سەرچاوەیەکی تایبەت لە کۆبوونەوەکە بە کوردسات نیوزی راگەیاند، سەرەڕای ئیمزاکردنی کۆنووسەکە، لە کۆبونەوەکەدا وەفدی ھەرێم داوای کردووە یاسای ژمارە ٣٠ ساڵی ٢٠١٦ی دەروازە سنورییەکان ھەمواربکرێتەوە، بە جۆرێک حکومەتی ھەرێم بە ھەماھەنگی لەگەڵ حکومەتی فیدڕاڵ، لە رووی یاسایی و ئیداریی و دەستورییەوە دەروازە سنورییەکانی ھەرێم  بەڕێوەببات.

سەرچاوەکە راشگەیاند، وەفدەکەی ھەرێم داواشی لە حکومەتی عێراق کرد کە بەشێک لەو دەروازە سنورییانەی تا ئێستا لە لایەن عێراقەوە دانی پێدا نەنراوە، بەرەسمی بناسرێن، لە بەرامبەردا حکومەتی فیدڕاڵ بڕیاریدا لیژنەیەکی باڵا پێکبھێنێت بۆ بە رەسمی ناساندنی دەروازە نا رەسمییەکان.

لە دیدارێکدا دوا پیشھات و گۆڕانکارییەکانی بارودۆخی سیاسی عێراق و ھەرێمی کوردستانیان تاوتوێکرد، بەتایبەتیش گفتوگۆکانی نێوان یەکێتی نیشتیمانی کوردستان و پارتی دیموکراتی کوردستان سەبارەت بە کۆی بارودۆخی سیاسی و و ئەمنی لە ھەرێمی کوردستان.

تەورێکی تری دیدارەکەدا گفتوگۆ بوو دەربارەی ھەڵمەتەکانی بانگەشەی ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان، سەعدی ئەحمەد پیرە جەختیکردەوە کە یەکێتی خوازیاری ئەنجامدانی ھەڵبژاردنە لەکاتی خۆیدا بەشێوەیەکی پاک و بێگەرد و ھەڵمەتی بانگەشەی ھەڵبژاردنەکانیش بەشێوەیەکی ھێمنانە و مەدەنی دوور لە ھیچ توندوتیژی و بەریەک کەوتنێک بەڕێوەبچێت.

وتیشی، لە ئایندەدا کاندیدەکانی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان لە ئەنجومەنی پارێزگاکان رۆڵی گرنگ دەبینن و نوێنەرایەتی ھەموو پێکھاتە و نەتەوەکانی پارێزگاکان دەکەن بەبێ گوێدانە ھەویەی قەومی بە کورد، عەرەب، تورکمان و نەتەوە و ئاینەکانی تریشەوە.

لەو دیدارەدا کێشەکانی بودجە و دارایی نێوان حکومەتی ھەرێمی کوردستان و بەغداد و ئاراستەی گفتوگۆکانی نێوان وەفدی ھەردوولا تەوەرێکی تر بوو، یونامی خوازیاری چارەسەری کێشەکان بوو بە ئامانجی چارەسەری قەیرانی مووچە و کۆتاییھێنان بە چاوەڕوانی مووچەخۆران، وەفدەکەی یونامی تەئکیدیکردەوە کە بە ووردی چاودێری ھەموو بارودۆخەکانی عێراق و ھەرێمی کوردستان و ناوچەکە دەکەن لە پێناو لەیەکتر گەیشتنی لایەنەکان و چارەسەری گونجاو بۆ کێشە ھەڵواسراوەکان بەتایبەتی سەقامگیری سیاسی و ئاسایشی ناوچەکە .

سەرچاوەیەک لە سەنتەری فریاگوزاری"جەی سی سی" بەکوردسات نیوزی راگەیاند، بەهۆی کێشەیەکی کۆمەڵایەتییەوە پیاوێکی٦٠ ساڵ کە پیشەی کاسبە بە دەستی ئامۆزاکەی خۆی بەفیشەک دەکوژرێت و لێکۆڵینەوەش لە ڕووداوەکە دەستیپێکردووە.

 

 

فارس عیسا بە کوردسات نیوزی راگەیاند، وەک نوێنەرایەتی حکومەتی ھەرێم رۆژی ھەینی سەرجەم رێکارەکانیان تەواو کردووە سەبارەت بە ناردنی ٧٠٠ ملیارەکە و بڕیارە رۆژی دووشەممە یاخود سێشەممەش ئەو بڕە پارەیە بخرێتە سەر ھەژماری بانکی ھەرێم.

