قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆک وەزیران، بە ئامادەبوونی وەزیری دارایی و ئابوری، و سەرۆکی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران، ئەمڕۆ سێشەممە  لەگەڵ بەڕێوبەرانی گومرگەکانی ھەرێمی کوردستان و بانکە بازرگانییەکان کۆبووەوە و ئاماژەی بەوەکرد ، بەھێزکردنی کەرتی تایبەت و ھەمەجۆرکردنی داھات یەکێکە لە کارە لەپێشینەکانمان و دەبێت ئاسانکاری بکرێت بەتایبەت لەپرسی نەھێشتنی رۆتین بۆ ئەوەی جوڵەی بازرگانی چالاکتر بێت.
لە ‌کۆبوونەوەکەدا گفتوگۆ کرا لەبارەی چاکسازی کردن لە پرسی ڕێکخستنەوەی کارەکانی گومرگەکان و دەروازە سنورییەکان و کەمکردنەوەی رۆتین بە مەبەستی زیادکردن و ھەمەجۆرکردنی داھاتی دارایی و چالاکترکردنی جوڵەی بازرگانی.
جێگری سەرۆک وەزیران ھەروەھا جەختی لەوە کردەوە ‌ ، بە ئەلیکترۆنیکردنی کاروبار و مامەڵەکان لە دەروازە سنورییەکان ھۆکارێکە بۆ باشتر خزمەتکردن و نەھێشتنی ڕۆتینە و شەفافترکردنی پرۆسەی کۆکردنەوەی داھاتە، بۆیە دەبێت بەردەوام کاری پێ بکرێت.
ھەر لەو کۆبوونەوەیەدا ئاماژەیان بەوەشدا  ، دوای دیاریکردن و خاڵبەندیکردنی ھەرگرفتێک کە رووبەرووی کاروباری گومرگەکان دەبێتەوە، دەبێت چارەسەری بۆ دابڕێژرێت و لەمەشدا حکومەت ھاوکاریان دەبێت.
دواتر بەڕێوبەری گشتی گومرکی ھەرێم راپۆرتێکی خستەڕوو لەبارەی پلانەکانیان و بڕی داھاتی دارایی لەماوەی رابردوو، ھەروەھا گرفت و لەمپەرەکانی جوڵەی بازرگانی لە دەروازە سنورییەکانی ڕوونکردەوە و  ئاماژەی بە چارەسەرە گونجاوەکانیش- دا کە کاریان لەسەر دەکرێت.

ئیلھام ئەحمەد لە تویتێکدا رایگەیاند، بۆردومانکردنی نەخۆشخانەی عەفرین لەلایەن تورکیاوە، پێش بەڕێوەچوونی کۆبوونەوەی لووتکەی سەرکردەکانی ناتۆ لە بڕۆکسل، پیلانگێڕیەک بووە لەلایەن تورکیاوە، دەشڵێت، پێویستە کۆمەڵکەی نێودەوڵەتی سەرکۆنەی رەفتاری گرووپە چەکدارەکان بکات و سنوورێک بۆ جموجوڵەکانیان دابنێت،
راشیگەیاند، تورکیا دەیەوێت شاری مەنبەج داگیر بکات و ئارامی ئەو ناوچانە تێکبدات و گرووپەکانی نزیکی خۆی لێجێگیر بکات.

بە پێی ڕاگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی، لە ماوەی ٢٤ سەعاتی ڕابردوو لە ھەرێمی کوردستان ٥٠٧ کەسی تر تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و ٧ تووشبووی تری کۆرۆنا گیانیان لە دەستدا و ٥١٨ تووشبووی تری ڤایرۆسەکەش چاکبوونەتەوە.
ڕاگەیاندراوی ( ٢٤ ) کاتژمێری تایبەت بە نەخۆشی ڤایرۆسی کۆڕۆنای نوێ   COVID١٩                      ژمارە ( ٤٧٥ )  

 
١. پشکنین: ( ٨١٠٢ پشکنینی نوێ) 
• ( ٣١١٥) ھەولێر
• ( ١٦٢٣) سلێمانی
• ( ٢٦٨١) دھۆک
• ( ٤١) ھەڵەبجە
• ( ٥٨٧) گەرمیان
• ( ٥٥) ڕاپەڕین
•
٢. تووشبوو: ( ٥٠٧ تووشبووی نوێ)
• ( ٨٣) ھەولێر
• ( ٢٢٧) سلێمانی
• ( ١٥٢) دھۆک
• ( ٦) ھەڵەبجە
• ( ٣٦) گەرمیان
• ( ٣) ڕاپەڕین
٣. چاکبوون: ( ٥١٨ چاکبوون)
• ( ١٤١) ھەولێر
• ( ٢١٤) سلێمانی
• ( ١١٣) دھۆک
• ( ٥) ھەڵەبجە
• ( ٤٠) گەرمیان
• ( ٥) ڕاپەڕین
•
٤.  ٤. مردن: ( ٧ مردن)
• ( ٣) ھەولێر
• ( ١) سلێمانی
• ( ٢) دھۆک
• ( ٠) ھەڵەبجە
• ( ١) گەرمیان
• ( ٠ ) ڕاپەڕین 

