سەرچاوەیەک بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند کە ئەو ٦٥ کەسەی لە پڕۆژەی ئاوی سلێمانی- دوکان ھێڵی دوو، کاردەکەن و ماوەیەک بەر لە ئێستا لە بەرامبەر دامەزراندنیان بە گرێبەستێکی ڕەسمی لەسەر میلاکی وەزارەتی شارەوانی چەند جارێک مانیان گرت لە کارکردن، پاش ئەوەی ناڕەزایەتییەکەیان گەیاندە قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران، سەرۆکایەتی ئەنجومەنی وەزیران بە فەرمانێک ڕەزامەندیدا لەسەر دامەزراندنیان بە گرێبەستی ڕەسمی.
بە پێی ڕاگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی ھەرێم، لە ماوەی ٢٤ سەعاتی ڕابردوو لە ھەرێمی کوردستان ٣٥٣ کەسی تر تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و ٧ تووشبووی تری کۆرۆنا گیانیان لە دەستدا و ١٠١٤ تووشبووی تری ڤایرۆسەکە چاکبوونەتەوە.
پارێزگاری ھەولێر لە راگەیەنراوێکدا ئاماژەی بەوەکردووە، دوای بڵاوبوونەوەی گرتە ڤیدیۆییەک، کە تێیدا خێزانێکی شاری ھەولێر، لەلایەن چەند کەسێکەوە لەوڵاتی تورکیا و لەنێوان ھەردوو شاری مێرسین و ئەدەنا بەشێوەیەکی زۆر نامرۆڤانە ھێرشیان دەکرێتەسەر و لێیان دەدرێت، پەیوەندی بەو خێزانە و کەس و کاریانکردوە و دڵنیایکردنەوە لەگەڵ لایەنە رەسمییەکان لەسەر ھێڵدەبێت بۆ دەستگیرکردنی تاونباران و بەسزاگەیاندنیان .
راشیگەیاندوە، کردەوەی لەوجۆرە بەرامبەر بەھاوشاریانی خۆیان قبوڵناکەن و بەتوندی سەرکۆنەی دەکەن و داوایان لە بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەکانی دەرەوەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان و کونسوڵی گشتیی وڵاتی تورکیا لەھەولێر کرد بەزووترین کاتدا پەڕاوی لێکۆڵینەوە بۆ ئەو بابەتە بکرێتەوە و لەڕێگەی یاساوە ھۆکاری ئەو پەلاماردان و ھێرشکردنە نامرۆڤانەیە بۆ سەر ئەو خێزانە یەکلابکرێتەوە و پەلاماردەر و تاوانباران بەسزای توندی یاسایی خۆیان بگەێنن.
وتیشی، دوای گەیاندنی ناڕەزاییەکان سێ کەس لە پەلاماردەرەکان دەستگیرکراون.
بەڕێوەبەرایەتی کارەبایی گەرمیان بڵاوی کردەوە، لە ١٢ی ئەم مانگەوە بەرھەمھێنانی کارەبا لە وێستگەی کارەبای (١٦٥) مێگاواتی گەرمیان دەستپێکردووە لە ئێستاشدا بڕی بەرھەمھێنانی کارەبا لە وێستگەکە گەیشتووەتە ٤٠ مێگاوات.
بە پێی ئەو بەرنامەیەی بۆ وێستگەکە دانراوە ڕۆژانە بڕی بەرھەمھێنانی کارەبا ١٠ مێگاوات زیاد دەکات و بڕیارە تاوەکو کۆتایی مانگی شەش بڕی بەرھەمھێنانی بگاتە (١٦٥) مێگاوات.
پڕۆژەی وێستگەکە لەلایەن کۆمپانیای ئەگریکۆی بەریتانییەوە جێبەجێدەکرێت و بۆ کارپێکردنی سوود لە غازی کێلگە نەوتییەکانی حەسیرە لە سەرقەڵا وەردەگیرێت.
"بەرزان محەمەد" بەڕێوەبەری گەشتوگوزاری سۆران بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، بەھۆی بڵاوبوونەوەی کۆرۆنا و جێبەجێکردنی قەدەغەی ھاتووچۆ لە نێوان شارەکانی ھەرێم و پارێزگاکانی عێراق ڕێژەی گەشتیاری کەمیکردووە.
بە پێی ئامارەکان بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو ٩٠٪ ھاتنی گەشتیاران بۆ ناوچە گەشتیارییەکانی سۆران کەمیکردووە، ئەو گەشتیارانەشی لە سەیرانگاکان دەبینرێن، بەشێکی زۆری ھاووڵاتی عەرەبن، بەڵام ئەوانە نیشتەجێی ھەرێمی کوردستانن و لە ناوچەکانی خوارووی عێراق نەھاتوون.
