مەزڵوم كۆبانێ فەرماندەی گشتیی هێزەكانی سوریای دیموكرات رایگەیاند، هەڵوێستی هەرێمی كوردستان سەبارەت بە رۆژئاوا ئەرێنییە و لەگەڵ بافڵ تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانیش لە پەیوەندیی بەردەوامدایە.

مەزڵوم كۆبانێ فەرماندەی گشتیی هێزەكانی سوریای دیموكرات لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ هاوار نیوز باسی لە رەوشی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا و هێرشەكانی توركیا و پەیوەندییەكانیان لەگەڵ ئیدارەی نوێی سوریا و هەرێمی كوردستان كردووە.

سەبارەت بە هەڵوێستی هەرێمی كوردستان بەرامبەر رۆژئاوا رایگەیاندووە، ئەو سەردانەی بۆ هەرێمی كوردستان ئەنجامیدا سەردانێكی تایبەت بووە و لە دەرەوەی چوارچێوەی ئەو سەردانەدا هیچ كۆبوونەوەیەكی تری ئەنجام نەداوە، تەنها پەیوەندییەكی تەلەفۆنی لەگەڵ سەرۆكی هەرێم کردووە، بەڵام وەك ئاشكرایە لەگەڵ بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆكی یەكێتی نیشتمانی كوردستان لە پەیوەندیی بەردەوامدان.

فەرماندەی گشتی هەسەدە ئەوەشی خستووەتە روو، بەشێوەیەكی گشتی هەڵوێستی هەرێم بەرامبەر رۆژئاوا ئەرێنیە و دەیانەوێت هاوكار بن لە دانوستانەكانیان لەگەڵ دیمەشق، دەشڵێت، "گرنگە لە رۆژانی داهاتوودا حزبە سیاسیە كوردییەكان لە رۆژئاوا كۆببنەوە، لە سەردانەكەمدا بۆ هەولێر، ئەو بابەتەمان باس كردووە و لایەنەكانی هەرێمیش پشتگیری ئەو هەنگاوەیان كردووە".

سەبارەت بە هێرشەكانی توركیا مەزڵوم كۆبانێ ئەوەی خستووەتە روو، سوریا گۆڕانكارییەكی مێژویی بە خۆیەوە دەبینێت، بەڵام هێرشەكانی توركیا رێگری لەبەردەم هەوڵەكانی سەقامگیری و بنیادنانەوەی سوریا دروست دەکەن.

وتیشی، "داوام كردووە هێزە نێودەوڵەتییەكان فشار بخەنە سەر توركیا بۆ راگرتنی هێرشەكانی لە ناوچەكانی باكور و رۆژهەڵاتی سوریا".

ئەمڕۆ یادی 80 ساڵەی ئازادکردنی بە ناوبانگترین ئۆردوگای مەرگی نازییەکان، ئاوشڤیتزمە، ئەو کامپەی نازییەکان لەماوەی ساڵانی جەنگی جیهانی دووەمدا كردیانە گەورەترین زیندانی کوشتن و لەناوبردنی جولەکەکان.

رۆژی جیهانی هۆڵۆکۆست لە لایەن نەتەوە یەکگرتووەکانەوە دیاریکراوە بۆ بەرزڕاگرتنی قوربانیان و رزگاربووانی هۆڵۆکۆست و لە چەندین وڵاتانی جیهان یادی ئەو کارەساتە دەکرێتەوە. هۆڵۆکۆست جینۆسایدی جولەکەکان بوو لە سایەی رژێمی نازیدا بە سەرکردایەتی ئەدۆڵف هیتلەر لە ئەڵمانیا لە نێوان ساڵانی 1941 و 1945دا.

ئاوشڤیتز چیبوو؟ 
کامپەکانی ئاوشڤیتز هێمایەكی ترسناکی جینۆساید و قڕکردن بوون، کە لە ساڵی 1940دا لەلایەن ئەڵمانییەکانەوە دامەزراو دەکەوێتە شاری ئۆسڤیسیم، لە پۆڵەندا.
هۆکاری راستەوخۆی دامەزراندنی کامپەکە ئەو زیندانییە جووانەبوون کە هەتا دەهات زیاتر دەبوون و زیندانەکان نەیاندەگرتن، بۆیە بیر لەکامپێک کرایەوە کە تیایاندا کۆبکرێنەوە.

یەکەم کاروانی جووە پۆڵەندییەکان لە زیندانی تارنۆڤەوە لە 14ی حوزەیرانی 1940دا گەیشتە کەی ئێڵ ئاوشڤیتز.

ئاوشڤیتز لە چەند کامپێک پێکهاتبوو:

کامپی زیندان، کامپی قڕکردن و کامپی کاری زۆرەملێ و کۆیلایەتی. ئەو کامپانە بوون کە دواتر نزیکەی یەك ملیۆن و 500 هەزار کەسیان تیادا بە دڕندانەترین شێوە کوشت.

هەروەها لەنێو کوژراوەکاندا نزیکەی 19 هەزار رۆمانی و نزیکەی 83 هەزار پۆڵەندی هەبوون.