•
 
ئاماری گشتی:
کەرەنتین ھاوڵاتی ٢١٨٧١ (٢١٨٧١ دەرچوو)
پشکنین ٢٠٠٤٨٨٩ (٦٩٩٦٩٨ ھەولێر، ٤٨٣٧٠١ سلێمانی، ٨٠٥٦٤٣ دھۆک، ١٥٨٤٧ ھەڵەبجە)
تووشبوون ١٧٧٧٧٩ (٥٤١٨٨ ھەولێر، ٥٧٨٠٩ سلێمانی، ٦٢٠٣٤ دھۆک، ٣٧٤٨ ھەڵەبجە)
چاکبوون ١٦٦٢٠٢ ( ٥١٩٧٤ ھەولێر، ٥١٢٩٣ سلێمانی، ٥٩٣٥٨ دھۆک، ٣٥٧٧ ھەڵەبجە)
لەژێر چارەسەر ٧١٩٧ (١٠٢٢ ھەولێر، ٤٥١١ سلێمانی، ١٦٤٣ دھۆک، ٢١ ھەڵەبجە)
مردن ٤٣٨٠ (١١٩٢ ھەولێر، ٢٠٠٥ سلێمانی، ١٠٣٣ دھۆک، ١٥٠ ھەڵەبجە)

بۆ زانیاری زیاتر سەردانی داشبۆردی حکومەتی ھەرێمی کوردستان بکەن لەم لینکە (https://gov.krd/coronavirus/dashboard/).
وێڕای دەستخۆشی بۆ پزیشکان و کارمەندانی تەندروستی و ھەموو تیمەکانی پزیشکی کە لە ئەرکدان، جەخت دەکەینەوە ھاووڵاتیان پابەندبن بە ڕێنماییەکانی تەندروستی و دورکەوتنەوە لە شوێنی قەڵەبالغ و دانانی ماسک و وەرگرتنی ڤاکسین، وە لەکاتی پێویستدا پەیوەندی بکەن بە ھێڵی گەرمی ژمارە ( ١٢٢ ). 
 
 وەزارەتی تەندروستی       
حکومەتی ھەرێمی کوردستان    
١٥ی حوزەیران ٢٠٢١

پەیامنێری کوردسات نیوز لە ئامێدی رایگەیاند، دوای ئەوەی سوپای تورکیا داری دارستانەکانی دەوروبەری گوندی "ھرورێ"ی لە بەرواری باڵا بڕییەوە، ئەمڕۆ بنکەیەکی تری سەربازی لە دووری یەک کیلۆمەتر لە گوندی ھرورێ جێگیرکرد. وتیشی، لە ماوەی دوو مانگی رابردوودا ئەمە سێیەمین بنکەی سەربازی تورکیایە لە ناوچەکەدا و بە بەردەوامیش بۆردومانی بەرواری باڵا دەکات.

راشیگەیاند، لە دەوروبەری بەرواری باڵا شەڕ و ئاڵۆزی لەنێوان سوپای تورکیا و پارتی کرێکارانی کوردستان "پەکەکە" بەردەوامە.

ھاوکات ھەر  لەدیدارەکەدا بافڵ تاڵەبانی بەگرنگییەوە لەکارەکانی خاچی سوری نێودەوڵەتی رووانی لە خزمەتکردن و پێشکەشکردنی ھاوکاری و دابینکردنی پێداویستییەکانی ئاوارەکان و ئەو خێزانانەی بەھۆی باردۆخی عێراقەوە زیانیان بەرکەوتووە. داواشیکرد لەکار و ھەنگاوەکانیان بەردەوامبن لەخزمەتکردن بە ژینگە و کارە مرۆییەکان و رۆڵی زیاتربگێڕن لەچارەسەرکردن و رووبەڕووبوونەوەی ئەو گرفتە مرۆیی و ژینگەییانەی دووچاری عێراق و ھەرێم و ناوچەکە بوونەتەوە.

