ڕێبەری ڕەوتی سەدر لە ڕاگەیەندراوەکەیدا داوا لە حکومەت دەکات لە بارەی کشانەوەی ھێزە بیانییەکانەوە داوایەکی یاسایی و ڕەسمیی ئاڕاستەی ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی بکات. دەشڵێت، پێویستە ھێزە بیانییەکان سەرجەم بنکە سەربازییەکان ڕادەستی حکومەتی عێراق بکەنەوە.

سەدر لە بەشێکی دیکەی ڕاگەیەندراوەکەیدا ئاماژەی بەوە کردووە، عێراق خاوەن سەروەریی تەواوە و ھەر ڕێککەوتنێک ئەم سەروەرییە پێشێل بکات ڕەتکراوە دەبێت، پێویستیشە وڵاتانی دیکە ڕێز لە ئاسمانی عێراق بگرن و بە بێ ڕەزامەندی حکومەتی عێراق بەکارینەھێنن. نابێت ھیچ سەربازێکیش لە باڵیۆزخانەی ئەمریکا بمێنێت و ھێزەکانی عێراق باڵیۆزخانەکە دەپارێزن.

سەدر لە کۆتاییدا دەڵێت، پێویستە سەرۆک وەزیرانی عێراق ھەموو ئەو خاڵانە جێبەجی بکات کە لە ڕاگەیەندراوەکەیدا ئاماژەی پێکردوون.

 (ھاشم رکابی) بەڕێوەبەری نوسینگەی نوری مالکی، سەرۆکی ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەمرۆ لە شاری نەجەف (موقتەدا سەدر) رێبەری رەوتی سەدر لەگەڵ وەفدێکی چوارچێوەی ھەماھەنگی شیعەکان کۆدەبێتەوە کە پێکھاتون لە (ھادی عامری و قەیس خەزعەلی و فالح فەیاز) بە پێی لێدوانەکەی رکابی، نوری مالکی بانگھێشتی کۆبونەوەکە نەکراوە.

کۆبونەوەکە بۆ گفتوگۆکردنە لەبارەی رێکەوتنی شیعەکان بۆ پێکھێنانی کابینەی نوێی حکومەت. ئامادەنەبونی مالکیش لە کۆبونەوەکەدا، گومانەکان لەبارەی پەیوەندی ناجێگیری نێوان سەدر و مالکی زیاتر دەکات.

سەرۆک وەزیرانی عێراق لە تویتێکدا لە ھەژماری خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی تویتەر ڕایگەیاند، ئەرکی شەڕکردنی ھاوپەیمانی نێودەوڵەتی کۆتایی ھات، تەواوی ھێزە شەڕکەرەکان و کەلوپەلە جەنگییەکانی ھاوپەیمانان براونەتە دەرەوەی عێراق.

وتیشی، ڕۆڵی ھاوپەیمانان تەنھا کورتکراوەتەوە لە ڕاوێژ و کۆمەک لە بواری ڕاھێنان بەو شێوەیەی لە بەرئەنجامی گفتوگۆی ستراتیژی لەسەر پێکھاتوون.

لە بەشێکی تری تویتەکەدا فەرماندەی گشتی ھێزە چەکدارەکانی عێراق، سوپاسی دەوڵەتان و سەرکردایەتی ھاوپەیمانی نێودەوڵەتی و وڵاتانی دراوسێ و ھاوبەشەکانی جەنگی داعشی کرد. جەختیشیکردەوە، ھێزە چەکدارەکانی عێراق لە ئامادەباشیدان بۆ بەرگریکردن لە گەلی عێراق.

حسێن عوقابی سەرکردە لە نەھجی وەتەنی ڕایگەیاند، چوارچێوەی ھەماھەنگیی شیعەکان لە نێوان دوو بژاردەدایە، کە بەم شێوەیەی ئێستا بمێنێتەوە یاخود لە ناو ئەنجومەنی نوێنەران ھاوپەیمانیەک دروست بکات و گەورەترین کوتلەی پەرلەمانی پێکبھێنێت.

ئاماژەی بەوەشکرد، لە ڕۆژانی داھاتوودا سەردانەکان بۆ ھەرێمی کوردستان لە بارەی پێکھێنانی حکومەتەوە زیاتر دەبن، کورد و سوننەش بە ڕوونی ئەوەیان وتووە، کە پشتیوانی ھیچ لایەنێکی شیعە ناکەن، دژ بە لایەنێکی تری شیعە.