ئیخڵاس دلێمی ئەندامی لیژنەی دارایی ئەنجومەنی نوێنەرانیش لە لێدوانێکدا بۆ کوردسات نیوز جەختی کردەوە لەوەی، رێکارە ھونەرییەکان تەواو بوون، لە چەند رۆژی داھاتوودا ٧٠٠ ملیارەکە دەگاتە ھەرێم.

 

عەبدولخالق تەڵعەت، نوێنەری ھەردوو وەزارەتی پێشمەرگە و ناوخۆی ھەرێم لە فەرماندەی ئۆپەراسیۆنە ھاوبەشەکانی عێراق رایگەیاند، گرنگرترین بابەتی کۆبونەوەکە ھەماھەنگی بوو لە بازگەکان کە ئاسانکاری بکرێت بۆ ھاتوچۆی ھاوڵاتییان کە دەیانەوێت سەردانی پارێزگاکانی دیکە دەنگ بدەن.

ھاوکات، تەحسین خەفاجی، وتەبێژی ئۆپەراسیۆنە ھاوبەشەکانی عێراق رایگەیاند، لەگەڵ وەزارەتی ناوخۆیی حکومەتی ھەرێم رێککەوتن لەسەر پلانی ئەمنی ھەڵبژاردن کراوە.

کونسوڵخانەی بەریتانیا لە ھەولێر لە پێگەی "ئێکس" پرسە و سەرەخۆشی خۆیان ئاراستەی ئەو کەسانە دەکەن، کە ئازیزانیان لەدەستداوە لەو کارەساتە دڵتەزێنەی لە هەینی ڕابردوو لە سۆران ڕوویدا و ھەروەھا ھیوای زوو چاکبوونەوەشیان بۆ بریندارانی ئەو رووداوەش خواست.

شەوی ھەینی رابردوو لە شاری سۆران ئاگر لە بەشە ناوخۆییەک کەوتووەتەوە و بەھۆیەوە ١٤ کەس گیانیانلەدەستدا، حەوت کەسی تریش برینداربوون.

شۆڕش ئیسماعیل وەزیری پێشمەرگە لەگەڵ راوێژکارانی باڵای ھاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە ھەرێمی کوردستان کۆبووەوە و جەختیکردەوە لەسەر خێراترکردنی پرۆسەی چاکسازی و پێکەوە کارکردن بۆ رێکخستنەوە و یەکخستنەوەی ھێزەکان لە چوارچێوەی وەزارەتی پێشمەرگەدا. 

وتیشی، بە ھاوکاری و ھەماھەنگی زیاتر لەگەڵ ھێزەکانی ھاوپەیمانان، ھەوڵدەدەن ھێزەکان رێکبخەنەوە بە ئامانجی دروستبوونی ھێزێکی نیشتیمانی تۆکمە و رێکخراو، ئێستاش ویست و ئیرادەیەکی بەھێز ھەیە بۆ چاکسازی لە وەزارەتی پێشمەرگەدا.

لای خۆیەوە وەفدەکەی ھاوپەیمانان رایانگەیاند، پاڵپشت و پشتیوانی لە پرۆسەی چاکسازی و یەکگرتنەوەی ھێزەکانی حەفتا و ھەشتا و پەرەپێدان بە کاروباری فیرقەکان لە وەزارەتی پێشمەرگە دەکەن، ھاوکات چاودێری وردی پرۆسەی چاکسازیش دەکەن لە وەزارەتی پێشمەرگە و ھیوادەخوازن ھێزی پێشمەرگە بگاتە ئاستێکی باڵای سەربازی.

رۆژی یەکشەممە وەفدی دانوستانکاری حکومەتی ھەرێم و وەزارەتی سامانە سروشتییەکان لەگەڵ کۆمپانیاکانی گواستنەوە و بەرھەمھێنانی نەوت و گاز کۆبوونەوە و گفتوگۆیان لەبارەی دوایین کۆبوونەوەکانی نێوان ھەرێم و بەغداد لەبارەی تێچووی بەرھەمھێنان و گواستنەوەی نەوت کرد.