ھاوسەرۆک پشتیوانی و ھەماھەنگی یەکێتی بۆ سەرخستنی کارەکانی رێکخراوە مرۆییەکان دووپاتکردەوە بۆ دانانی ستراتیژی نوێ بۆ کەمکردنەوەی زیانەکان و زیاتر خزمەتکردن بەکایەکانی کۆمەڵگا و ھەماھەنگی رێکخراوەکانیشی بەگرنگ زانی بۆ خزمەتکردنی ئەو خەڵکانەی پێویستیان بەھاوکاری و ئاوڕدانەوەیە.

جێگری سەرۆک وەزیرانی ھەرێم لەکۆبوونەوەیەکدا لەگەڵ مەتران بەشار وەردە سەرۆکی زانکۆکە، و ستافی ئەکادیمی،  ستایشی ھەوڵەکانی کردن بۆ ھاندانی پێکەوەژیان لەنێوان پێکھاتەو شوێنکەوتەی ئاینە جیاجیاکان بەتایبەت کە پێکھاتەکانی کوردستان بەئەزموونی تاڵی ھەوڵی قڕکردندا گوزەریان کردووە.

لە سەردانەکەدا کە وەزیری خوێندنی باڵا و، تیمێکی نوسینگەی جێگری سەرۆک وەزیران بەشداربوون، قوباد تاڵەبانی بەشەکانی زانکۆکەی بەسەر کردەوە و پشتیوانی حکومەتی ھەرێمی بۆ کارە زانستییەکانیان دووپات کردەوە و ھانی دان گرنگی زیاتر بە زمانی ئینگلیزی و زانستە ئابووری و پیشەییەکان و کلتوری فرەیی بدەن.

لە کۆتایی سەردانەکەدا قوباد تاڵەبانی گفتوگۆیەکی کراوەی لەگەڵ کۆمەڵێک لە خوێندکارانی جیاجیای زانکۆکە کرد و باسی لەوەکرد لە کۆتاییدا ئەوەی پاڵپشتیان دەبێت تەنھا بڕوانامەکانیان نییە، بەڵکە ئەزموون و فێربوونیانە و، ڕاشیگەیاند حکومەت پلانی ھەیە پێداچوونەوە بکات بە بەرنامەکانی خوێندنی باڵا بەتایبەت ناردنە دەرەوەی خوێندکاران.

ھاوسەرۆکان جەختیان کردەوە کە بەستن و سەرکەوتنی کۆنگرەی چوارەم وەرچەرخانێکی گەورە بوو، مژدەی نوێبوونەوە و سەرکەوتن بوو لە ژیانی سیاسی و ڕێکخراوەیی یەکێتییدا، پەیامی سوپاسگوزاری و پێزانینیان ئاڕاستەی ھەڤاڵە دێرینەکانیان کرد و ڕایانگەیاند، کە بە دڵگەورەیی و سنگفراوانی و ھاوکاری و پشتیوانیی ئەوان و جۆشوخرۆش و دڵسۆزیی کادرەکانی یەکێتی لە سەرجەم ئۆرگانەکان توانرا کۆنگرەی یەکێتی سەرکەوتووبێت و ئاماژەیان بە ھەوڵ و ھەنگاوەکانی یەکێتی کرد لە دوای کۆنگرە کە بەو ماوە کەمە و سەرباری ئاستەنگەکان و بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا توانراوە کاری زۆرباش ئەنجام بدرێت و ھەنگاوی گەورە بنرێت بە ئاڕاستەی چالاککردن و ڕێکخستنەوەی ئۆرگانەکانی یەکێتیی و خزمەتکردن بە کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان لە ھەموو ئاستەکاندا. ھاوسەرۆکان بەڵێنیشیاندا کە ڕاستەوخۆ دوای ھەڵبژاردنەکانی عێراق، کۆنفرانسی مەڵبەندەکان ئەنجام بدرێت.

ھاوسەرۆکان باسیان لە ئەرک و خەبات و تێکۆشانی ئەمڕۆی ھەڤاڵانی ڕێکخستنەکان کرد و داوایان لێکردن کە ھیمەت بکەن و قۆڵ و بازووی لێ ھەڵبماڵن و بچنە ناو جەماوەر و ڕوئیا و سیاسەت و بەرنامەی یەکێتییان بۆ ڕوون بکەنەوە.
لەبارەی ناوخۆی ھەرێم و کەرکوک و ناوچە دابڕێندراوەکان و پەیوەندییەکانی یەکێتی و پەیوەندییەکانی نێوان ھەرێم و بەغدا و ھەڵبژاردنەکانی داھاتوو ھاوسەرۆکان روونکردنەوەیان دا و سیاسەت و ستراتیژی یەکێتییان روونکردەوە و جەختیانکردەوە کە یەکێتی بۆ سەقامگیریی سیاسی و ئاسایش و ئارامیی ھەرێمی کوردستان و پاراستنی تەبایی و یەکڕیزیی نێوان لایەنەکان باجی زۆریداوە ئەوەش لە پێناو خزمەتکردنی کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان و گۆڕینی سیستمی سیاسی و ئەدای حکومڕانی کە لە ئاست خواست و داوا ڕەواکانی خەڵکی کوردستان بێت.