شێوازەکانی کوشتن لەناو کامپەکەدا

ئەو ملیۆن کەسەی لە چەند هەڵمەتێکی جیاوازدا لە ماوەی جەنگی جیهانیدا لەو کامپە بە چەندین شێواز کوژران لەلایەن نازییەکانەوە ، لەوانە خستنە ناو کوورەی ئاگر، یان دەرزی لێدان بۆ ئەوەی بە نەخۆشیەوە بمرن، یان لەبرسا کوشتن و چەند جۆری دیکەی کوشتن. ئەوانەشی کە رزگارکران، تەنها چەند هەزار کەسێک بوون کە زۆربەیان نەخۆش و پەککەوتە بوون.

لە ئێستادا لە تەواوی جیهان تەنها 220 هەزار ڕزگاربووی هۆڵۆکۆست لە ژیاندا ماون، ئەمەش بەپێی کۆنفرانسی جیویش ماتێریاڵ کلەیمس دژی ئەڵمانیا، زیاتر لە سەدا 20 ی ڕزگاربووەکانیش تەمەنییان لە سەروو 90 ساڵەوەیە.
 

پلانەكەی ترەمپ بۆ گواستنەوەی دانیشتووانی غەززە بۆ وڵاتانی دراوسێ كاردانەوەی لێكەوتەوە و فەلەستینییەکان و دەوڵەتانی عەرەبی بە جینۆساید و دەستدرێژی ناوی دەبەن.

 دۆناڵد ترەمپ لە یەكەم وتاری دوای دەستبەكاربوونیدا وەك سەرۆكی ئەمریكا، لە شاری لاس ڤێگاس رایگەیاند، لەبارەی گواستنەوەی دانیشتوانی غەززە بۆ ئوردن و میسر و وڵاتانی دیكەی عەرەبی دراوسێ، لەگەڵ پادشای ئوردن قسەی كردووە و بەمزووانە لەگەڵ سەرۆكی میسر و وڵاتانی دیكەش لە بارەی پلانەكەیەوە قسە دەكات.

ئەو قسانەی ترەمپ توڕەیی فەلەستینییەکانی لێکەوتەوە و لای خۆیەوە باسم نەعیم ئەندامی مەكتەبی سیاسی بزووتنەوەی حەماس رایگەیاند، هەموو هەوڵێكی خۆی دەدات پلانەكەی ترەمپ بۆ گواستنەوەی دانیشتوانی غەززە بۆ میسر و ئوردن پووچەڵ بكاتەوە.

وتیشی، وەك چۆن گەلەكەیان لە ماوەی دەیان ساڵدا هەموو پلانەكانی ئاوارەبوون و نیشتمانێكی بەدیلیان پوچەڵكردووەتەوە، ئەم پلانەش پووچەڵ دەكەنەوە.

بزوتنەوەی جیهادی ئیسلامیش لە راگەیەنراوێكدا، لە هەژماری تایبەتی خۆی لە تێلێگرام بڵاویكردەوە، پێشنیازەكەی ترەمپ رەتدەكەنەوە و بە هاندان بۆ ئەنجامدانی تاوانی جەنگ و تاوانی دژ بە مرۆڤایەتی لەقەڵەمی دەدەن، وایدەبینن بڕیارەکەی لە بەرژەوەندی ئیسرائیلە.

بیزالیل سمۆتریچ وەزیری دارایی ئیسرائیل كە بە توندی دژایەتی ئاگربەست لە كەرتی غەززە دەكات، پێشوازی لە پێشنیازەكەی سەرۆكی ئەمریكا كرد و رایگەیاند، پێشنیازەكەی ترەمپ بۆ گواستنەوەی دانیشتووانی غەززە بۆ ئوردن و میسر بیرۆكەیەكی ناوازەیە.

وتیشی، دوای چەندین ساڵ لە نەهامەتی دانیشتووانی غەززە، دەتوانن ژیانێكی نوێ و باش بنیات بنێن بەڵام لە شوێنێكی دیكە، جەختیشی كردەوە، لەگەڵ سەرۆكی حكومەت و ئەنجومەنی ئاسایشی وڵاتەكەی كاردەكات بۆ ئەوەی پلانێكی كرداری هەبێت بۆ جێبەجێكردنی ئەو پلانە بە زووترین كات. 

ئەمە لەكاتێكدایە كە هەر لە سەرەتای سەرهەڵدانی جەنگ لە غەززە، میسر بۆچوونی لە بارەی ئەو بیرۆكەیە روون بووە و پێشتر هۆشداری دابوو لە هەرجۆرە ئاوارەكردنێكی زۆرەملێی فەلەستینییەكان لە غەززەوە بەرەو بیابانی سینا.

سەبارەت بە ئوردنیش، بە پێی ئاماری نەتەوە یەكگرتووەكان، لە ئێستادا دوو ملیۆن و 300 هەزار پەنابەری فەلەستینی تێدایە كە ئەوەش وادەكات توانای وەرگرتنی پەنابەری دیكەی نەبێت.