رێکخراوی روونبین بۆ شەفافیەت لەپرۆسەکانی نەوت رایگەیاند، وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی ھەرێم پێشنیازی بۆ کۆمپانیا نەوتییەکان کردووە، لە مانگی ئاداری ٢٠٢١ ەوە دانەوەی شایستە دواخراوەکانیان بەپێی میکانیزمێکی نوێ دەبێت و گۆڕانکاری بەسەر ئەو میکانیزمەدا ھاتووە کە لە مانگی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ بەکۆمپانیاکانی نەوت راگەیەنراوە.
بەپێی میکانیزمە نوێکە کاتێک نرخی نەوت لەسەروو ٥٠ دۆلارەوە بێت کۆمپانیاکان رێژەی ٢٠% ئەو زیادەیە لە بری شایستە دواخراوەکانیان وەردەگرنەوە. بەپێی میکانیزمی پێشووش ئەوڕێژەیە ٥٠% بوو.
ھەروەھا لە رۆژی پێشکەشکردنی شایستەکانەوە لەلایەن کۆمپانیاکان بۆ حکومەت دوای ٦٠ رۆژ کۆمپانیا نەوتییەکان شایستەکانیان وەردەگرن، کە پێشتر ئەوماوەیە ٣٠ رۆژ بوو.
ھەر بەپێی میکانیزمە نوێیەکە، پێشتر کۆمپانیا نەوتییەکان ئەگەر پارەیەکیان لەلای حکومەت بووایە دەیانخستە بەر قەرزەکانیان، بەڵام ئێستا ئەوە رادەگیرێت.
ئالان حەمە سەعید وەزیری پەروەردەی ھەرێم رایگەیاند، لەکاتی کردنەوەی دەرگای خوێندنگاکان، رێکارەکانی خۆپارێزی بە تەواوی پەیڕەو دەکرێن و لەکاتی بوونی نیشانەی کۆرۆناش لە ھەر خوێندکارێکدا، پشکنین بۆ تەواوی ھاوپۆلەکانی دەکرێت.
وەزیری پەروەردە داواشی لە کەسوکاری خوێندکاران کرد، لەکاتی ھەستکردن بە بوونی نیشانەکانی کۆرۆنا منداڵەکانیان نەنێرنەوە بۆ خوێندنگا و ئیدارەی خوێندنگاکانیان ئاگادار بکەنەوە.
لە ھەردوو کۆبوونەوەکەدا کە ئەمڕۆ (١٦ ئایاری ٢٠٢١) بەڕێوەچوون، تاوتوێی چۆنییەتی پەرەپێدانی پەیوەندییەکانی نێوان ھەرێمی کوردستان و کۆماری ئەرمینیا کرا. ھەروەھا بڕیاردرا تیمی ھاوبەش لەنێوان ھەرێمی کوردستان و وڵاتی ئەرمینیا دروست بکرێت بە مەبەستی گواستنەوەی ئەزمونی ئەرمینیا لەڕووی بە ئەلکترۆنیکردنی حکومەت و پەرەپێدانی تەکنەلۆژیای زانیاری.
لەتەوەرێکی تری قسەکاندا، باسی پێکەوەبەستنی زانکۆ پۆلی تەکنیکییەکانی کوردستان و ئەرمینیا کرا بەمەبەستی ئەنجامدانی کاری ھاوبەشی زانستی.
لە درێژەی سەردانەکەیدا بۆ ئەرمینیا، ھەر ئەمڕۆ جێگری سەرۆک وەزیران و شاندی یاوەری لەگەڵ شاندێکی یەکێتی کۆمپانیا پێشکەوتووەکانی بواری تەکنەلۆژیای زانیارییەکانی ئەرمینیا کۆبووەوە، پاش گفتوگۆی چڕ رێککەوتنێکی سەرەتایی کرا بۆ ئەوەی کۆمپانیاکانی ئەرمینیا بێنە ھەرێمی کوردستان و لە چوارچێوەی پڕۆژەیەکی بەرفراواندا منداڵ و نەوجەوانانی تەمەن ١٠_١٨ ساڵان فێری ئای تی و تەکنەلۆژیای زانیاری بکەن کە ئەمە پرۆگرامێکی تایبەتی کۆماری ئەرمینیایە.
