێزن.
ئەم پەیامەی سەدر دوای ئەوە ھات چەند رۆژێکە ئاڵۆزی کەوتووەتە نێوان بەشێک لە دانیشتوانە شیعە و سونە نشینەکانی پارێزگاکە و چەند کوژراوێکی لێکەوتووەتەوە.
ھەر لە کۆبوونەوەکی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق سەروەریی یاسا و سزادانی بکوژانی ھاوڵاتیان و چالاکوانانی مەدەنی دووپات کرایەوە. سەرۆک وەزیرانی عێراق ھەموو پشتیوانییەکی بۆ سەربەخۆیی دادگاکان دووپات کردەوە.
سەدر لە تویتەر ھاشتاگی حکومەتی زۆرینەی نیشتمانی راگەیاندوە و نوسیویەتی، لەگەڵ ھیچ لایەنێکی سیاسی ناکۆکی نییە تەنھا لە بابەتی چاکسازی ناوخۆیی و دەرەکی و خۆشەیستی نیشتماندا نەبێت.
ئاماژەی بۆ ئەوەشکردوە، باشترین کار بۆ داھاتوی عێراق، پێکھێنانی حکومەتێکی زۆرینەی نیشتمانییە، سەدر پێی وایە خولی نوێی ئەنجومەنی نوێنەران بۆ دوو بەرە دابەش دەبێت، بەرەیەکیان ئەو لایەنانەن کە پێکەوە حکومەتێکی زۆرینە پێکدەھێنن و ئەرکی ئەنجامدانی چاکسازی لەسەر سەرجەم ئاستەکان لە ئەستۆ دەگرن، بەرەی دوەمیش بەرەی ئۆپۆزسیۆن دەبێت کە نابێت پەراوێز بخرێن.
کۆمسیۆن رایگەیاند، لە زیقار ژماردنەوە بۆ دەنگەکانی ٦١٢ وێستگە دەکەن کە تانەیان لێدراوە و پڕۆسەکەش ماوەی دوو رۆژ دەخایەنێت.
تا ئێستا کۆمسیۆن ژماردنەوەی دەستیی دەنگەکانی بۆ وێستگە تانە لێدراوەکانی شەش پارێزگا کردووە و ئاماژەی بەوەشکردووە، ھیچ گۆڕانکارییەک لە ئەنجامەکاندا رووی نەداوە و ساختەکاری بەدی نەکراوە.
شانەی راگەیاندنی ئەمنی عێراق لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، بۆردومانەکان بە فڕۆکەی ئێف ١٦ ئەنجامدراون و مۆڵگەیەکی شانە نوستوەکانی داعشیان لە ناوچەی عەیس لە خۆرھەڵاتی پارێزگای سەڵاحەدین کردوەتە ئامانج.
ئاماژە بۆ ئەوەشکراوە، ھێزێک لە ئۆپراسیوانەکانی سەڵاحەدین پشکنینیان بۆ ناوچەی بۆردومانەکە ئەنجامداوە و لە ئەنجامدا تیرۆریستێکیان دەستگیرکردوە و لە ھەمان شوێندا سێ تیرۆریست گەمارۆ دراون.
ئیحسان عەبدولجەبار وەزیری نەوتی عێراق رایگەیاند، پێش کۆتاییھاتنی کارەکانی حکومەت، ھەوڵدەدەن چەند گرێبەستێک لەگەڵ کۆمپانیای ئارامکۆی سعودی بە بەھای چەندین ملیار دۆلار ئیمزا بکەن و لە رێی ئەو گرێبەستانەوە کۆمپانیاکە لە عێراق وەبەرھێنان لە کەرتی غاز و وزە و ئاو و پیشەسازی پترۆکیمایی وەبەرھێنان بکات.
وەزیری نەوتی عێراق ھیواشی خواستوە لە چوارچێوەیەکی یاساییدا کۆمپانیا سعودی و ئیماراتی و بیانییەکان لە عێراق پارێزراو بن، بۆئەوەی بەو شێوەیە ھانی کۆمپانیاکان بدرێت لە عێراق وەبەرھێنان بکەن.
هەرچەندە تائێستا هۆكاری دوورخستنەوەی عەبدلغەنی ئەسەدیی ئاشكرانەكراوە، بەڵام پێشبینی دەكرێت لە چوارچێوەی گۆڕانكارییە ئەمنییەكانی دوای پەلامارەكەی هەفتەی رابردووی داعشدا بێت لە گوندی رەشادی قەزای شارەبان، دوورخستنەوەكەشی كاردانەوەی لێكەوتەوە و سەعد سەعدی ئەندامی مەكتەبی سیاسیی عەسائبی ئەهلی حەق رەخنەی لە بڕیارەكەی كازمی گرت و رایگەیاند، حكومەتی ئێستا كاربەڕێكەرە و دەسەڵاتی ئەنجامدانی كۆمەڵێك بڕیار و گۆڕانكاری نیە.
"سەدر" لە تویتێکدا نوسیوویەتی، زانیاری تەواویان لە بەردەستدایە کە چەند وڵاتێکی ھەرێمی دەستوەردان دەکەن لە کاروباری ھەڵبژاردنەکانی عێراق و فشار لەسەر کوتلە و لایەنە سیاسییەکان دروست دەکەن بۆ بەرژەوەندی خۆیان، کە ئەوەش زیانی بۆ عێراق و گەلەکەی ھەیە.