ھاوسەرۆکان بەبایەخەوە باسیان لە کەرکوک و ناوچە دابڕێندراوەکان کرد و ڕایانگەیاند، سیاسەت و بەرنامەی یەکێتی گرنگیدانە بە ھاونیشتمانییان لەو ناوچانە و دوورخستنەوەی مەترسییەکانی داعش و گەڕاندنەوەی ئارامی بە تایبەت لەو ناوچانەی بۆشایی ئەمنی تێدا دروستبووە ئاماژەشیان بۆئەوەکرد دوای کۆنگرە، یەکێتی بە پەیوەندییەکانیدا چووەتەوە و ئێستا پەیوەندییەکی دۆستانە و بەھێزی ھەیە لەگەڵ سەرجەم لایەنە کوردستانییەکان و توانراوە لە ڕێگەی دیدار و سەردانەکانەوە پەیوەندییەکان لەگەڵ لایەنەکان ڕێکبخاتەوە. لەگەڵ لایەنە عێراقییەکانیش بە شیعە و سوننەوە توانراوە باڵانسی ھێز بگەڕێندرێتەوە و ئەو پەیوەندییانە بەھێز بکرێتەوە کە بناغەکەی سەرۆک مام جەلال دایڕشتبوو، جەختیشیان کردەوە کە ئێستا یەکێتیی بە سەنگ و قورساییەکی بەھێزەوە گەڕاوەتەوە بەغدا و بەشدارە لە داڕشتنی نەخشەی سیاسی.

ھاوسەرۆکان دووپاتشیانکردەوە کە ھەڵبژاردنەکانی داھاتوو بۆ کورد پرۆسەیەکی چارەنووسسازە، دووپاتیان کردەوە کە بۆ بەھێزیی پێگەی کورد لە بەغدا و گەڕاندنەوەی باڵانسی ھێز و بەدەستھێنانی تەواوی مافەکان لە ڕێگەی خەباتی پەرلەمانییەوە، پێویستە لایەنە کوردستانییەکان بە یەکڕیزی بچنە بەغدا، لەو ڕووەشەوە ئاماژەیان بۆ پێکھێنانی لیستی ھاوپەیمانی کوردستان لە نێوان یەکێتی و بزووتنەوەی گۆڕان کرد بۆ بەشداریکردن لە ھەڵبژاردنەکانی داھاتوو، داواشیان کرد ھەموو لایەنە کوردستانییەکان بێنە ژێر چەتری ئەو لیستە بۆ ئەوەی کورد بە زۆرترین ژمارەی کورسی و بە یەکدەنگی لە بەغدا خەبات بکات بۆ بەدەستھێنانی ئامانجەکان.

پەری نوری بەڕێوەبەری گشتی بودجە لە وەزارەتی دارایی و ئابووری ھەرێم بە کوردسات نیوزی راگەیاند، لەرۆژی ١١ی ئایاری ئەمساڵەوە پرۆژەیاسای بودجە لە وەزارەتی داراییەوە ئاراستەی ئەنجومەنی وەزیرانی ھەرێم کراوە و ماوەی زیاتر لە مانگێکە لیژنەی باڵای بودجە لە حکومەت کاری لەسەر دەکات و سەرقاڵی تاوتوێکردنی خەرجی و داھات و کورتھێنانە لە پڕۆژەیاساکە. 

وتیشی، چاوەڕوان دەکرێت لە کۆبونەوەی داھاتووی ئەنجومەنی وەزیران گفتوگۆ لەسەر پرۆژەیاساکە بکرێت و دوای پەسەندکردنیشی بە مەبەستی خوێندنەوەی رەوانەی پەرلەمانی کوردستان بکرێت.