ھاوکات ڕەسوڵ ڕازی سەرکردە لە ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا ڕایگەیاند، چوارچێوەی ھەماھەنگی لەگەڵ کورد و سوننە دانوستان دەکات، بۆ زانینی بۆچوونیان لە بارەی کاندیدی پۆستەکانی سەرۆک کۆمار و سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران، پاشان لە ناو چوارچێوەکە کاندیدی سەرۆک وەزیران دیاری دەکەن.

ڕاشیگەیاند، وەک چوارچێوەی ھەماھەنگی ھیچ نیەتێکیان بۆ ھەڵپەساردنی پڕۆسەی سیاسی نیە، بەڵکو کار بۆ دانانی مەرجەکانی دیاریکردنی سەرۆک وەزیرانی داھاتوو دەکات.

پەیامنێری کوردسات نیوز ڕایگەیاند، شەوی ڕابردوو تیرۆرستانی داعش پەلاماری خاڵێکی پشکنینی پۆلیسی فریاکەوتنی ناحیەی سینیەی سەر بە پارێزگای سەڵاحەدین داوە و لە ئاکامدا پۆلیسێک کوژراوە و پۆلیسێکی تریش بریندار بووە.

وتیشی، ھێزێکی پۆلیسی فریاکەوتنی ناوچەکە بۆ پشتیوانی چوون بەرەو شوێنی ڕووداوەکە لەو کاتەدا تیرۆرستانی داعش موشەکێکیان ئاڕاستەی ئۆتۆمبێلەکەیان کردووە و بەھۆیەوە دوو پۆلیسی تر لەناو ئۆتۆمبێلەکەدا کوژران و سیانی تریشیان بریندار بوون، دواتر تیرۆرستان بەرەو شوێنێکی نادیار ھەڵھاتوون.

ڕۆژنامەی سەباحی عێراقی لە زاری سەرچاوەیەکی ئەمنییەوە ئاشکرایکرد، بەرپرسانی ئەمنیی پارێزگای نەینەوا ئاگادارییان بڵاوکردووەتەوە بۆ داخستنی کەمپی ژمارە پێنجی جەدعە لە ماوەی سێ ڕۆژدا.

سەرچاوەکە ڕاشیگەیاند، کەمپەکە ھەزار و ٢٥٠ خێزانی لە کەسوکارەکانی داعشی تێدایە، کە بەھۆی ترسی تۆڵەکردنەوەوە نایانەوێت بگەڕێنەوە بۆ ناوچەکانیان لە سنووری پارێزگای موسڵ و بەرپرسانی ئەمنیش ڕێگە نادەن، ھەموو ئەو خێزانانە لە ناو شاری موسڵ نیشتەجێببن، تا ئەو کاتەی ئەستۆپاکی پێشکەش دەکەن.

ھاوکات سەرچاوەیەکی ئەمنی ئاشکرایکرد، بڕیار وایە ڕۆژی پێنج شەممە کاروانی چوارەمی کەسوکارەکانی داعش لە کەمپی ھۆڵەوە، کە ژمارەیان ١٠٠ خێزانە، بگەڕێنەوە بۆ کەمپی جەدعە لە باشووری موسڵ.

حەسەن عزاری سەرۆکی کوتلەی سەدر، لە کۆنفڕانسێکی ڕۆژنامەوانیدا لە نەجەف ڕایگەیاند، موقتەدا سەدر ڕۆڵی گەورەی ھەیە لە پاڵپشیتکردنی سەقامگیری عێراق و ھیوادارن ئەنجومەنی نوێنەران لە وادەی خۆیدا یەکەم کۆبوونەوە ئەنجام بدات.

وتیشی، بەڵێن دەدەن بەرەو پڕۆسەی گەورەی چاکسازی بچن، بۆ ڕزگارکردنی عێراق لە گەندەڵی و گەندەڵکاران، لە وەڵامی پرسیارێکیشدا لە بارەی لێکتێگەیشتن لەگەڵ چوارچێوەی ھەماھەنگیی شیعەکان ڕایگەیاند، ئەو بابەتە لە دەستی موقتەدا سەدردایە.

ڕاشیگەیاند، سوپاسی کۆمیسۆنی ھەڵبژاردنەکانی عێراق دەکەن، لە پای کارەکانی بۆ ئەنجامدانی ھەڵبژاردن لە وادەی دیاریکراوی خۆی و سەرخستن پڕۆسە، سوپاسی دادگای فیدڕاڵیشی کرد بۆ ھەڵوێستە دادپەروەرانەکانی. 

ڕەوتی سەدر بە بەدەستھێنانی ٧٣ کورسی براوەی یەکەمی ھەڵبژاردنە پێشوەختەکەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقە و داوای پێکھێنانی حکومەتی زۆرینەی نیشتیمانی دەکات.