بەپێی راگەیەنراوی کۆبوونەوەکە، وەفدی دانوستانکاری ھەرێم جەختیکردووەتەوە کە تائێستا وەزارەتی نەوتی فیدڕاڵ وەڵامی پێشنیازەکانی ئەوانی لەبارەی  تێچووی بەرھەمھێنانی نەوت نەداوەتەوە و چاوەڕێی دوای بڕیاری بەغدادن لەم بارەیەوە.

ئاماژە بەوەشکراوە، لەکۆبوونەوەکەدا باس لەو ئاڵنگاریانەش کرا کە لەماوەی چەند ساڵی رابردوو ھاتۆتە پێش کۆمپانیاکانی نەوت، کە بەھۆی بارودۆخی ئابووری بۆیان دروستبووە، وەفدەکە جەختیکردووەتەوە کە کۆمپانیاکانی نەوت بە پێکەوەیی لەگەڵ حکومەتی ھەرێم کارەکانیان سەرکەوتووتر دەبێت، بڕیاریش دراوە ئەو جۆرە کۆبوونەوە ھاوبەشانە بەردەوام بن بە مەبەستی دۆزینەوەی چارەسەری ھاوبەش بۆ یەکلاییکردنەوەی کێشە ھەڵپەسێردراوەکان.

رۆژی یەکشەممە "ھاوپەیمانی کەرکوک ھێز و ئیرادەمانە" لە ناحیەی لەیلانی سنوری پارێزگای کەرکوک بانگەی ھەڵبژاردنی ئەنجامدا، بەڵام لەکاتی  بانگەشەکەدا لە بازگەکانی ناحییەکە، ڕێگری لە تێپەڕبوونی چەند کاندیدێکی ھاوپەیمانی کەرکوک ھێز و ئیرادەمانە کرا.

لە بەرانبەرشیدا ئاسۆ مامەند، سەرۆکی قەوارەی "ھاوپەیمانی کەرکوک ھێز و ئیرادەمانە" ھەوڵەکانی خستەگەڕ بۆ گۆڕینی بازگەکان، لە ئەنجامیشدا بازگەکانی سنوری لەیلان ڕادەستی پۆلیسی  ناوخۆ کران و لە دەستی سوپا وەرگیرانەوە.

وەزارەتی دارایی عێراق لە راگەیەنراوێکدا رایگەیاند،  رۆژی ھەشتی ئەم مانگە نوسراویان کردوە بۆ پێدانی ٧٠٠ ملیار دینار بۆ موچەی فەرمانبەرانی ھەرێمی کوردستان، جەختیش دەکاتەوە کە سورە لەسەر بەجێگەیاندنی داواکاری فەرمانبەرانی ھەرێمی کوردستان.

لای خۆیەوە، وەزارەتی دارایی ھەرێم لە رونکردنەوەیەکدا باسی لەوەکردوە، ڕۆژی یەکشەممە وەزارەتی دارایی و ئابوری گرێبەستی وەرگرتنی ٢٥٠ ملیار دیناری وەک قەرز لە ڕێگای بانکی ڕافیدەینەوە ئیمزاکرد و چاوەڕوانن لە داھاتویەکی نزیکدا پارەکە بگاتە سەر ھەژماری بانکی وەزارەت لە لقی ھەولێری بانکی ناوەندی عێراق.

وەزارەتی دارایی لە رونکردنەوەکەیدا ئاماژەی بە وادەی دابەشکردنی مووچەی مانگی ئەیلولی فەرمانبەران نەکردووە، بەھۆیەش دیار نییە چ رۆژێکی ئەم ھەفتەیە دەست بە دابەشکردنی مووچە دەکرێت.

پێشتریش فارس عیسا، نوێنەری حکومەتی ھەرێم لە بەغداد بە کوردسات نیوزی راگەیاندبوو، حکومەتی عێراق بڕیاری ناردنی ٧٠٠ ملیارەکەی داوە و رۆژانی دووشەممە یان سێشەممەی ئەم ھەفتەیە پارەکە رەوانەی ھەرێم دەکرێت.

محەمەد شیاع سودانی سەرۆکوەزیرانی عێراق، پرسە و سەرخۆشی خۆی ئاڕاستەی بنەماڵەی قوربانییەکانی رووداوی ئاگرکەوتنەوەکەی بەشە ناوخۆیی خوێندکارانی زانکۆی سۆران کرد کە بە ھۆیەوە ١٤ خوێندکار و مامۆستا بوونە قووربانی.

