بە ئامادەبوونی ژمارەیەک لە پزیشکان و پسپۆڕانی نەخۆشی منداڵان، بە چاودێری وەزیری تەندروستی حکومەتی ھەرێمی کوردستان، یەکەمین دیداری منداڵ بۆ تەندروستی و ژیان لە ھەولێر بەڕێوەچوو.

لەو دیدارەدا پزیشکان و پسپۆڕانی نەخۆشی منداڵان باسیان لەوە کرد، منداڵ ئایندەی نەتەوەیەکە و پێوستی بەوەیە زیاتر گرنگی پێ بدرێت، ھەر لە قۆناغی لە دایک بوونییەوە تا ئەو کاتەی گەشە دەکات و قۆناغی منداڵابوون تێدەپەڕێنێت، ئاماژەیان بەوەشکرد، پێویستە منداڵ بەردەوام چاودێری بکرێت نەک تەنھا لەو کاتانەدا کە تووشی نەخۆشی دەبێت.

وەزارەتی دارایی و ئابووری حکومەتی ھەرێم بڕیاریدا منحەی ٦٣٩ زیندانی سیاسی خەرج بکرێت، بەپێی نوسراوکەی وەزارەتی دارایی و ئابووری ھەرێم ئەو بڕە پارەیە تەنھا بۆ ئەو زیندانە سیاسیانەیە کە ھیچ موچەکەیەکیان نییە.

بە پێی ڕاگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی ھەرێم، لە ماوەی ٢٤ سەعاتی ڕابردوو لە ھەرێمی کوردستان ٥٨٩ کەسی تر تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و ٧ تووشبووی تری کۆرۆنا گیانیان لە دەستدا و  ٧٩١ تووشبووی تری ڤایرۆسەکە چاکبوونەتەوە.

دوای ئەوەی لە ژمارەیەک راگەیاندنەوە ھەواڵی تۆمارکردنی حاڵەتی کەروی ڕەش لە پارێزگای کەرکوک بڵاو کرایەوە، بەروبەرایەتی تەندروستی کەرکوک تۆمارکردنی ئەو نەخۆشیەی ڕەتکردەوە و ئاماژەی بۆ ئەوە کرد، کەڕوی ڕەش نەخۆشیەکی کۆنە و پێشوتر ھەبوە. 

ھەروەھا رونیکردوەتەوە تەندروستی کەرکوک ھیچ ئامێرێکی بۆ دەستنیشان کردنی ئەو نەخۆشیە نیە، بۆیە نازانرێت لەئێستادا ھیچ حاڵەتێکی لەو جۆرە لە پارێزگاکەدا ھەیە یاخود نا، تا ئێستاش تەندروستی کەرکوک ھیچ حاڵەتێکی توشبونی بە کەڕوی ڕەش رانەگەیاندوە.

لە راگەیەندراوێکی بەرێوەبەرایەتی پۆلیسی سلێمانیدا ھاتووە، بەیانی ئەمڕۆ سەعات ٤:٣٠ دەقە زانیاری گەیشتە پۆلیسی دوکان بەبوونی بریندارێک لەناو خواردنگەیەک لە قەزای دوکان،پۆلیسی فریاکەوتنی دوکان دەستبەجێ گەیشتنە شوێنی ڕوداوەکەو توانرا بریندارەکە ڕەوانەی نەخۆشخانەبکرێت، کە تۆمەتبار لە کاتی خەودا بلۆکێکی کێشابوو بەسەریدا و ھەڵاتبوو.

ئاماژە بەوەشکراوە، دوای وەرگرینی فەرمانی دادوەر پۆلیسی فریاکەوتنی دوکان لێکۆڵینەوەکانی دەستپێکردوو توانرا لەماوەیەکی کەمدا تۆمەتبار دەستگیربکرێت، کە بەرەو شوێنێکی تر ھەڵاتبوو .

پۆلیسی سێمانی راشیگەیاندووە، لەئێستادا تۆمەتبار (ج ، ج ، ع ) تەمەن ٢٣ ساڵ بەبڕیاری دادوەر ڕاگیراوە و لێکۆڵینەوە لەگەڵیدا بەردەوامە .

(بەشیر حەداد) لە چاوپێکەوتنێکدا ڕایگەیاند: پێشنیارەکەی وەزیری دارایی بۆ لێبڕینی مووچەی فەرمانبەرانی عێراق لە ژێر ناوی (باج)، دژی ماددەی (٣٤)ی یاسایی بودجەیە و ئەنجوومەنی نوێنەران پشتیوانی لەو پێشنیارەی حکومەت ناکات.

ڕوونیشیکردەوە، تا ئێستا حکومەت ھیچ داواکارییەکی ئاڕاستەی دەستەی سەرۆکایەتی ئەنجوومەنی نوێنەران نەکردووە بۆ گۆڕانکاری وزاری.