رێژین سدیق بەڕێوەبەری بەرھەمھێنان و پەسەندکردنی بنەتۆو لەوەزارەتی کشتوکاڵی ھەرێم بە کوردسات نیوزی راگەیاند، بڕی ٤٧٥ ھەزار دینار بۆ یەک تۆن گەنمی پلەیەک و ٤٠٠ ھەزار بۆ گەنمی پلە دوو و ٣٢٥ ھەزاریش بۆ گەنمی پلە سێ دیاریکراوە، دیاریکردنی ئەو نرخانەش ھەڵسەنگاندنێکی زۆریان بۆ کراوە و دواتر بڕیاری لەسەر دراوە.

وتیشی، ئەو کۆمپانیا ناوخۆییانەی گەنمی جوتیاران دەکڕنەوە، ئەگەر نرخەکەیان لەسەر گران بکرێت، بەرھەمەکانی ئارد و ساوەر و بڕوێش و بەرھەکانی تری گەنم لەسەر ھاووڵاتیان گران دەکەن.

جەختیشیکردەوە، کاتێک جوتیاران گەنمەکەیان رادەستی کۆمپانیا ناوخۆییەکان دەکەن، راستەوخۆ پارەی خۆیان وەردەگرن، سەربەستیشن لەوەی بە کۆمپانیای ناوخۆیی دەفرۆشن یان دەیدەن بە سایلۆ حکومییەکان و پارە لە بەغداد وەردەگرن یاخود لە بازاڕی ئازاد دەیفرۆشنەوە.

لەو چوارچێوەیەدا وەزیری دارایی و سکرتێری لیژنەی چاکسازی لەگەڵ لیژنەی دارایی کۆدەبنەوە. 

ھاوکات خالید شوانی وەزیری ھەرێم بۆ کاروباری بەغداد و فارس عیسا نوێنەری حکومەتی ھەرێم لەگەڵ لیژنەی ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی ھەرێم کۆ دەبنەوە و چەند کۆبوونەوەیەکی تریش دەکرێت.

لە ھەڵەبجە کەسێک بەھۆی تەقینەوەی نارنجۆکەوە گیانی لە دەستدا و تائێستاش وردەکاری رووداوەکە و ناسنامەی قوربانییەکە نادیارە.

پەیامنێری کوردسات نیوز لە ھەڵەبجە رایگەیاند، سەعات ٩ و ١٠ خولەکی بەیانی ئەمرۆ لە یەکێک لە پارکەکانی گەڕەکی شارەوانی ھەڵەبجە، کەسێک بەھۆی تەقینەوەی نارنجۆکەوە گیانی لە دەستداوە. 

وتیشی، بەپێی وتەی شایەتحاڵەکان، کەسەکە تەمەنی لە ٢٥ ساڵ زیاتر بووە، بەڵام تائێستا ناسنامەی ئاشکرانیە و لێکۆڵینەوەش لە رووداوەکە دەستیپێکردووە.

دوای ئەوەی بەیانی ئەمرۆ، لە یەکێک لە پارکەکانی گەڕەکی شارەوانی ھەڵەبجە، کەسێک بەھۆی تەقینەوەی نارنجۆکەوە گیانی لە دەستدا، بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی شارەزوور، لە روونکردنەوەیەکدا رایگەیاند، ئەو گەنجە لە دایکبووی ساڵی ١٩٩٢ە، ئەم بەیانیە  چۆتە یەکێک لە پارەکەکان و لە رێگەی  نارنجۆکێکی دەنگیەوە کۆتایی بە ژیانی خۆی ھێناوە و لێکۆڵینەوەی زیاتریش لە رووداوەکە بەردەوامە.

شیروان میرزا ئەندامی لیژنەی دارایی لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق رایگەیاند، دەبوو تائێستا رێککەوتنی نێوان ھەرێمی کوردستان و بەغداد بەتەواوەتی جێبەجێبکرایە، چونکە لە یەکی مانگی نیسانەوە یاساکە کەوتۆتە بواری جێبەجێکردنەوە، بەڵام ئەوەی پەیوەندی بە پشکی ھەرێمی کوردستانەوە ھەیە، لە یاساکە جێبەجێنەکراوە.

راشیگەیاند، رێککەوتنی ھەرێم و بەغداد باش و سەرکەوتووە و لە ڕووی یاسایی و سیاسیەوە کێشەی نیە، تەنھا ئەوە ماوە لە رووی ھونەرییەوە رێبکەون لەسەر میکانیزمی جێبەجێکردنی یاساکە، وتیشی، پێشبینی دەکەن ئەم مانگە ڕێککەوتنەکە جێبەجێبکرێت، بەپێچەوانەوە ئەگەر ئەم مانگە جێبەجێنەکرێت، واتە نیازی جێبەجێکردنی یاساکە نیە.