ھاوکات سەرۆکوەزیرانی عێراق داوای لە لایەنە پەیوەندیدارەکان کرد کە ھەموو جۆرە ھاوکارییەکی پێویست پێشکەش بکەن بۆ چارەسەرکردنی بریندارەکانی ئەم رووداوە.

پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، قوربانییانی روداوی ئاگرەکەی سۆران پێنجیان خەڵکی رۆژئاوای کوردستانن کە چواریان لە یەک خێزانن و تەرمەکانیان رەوانەی ھەولێر دەکرێن و دواتر رەوانەی رۆژئاوای کوردستان دەکرێنەوە.

وتیشی دوو قوربانی دیکەیان خەڵکی رۆژھەڵاتی کوردستانن و تەرمەکانیان دەبرێتە دەروازەی حاجی ئۆمەران بۆ ئەوەی رەوانەی رۆژھەڵاتی کوردستان بکرێنەوە، سێ کەسی دیکەشیان خەڵکی ئەنبارن.

پەیامنێری کوردسات نیوز باسی لەوەشکرد، دوو قوربانی دیکەیان خەڵکی سنوری سۆرانن و شەوی رابردوو بەخاک سپێردراون، قوربانیەکی دیکەشیان خەڵکی باکوری کوردستانە و ئەوەی دیکەشیان ناسنامەکەی نادیارە.

لەبارەی بریندارەکانەوە، پەیامنێری کوردسات نیوز دەڵێت، ئەو حەوت کەسەی برینداربوون، چوارکەسیان لە نەخۆشخانە ماونەتەوە کە یەکێکیان باری تەندروستی ناجێگیرە و خەڵکی رۆژئاوای کوردستانە، 
دوای رووداوەکە، سەرۆکی حکومەتی ھەرێم لایەنە پەیوەندیدارەکانی راسپارد لێکۆڵینەوەی ورد و جیددی لەبارەی ھۆکاری ڕوودانی ئەو کارەساتە بکەن، بەدواداچوونیش بۆ ڕێکارەکانی سەلامەتیی لە باڵاخانە و شوێنە گشتیی و تایبەتەکان بکرێت .

ھەڵگورد شێخ نەجیب سەرپەرشتیاری ئیدارەی سۆران و سەرۆکی لیژنەی لێکۆڵینەوە لە رووداوەکە لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاند، لە کاتی دروستبوونی روداوەکە تیمەکانی بەرگری شارستانی و تەندروستی گەیشتونەتە شوێنەکە بۆ کۆنتڕۆڵکردنی ئاگرەکە و بەھاناوەچوونی قوربانییەکان.

وتیشی، لیژنەکە لێکۆڵینەوە لە ھۆکاری زۆری قوربانییەکان دەکات، ھۆکارێکی سەرەکیش ئەوەیە قوربانییەکان ھەوڵی خۆرزگارکردنیان نەداوە، بەو پێیەی ھیچ کەس لە قوربانییەکان نەسوتاون و بە دوکەڵی ئاگرەکە گیانیانلەدەستداوە.

ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد، دوو کەس لەسەر رووداوی ئاگرکەوتنەوەکەی سۆران دەستگیرکران، کە خاوەنی باڵەخانەکە و خاوەنی مۆبیلیاتی باڵەخانەکەن، وەک ئیدارەی سەربەخۆ سۆرانیش دەست بەرێکارەکان دەکەن و پێداچوونەوە بە سەرجەم باڵەخانەکاندا دەکەن.

کەسوکار وخانەوادەی قوربانیانی 

ڕوداوی ئاگرکەوتنەوەکەی قەزای سۆران     

بۆ ئەو ڕوداوە جەرگبڕە پڕ لەسوێیەی ژمارەیەک ڕۆڵەو کەسی ئازیزتان گیانیان بەخشی، پرسەو ماتەمینی خۆمانتان پێڕادەگەیەنین و ھیوای چاک بوونەوەش بۆ بریندارەکان دەخوازین.   

لەیەزدانی مەزن داواکارین سەبوری و ئارامی بەئێوە ببەخشێت و  ڕۆحی کۆچ کردوان بەبەھەشتی بەرین شاد بکات.         

انا للە  وانا الیە راجعون                                                                                                               

 مەکتەبی  سیاسی 

یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
٩-١٢-٢٠٢٣