ئاشکراشی کرد، حکومەتی ھەرێم و بەغداد لەسەر میکانزمەکانی جێبەجێکردنی ماددەی (١١)ی بودجە گەیشتوونەتە ڕێککەوتن و لە چەند ڕۆژی داھاتوو بەرەوپێشچوونی باش دێتە ئاراوە، بە تایبەت لەسەر دۆسیەی (داھاتی نەوت و دەروازە سنورییەکان و مووچەی فەرمانبەران). وتیشی، وەفدەکەی ھەرێم پابەندی تەواوی خۆی بە یاسایی بودجەی عێراق نیشانداوە. 

"ئاری جەلال" سەرۆکی دەزگای لوتکە بۆ کاروباری پەنابەران بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، شەپۆلێکی تری کۆچ بەرەو وڵاتانی ئەوروپا دەستپێکردووەتەوە، ژمارەیەکی زۆری کۆچبەری کوردیش لە کەناراوەکانی تورکیا ماونەتەوە و ڕێگەی دەربازبوونیان بۆ وڵاتانی ئەوروپا نییە.

وتیشی، ژمارەیەکی زۆری کۆچبەری کورد لە وڵاتانی سوید و نەرویژ و دانیمارک و فللەندە مافی پەنارییان ڕەتکراوەتەوە، ھەڕەشەی مەترسی بە زۆر ناردنەوەیان بۆ ھەرێمی کوردستان لەسەرە.

ڕاشیگەیاند، بە پێی ئامارەکان ساڵی ڕابردوو بەھۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا و داخستنی سنورەکان، ٣٤ ھەزار کەس ڕوویان لە وڵاتانی ئەوروپا کردووە، لە ساڵی ٢٠٠٥ تا ساڵی ٢٠١١ش، نزیکەی ٦ ھەزار و ٥٠٠ پەنابەر بە زۆرەملێ دیپۆرتی عێراق و ھەرێمی کوردستان کراونەتەوە.

ھاوکات بە پێی ھەواڵێکی بەشی کوردی ڕادیۆی سوید، لەسەر داوای پۆلیسی ھەواڵگری سوید و دەزگای کۆچ ٣٨ پەنابەری کورد ھەڕەشەی دیپۆرتکردنەوەیان بۆ تورکیا لەسەرە و بڕیاری ناردنەوەیان دراوە.
پارێزەرانی ئەو کەسانە و چەند پەرلەمانتارێکی ئەو وڵاتە دەڵێن، بڕیاری دیپۆرتکردنەوەی ئەو کەسانە نایاساییە.

(دکتۆر بەرھەم ساڵح) لە توێتێکدا ئاماژەی بەوەکردووە "سەرباری لەشکرێشی و پێشێلکردنی سەروەری و شەڕ و ئاوارە بوونی خەڵک، بڕینەوەی دارستانە سروشتیەکان لە ھرور و باتیفا و ناوچە سنووریەکانی کوردستان تاوانە دژ بە مرۆڤ و ژینگە، مایەی چاوپۆشی نیە.

ڕاشگەیاندووە، ئەرکیانە لە حکومەتی فیدراڵ و ھەرێم ھاوکاربین بۆ ڕاگرتنی ئەم دەستدرێژی و تاڵانیە و سزادانی تاوانکاران.

لە ھاوکات ھەر لەوبارەیەوە لەشکر حەمید- سەرۆکی لیژنە ھاوبەشەکانی قائیمقامیەتی سلێمانی رایگەیاند: لە درێژەی ھەڵمەتی گەڕان و بەدواداچونەکانی لیژنە ھاوبەشەکانی قائیمقامیەت بۆ دوکان و بازاڕ و شوێنەگشتییەکان و پشکنینی ئەو کاڵاو شمەک و خواردەمەنییانەی رۆژانە لەلایەن بازرگانەکانەوە بە ھاوڵاتیان دەفرۆشرێت، لیژنەی کۆگاکان لە گەڕەکی راپەڕینی شاری سلێمانی لە کۆگایەکدا دەستی بەسەر بڕی (٣) تۆن و (٤٥٠)کگم  (توتن  ) ی بەسەرچووی نێرگەلەدا گرت.

ئاماژەی بەوەشکرد ، خاوەنەکەی بەنیازبووە بە کافتریاکانی شاری سلێمانی بفرۆشێت و ساغی بکاتەوە. 

سەرۆکی لیژنە ھاوبەشەکانی قائیمقامیەت وتیشی ، کە کێشانی نێرگەلە لە رووی تەندروستییەوە زیانی چەند ھێندەی جگەرەیە، ئەگەر بێت و پێداویستییەکانی بەسەرچوبن یاخود خراپبوبن ئەوا زیانەکەی چەند بەرامبەرە.

 ھەروەھا دوابەدوای دەستبەسەرداگرتنی ئەو توتنە بەسەرچووە بە فەرمانی قائیمقامی سلێمانی لەلایەن لیژنەی لەناوبردنەوە لەناو براو خاوەنەکەیش روبەروی رێکاری یاسایی توند دەکرێتەوە.

بە پێی ڕاگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی ھەرێم، لە ماوەی ٢٤ سەعاتی ڕابردوو لە ھەرێمی کوردستان ٦٥٣ کەسی تر تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و ١٠ تووشبووی تری کۆرۆنا گیانیان لە دەستدا و  ٧٨١ تووشبووی تری ڤایرۆسەکە چاکبوونەتەوە.