"سەدر" داوای لەو وڵاتانە کرد کە بکشێنەوە لە دەستوەردانەکان و ھەروەھا دانوستان کردن لەگەڵیان ڕەتدەکاتەوە، جەختیشی کردەوە لەوەی ھەر دەستوەردانێک بەزاندنی سەربەخۆی و سەروەری و ھەژموونی وڵاتەکەیە.
کۆمسیۆنی باڵای ھەڵبژاردنەکانی عێراق ڕایگەیاند، تا ئێستا دەنگەکانی زیاتر لە ١٤ ھەزار و ٦٢٠ وێستگەی تانەلێدراو ژماردنەوەی بۆ کراوە، کە دەکاتە ٢٥٪ی وێستگەکانی عێراق، ھیچ گۆڕانکارییەکیش لە ئەنجامەکان ڕووی نەداوە و ساختەکاریش نەکراوە.
کۆمسیۆن ڕاشیگەیاندووە، تا ئێستا ژماردنەوەی دەنگەکان لە وێستگە تانە لێدراوەکانی بۆ چەند پارێزگایەک کراوە ئەمڕۆش ژماردنەوەی دەنگەکانی پارێزگای "ھەولێر و کەرکوک و موسەنا و کەربەلا و قادسیە و ئەنبار" بەڕێوەدەچێت.
بڕیارە تابلۆی ئۆتۆمبێل لە نێوان ھەرێمی کوردستان و عێراق یەکبخرێت، بۆ ئەو مەبەستەش کۆمپانیایەکی ئەڵمانی تابلۆی نوێی ئۆتۆمبێل ھەڵدەستێت بۆ سەرتاسەری عێراق دروست دەکات و ژمارەکانیش بە ئینگلیزی دەنوسرێت و بۆ ھەر تابلۆیەکیش ٣٠ ھەزار دینار لە خاوەنەکەی وەردەگیرێت.
بەڕێوەبەرایەتی گشتی ھاتووچۆی عێراق دەڵێت، یەکخستنی تابلۆی ئۆتۆمبێل تەنھا لە عێراق نییە، بەڵکو زۆربەی وڵاتان جێبەجێیان کردووە، چونکە ئەو بابەتە دەکەوێتە ناو رێککەوتنی ڤیەننا، کە وڵاتانی پابەند کردووە بۆ یەکخستنی تابلۆی ئۆتۆمبێل بە جۆرێک ژمارەکەی روون بێت و بە زمانی ئینگلیزی نووسرابێت و لەبری ناوی پارێزگا ژمارە و کۆدی تایبەت دابنرێت.
ئەوەش لە کاتێکدایە ئەگەر ئەو سیستمە جێبەجێ بکرێت، لە کاتی چونەدەرەوەی ئۆتۆمبێل بۆ وڵاتانی دەرەوە، پێویست بە گۆڕینی تابلۆی ئۆتۆمبێل ناکات.
کۆمسیۆن لە ڕاگەیەنراوێکدا ئاماژەی بەوەکردووە، لە سێیەم ڕۆژی دەستپێکردنی پڕۆسەی ژماردنەوەی دەستیی دەنگی وێستگە تانە لێدراوەکان، بە ئامادەبوونی نوێنەری لایەنەکان و ڕێکخراوەکان و ڕاگەیاندنەکان، ژماردنەوەی دەستیی بۆ دەنگی وێستگە تانە لێدراوەکان لە پارێزگاکانی میسان و دیالە و بەری ڕەسافەی بەغداد کراوە و ئەنجامەکەی بۆ ئەنجومەنی کۆمسیاران بەرز کراوەتەوە بۆ گرتنەبەری ڕێوشوێنی گونجاو لەبەر ڕۆشنایی ڕێکارە پەیڕەوکراوەکان.
کۆمسیۆنی ھەڵبژاردنەکان ئاماژەی بەوەشکردووە، ئەمڕۆ ژماردنەوەی دەستی بۆ دەنگی وێستگەکانی بەری کەرخی بەغداد دەکرێت.
لە عێراق بۆ گەشتکردنی دەرەوەی وڵات کار بە کارتی نێودەوڵەتی وەرگرتنی ڤاکسین ناکرێت
دەسەڵاتی فڕۆکەوانی عێراق ڕایگەیاند، بە پێی ڕێنماییە نوێیەکانی ھێڵی ئاسمانی عێراق بۆ گەشتکردن بۆ دەرەوەی وڵات، لە ئێستادا کار بە کارتی نێودەوڵەتی وەرگرتنی ڤاکسین ناکرێت.
ئاماژەی بەوەشکردووە، گەشتیار تەنھا بە پشکنینی "پی سی ئاڕ"ی تایبەت بە ڤایرۆسی کۆرۆنا بە کەمتر لە ٧٢ سەعات پێش گەشتکردن، دەتوانێت گەشتەکەی ئەنجام بدات.
دوای رووداوەکەش ھێزەکانی پۆلیسی فیدراڵی عێراق ئۆپراسیۆنێکیان بۆ دۆزینەوەی ڕفێندراوەکان و ئەنجامدا .