سەردانەکەی قوباد تاڵەبانی بۆ کۆماری ئەرمینیا لەسەر بانگھێشتی فەرمی حکومەتی ئەرمینیایە و سێ رۆژ دەخایەنێت. لەم سەردانەدا ھەر یەکە لە دارا رەشید وەزیری پلاندان و ئومێد سەباح سەرۆکی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران یاوەری جێگری سەرۆک وەزیرانن.
ئەمڕۆ وەزیری پێشمەرگە سەردانی سەنگەرەکانی ھێزی پێشمەرگەی کرد لە باشیک و خازر و ڕایگەیاند کە لێکتێگەیشتنی باش لەگەڵ سوپای عێراق ھاتووەتە کایەوە.
شۆڕش ئیسماعیل وتیشی، ھێزی پێشمەرگە لە تەواوی ناوچەکان سەنگەرەکانیان بە ڕووی تیرۆریستان بەھێزە، ئامادەشن ھەمیشە بەرامبەر تیرۆریستان بجەنگن لە پێناو ئارامی و ئاسایشی ھەرێم و ناوچەکە و پاڵپشتی خۆمانیان بۆ دووپات دەکەینەوە بۆ بەھێزکردنی توانای سەربازی لۆجستی.
وەزیری پێشمەرگە لە کۆبوونەوەکەیدا لەگەڵ بەرپرسانی باڵای پێشمەرگە، ئاماژەی بەوەشدا: ئەو لێکتێگەیشتنەی لەگەڵ وەزارەتی بەرگری عێراق ھاتووەتە ئاراوە، جێی بایەخە و ھیوادارن ڕێککەوتنێکی گشتگیر لەو بارەیەوە بکرێت، کە زامنی پاراستنی سەقامگیریی ناوچەکە بێت.
نادر ڕۆستی وتەبێژی دەستەی گەشتوگوزاری ھەرێمی کوردستان، بە کوردسات نیوزی ڕایگەیاند، بەھۆی ڕێکارە تەندروستییەکان بۆ بەرەنگاربوونەوەی کۆرۆنا گەشتیاران سەردانی ھەولێر و دھۆکیان نەکردووە، ئەو جموجوڵە گەشتیارییەی کە ھەیە تەنھا لە سنووری سلێمانیە.
بە پێی ئامارەکانی بەڕێوەبەرایەتی گەشتوگوزاری سلێمانی، لە ڕۆژانی ڕابردوودا نزیکەی ٣٠ ھەزار گەشتیار سەردانی سلێمانیان کردووە.
وەزارەتی پێشمەرگەی ھەرێم رایدەگەیەنێت، تیرۆریستانی داعش لە بۆشایی لەنێوان پێشمەرگەو سوپای عێراق، خۆیان رێکخستۆتەوەو پەلامارە تیرۆریستییەکانیان زیادکردووە.
وەزارەتی پێشمەرگە راگەیەنراوێکی سەبارەت بە پەلاماری تیرۆریستان بۆ سەر ھێزەکانی پێشمەرگە لە سنوری قەزای کفری بڵاوکردەوەو رایگەیاند، لەماوەی رابردودا، لەئەنجامی بۆشایی ئەمنی لەنێوان سەنگەرەکانی ھێزی پێشمەرگە و سوپای عێراق چەند جارێک ھۆشدارییان داوە، چونکە تیرۆریستانی داعش توانیویانە خۆیان ڕێکبخەنەوەو لەئێستادا لەشێوەی گروپ و مەفرەزەی جۆراوجۆر دەرکەوتونەتەوە. بۆ سەلماندنی ئەو ڕاستیەش، ماوە ماوە کردەوەیەکی دڕندانەی تیرۆریستی ئەنجام دەدەن.
رونیشیکردۆتەوە، شەوی چوارشەممە تیرۆریستان پەلاماری سەنگەرێکی لیوای ١١٦ی ھێزی پێشمەرگەیان داوە،لەسنوری قەزای کفری و لەئەنجامی ئەو پەلامارە، پێشمەرگەیەک شەھیدبووە، پەلامارەکەش لەلایەن ھێزەکانی پێشمەرگەوە بەرپەرچ دراوەتەوە.
وەزارەتی پێشمەرگە جەخت لەوەش دەکاتەوە، ھێزی پێشمەرگە لەئاست ئەوکردەوانە بێدەنگ نابێت و لەکاتی خۆیدا وەڵامی توندی دەبێت، بەڵام بۆ رێگریکردن لەو رووداوانە و تێکشکاندنی تەواوەتی تیرۆریستان پێویستییان بە رێککەوتنێکی گشتگیر و ھەمەلایەن، لەگەڵ سوپای عێراق ھەیە.