لە کۆبوونەوەکەدا کە دکتۆر عەبدولحەکیم خەسرەو و سەمیر ھەورامی ئامادەی بوون، پرسی پاکتاوکردنی ڕەسیدی بانکی بازرگانی عێراقی لە بانکەکانی ھەرێم گفتوگۆی لە بارەوە کرا کە لە ماددەی ١١ی یاسای بودجەی عێراقی فیدڕاڵی ٢٠٢١دا تایبەت بە ھەرێمی کوردستان ئاماژەی پێکراوە.

ھەردوولا دۆکیۆمێنت و زانیاری پێویستیان لەم بارەیەوە گۆڕیەوە و ڕێککەوتن کە لە ئایندەیەکی نزیکدا کۆبوونەوەیەکی تر ئەنجام بدەن بۆ دانانی میکانیزمی مامەڵەکردن لەگەڵ ئەو پرسە.

لە بڵاوکراوەیەکدا لە ئەژماری تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئینستاگرام، قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆک وەزیرانی ھەرێم ڕایگەیاند کە لەگەڵ مستەفا کازمیدا گفتوگۆیان کردووە دەربارەی میکانیزمی جێبەجێکردنی یاسای بودجەی ٢٠٢١ی عێراق و دەستەبەرکردنی شایستە داراییەکانی ھەرێم.

 قوباد تاڵەبانی، ئاماژەی بەوەشدا، کە ھەردوولا پابەندییان بە یاسای بودجە دووپاتکردووەتەوە لە پێناو چارەسەرکردنی کێشە کەڵەکەبووەکان لەسەر بنەمای یاسا و دەستوور بۆ دروستکردنی لێکتێگەیشتنی درێژخایەن و بەردەوام.

وەفدی باڵای حکومەتی ھەرێمی کوردستان بە سەرۆکایەتی قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران لە بەغداد سەردانی دەستەی سیاسی ڕەوتی سەدری کرد و قوباد تاڵەبانی ڕایگەیاند، کێشەی بەغداد کێشەی ھەرێمە و بێگومان کێشەی ھەرێمی کوردستانیش کێشەی عێراقە، بۆیە دەبێت ھەوڵبدەن کێشەکان لە عێراق و ھەرێمی کوردستان پێکەوە چارەسەر بکەن.

نەسار ڕوبەیعی سەرۆکی دەستەی سیاسی ڕەوتی سەدریش سوپاسی ھەوڵەکانی قوباد تاڵەبانی و وەفدی باڵای دانوستانکاری حکومەتی ھەرێمی کوردستانی کرد بۆ نزیکردنەوەی بۆچوونی لایەنەکان بۆ چارەسەرکردنی کێشە ھەڵپەسێردراوەکان بە تایبەتی بودجە.

ڕاشیگەیاند، پەسەندکردنی بودجە بەو شێوازە، زەمینە لەبار دەکات بۆ چارەسەرکردنی کێشە ھەڵپەسێردراوەکانی تر.

لە پەیامەکەدا مەکتەبی سیاسی پارتی ئاماژەی بەوەشداوە، "یەکێتی، ھاوخەبات و ھاوپەیمانێکی گرنگ و سەرەکی پارتیە، ھاوشان لەگەڵ ھێز و لایەنە سیاسییەکانی دیکە ڕۆڵی کاریگەری ھەبووە لە بەدیھاتن و پاراستنی دەسکەوتەکان، بۆیە ئومێدەوارین لەو قۆناغەشدا بە ھەموو لایەک ھەوڵبدەین بۆ بەرز ڕاگرتنی بەرژەوەندییە باڵاکانی نەتەوەیی و نیشتیمانییەکانمان، بە گیانی بەرپرسیاریەتی و نیشتیمانپەروەریەوە بە پێی پێویستی قۆناغەکە دەوری شیاوی خۆی ببینێت".

بە بۆنەی ٤٦ ساڵەی دامەزراندنی یەکێتی نیشتمانی کوردستانەوە، عەمار حەکیم سەرۆکی ڕەوتی حیکمەی نیشتیمانی پەیامێکی پیرۆزبایی ئاڕاستەی یەکێتی نیشتمانی کوردستان کرد و تێیدا گەرمترین پیرۆزبایی لە سەرکردایەتی و ئەندام و لایەنگرانی ئەو حزبە کردووە و ڕایگەیاند یەکێتی پێدەنێتە ساڵێکی نوێ لە خەباتی بەردەوام و خاوەنی مێژوویەکی دوور و درێژە لە تێکۆشان و بەرەنگاربوونەوەی دیکتاتۆریەت و بەشدارە لە بونیاتنانی بنچینەی عێراقێکی دیموکراتی نوێ لە پاڵ ھێزە نیشتیمانییەکانی تردا.
عەمار حەکیم ئاماژەی بەوەشدا، کە پێویستە لەم یادە پیرۆزەدا ڕۆڵی شۆڕشگێڕ و نیشتیمانپەروەری نەمر و مەزن مام جەلال تاڵەبانی بەرز ڕابگیرێت.