ئەحمەد عەبدولحسێن سەرکردە لە چوارچێوەی ھەماھەنگیی شیعەکان، ڕایگەیاند، ھەفتەی داھاتوو وەفدێکی چوارچێوەی ھەماھەنگی سەردانی حەنانە لە شاری نەجەف دەکەن و لەگەڵ موقتەدا سەدر، تاوتوێی تەواوکردنی لێکتێگەیشتنە سیاسییەکانیان دەکەن.

ڕاشیگەیاند، سەرۆک و ئەندامانی ھیچ یەکێک لەو سێ وەفدە یەکلایی نەبوونەتەوە کە لەگەڵ سەدر و کورد و سوننە کۆدەبنەوە، بەڵام ڕەنگە نوری مالکی یەکێک بێت لە ئەندامانی ئەو وەفدەی، چاویان بە سەدر دەکەوێت.

ئەو سەرکردەیەی چوارچێوەی ھەماھەنگیی شیعەکان، لە بارەی کۆبوونەوەی مالکی و سەدرەوە ڕایگەیاند، ئەو دەنگۆیانەی باس لە گرژی لە نێوان سەدر و مالکی لە کۆبوونەوەکەی سەرەتای ئەم مانگە دەکەن دوورن لە ڕاستییەوە، تەنھا ئەو دوو سەرکردەیە بۆچوونی جیاوازیان ھەیە.

ھاوپەیمانی نێودەوڵەتی بڵاویکردەوە، لە ٩ی ئەم مانگەوە ھیچ ھێزێکی ئەمریکی یا ھاوپەیمانی لە عێراق نەماوە کە رۆڵی شەڕکەریان ھەبێت. 

وتیشی، تەواوی بەڵێنەکانیان لە دانوستانی ستراتیژی لە نێوان ئەمریکا و عێراق  جێبەجێ کردووە. 

ھاوپەیمانی نێودەوڵەتی راشیگەیاند، توانراوە پێش وادەی خۆی کشانەوەکە جێبەجێ بکرێت، چونکە ھێزە ئەمنییەکانی عێراق و ھێزی پێشمەرگە لە ھەرێمی کوردستان پێشکەوتنی بەرچاویان بەدیھێناوە و توانای جەنگییان باشتر بووە لە روبەڕوبونەوەی تیرۆریستانی داعش. 

ئاماژەی بەوەشکرد، ئەو ھێزانەشی ماون، ئەرکی سەرەکییان بریتییە لە پێشکەشکردنی  راوێژ و ھاوکاریکردنی ھێزە ئەمنییەکانی عێراق بۆ پاراستنی دەستکەوتەکان، کە لە ئەنجامی لەناوبردنی تیرۆریستانی داعشدا بە دەستھاتون.  

ئەگەر لە کۆبونەوەکەی ئەمڕۆی دادگای فیدراڵیدا وەڵامی سکاڵاکان نەدرێتەوە، ئەنجامی ھەڵبژاردن وەک خۆی پەسەند دەکرێت، بۆیە سەدان خۆپیشاندەر لە لایەنگرانی لایەنە ناڕازییەکان لە نزیک دادگای فیدراڵی گردبونەتەوە و بە توندی ئەنجامی ھەلبژاردن رەتدەکەنەوە، ھێزێکی ئەمنی زۆریش لە دەروازەکانی ناوچەی سەوز بڵاوەیان پێکراوە و رێگە سەرەکییەکانیان داخستووە.

پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، لە دانیشتنی ئەمڕۆیدا دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراق بە ئامادەبوونی نوێنەری ھادی عامری سەرۆکی ھاوپەیمانی فەتح و لایەنە ناڕازییەکانی تر، ھەموو ئەو سکاڵایانەی رەتکردەوە کە لە ئەنجامی ھەڵبژاردن درابوون.
لە ماوەی رابردوودا ھاوپەیمانی فەتح و لایەنە ناڕازییەکان رایانگەیاند، پابەند دەبن بە ھەر بڕیارێک کە دادگای فیدراڵی بیدات. ماوەی ھەشت ھەفتەیە لایەنگرانی لایەنە ناڕازییەکان لە نزیک ناوچەی سەوز لە بەغداد دژی ئەنجامەکانی ھەڵبژاردن خۆپیشاندان دەکەن، ئەمڕۆش پێش دەستپێکردنی دانیشتنی دادگا گردبونەوەیەکی فراوانیان ئەنجامدا و زۆربەی رێگەکانی ناوشاریان داخست، بەوھۆیەوە سوپای عێراق و ھێزە ئەمنییەکانی تر بۆ ھێورکردنەوەی رەوشەکە لەناوشار بڵاوەیان پێکرا.