کوردستان
تارق حەرب پسپۆڕی یاسای دەستوری رایگەیاند، بڕیاری پاشەکشێ لە پرۆسەی ھەڵبژاردن بە تەنھا مافی کاندیدە، ئەگەر کۆمسیۆن پەسەندی بکات یاخود رەتیبکاتەوە.
دەشڵێت، بڕیارەکەی موقتەدا سەدر بۆ کشانەوە لە پرۆسەکە، پێکھاتەی شیعە لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق زۆرینە لە دەستدەدات.
تارق حەرب ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، بە کشانەوەی رەوتی سەدر لە پرۆسەی سیاسی، ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لە دەرکردنی زۆرینەی بڕیارەکان ئاستەنگی بۆ دروست دەبێت و لە ھەندێک باریشدا دانیشتنەکان رێژەی یاسایی تەواو ناکات.
تارق حەرب دەشڵێت، کشانەوەی سەدر لە ھەڵبژاردن، بە مانای ئەوەی نایەت کە دەنگدەرانیشیان بەشداری پرۆسەکە نەکەن.
شنۆ رەئوف بەڕێوەبەری پرۆژەکان لە شارەوانی سلێمانی بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، دوای دووساڵ راگرتنی ژمارەیەک پرۆژە لە شاری سلێمانی لە ئێستادا دەست بە سێ پرۆژە کراوەتەوە، کە بریتین لە قیرتاوکردنی شەقامێکی کەڵن، چەند کۆڵانێک لە بەکرەجۆ و شەقامێکیش لە ناوچەی پیشەسازی و ئەو پرۆژانە تەواو دەکرێت.
وتیشی، "ئەو گەڕەکانەی لە سلێمانی تازە دروستکراون و پرۆژەیان پێ نەگەیشتووە بەپێی بودجەی بەردەست کاریان بۆ دەکرێت و پرۆژەیان پێ دەگەیەنرێت".
بەڕێوەبەری پرۆژەکان لە شارەوانی سلێمانی راشیگەیاند، بەھۆی دابەزاندنی بەھای دینار گرفتی کڕینی پێداویستییەکان بۆ کۆمپانیاکان دروستبووە، لە ئێستادا لە ھەوڵی چارەسەکردنی ئەو کێشەیەداین.
د.ئاسۆ حەوێزی وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی ھەرێم رایگەیاند، ژمارەی توشبووانی کۆرۆنا لە ھەرێمی کوردستان بەشێوەیەکی کتوپڕ بە رێژەی ٦% بۆ ٧% بەرزبووەتەوە و جۆری نوێی کۆرۆناش زۆر بە خێرایی بڵاودەبێتەوە و گومان دەکەن لە ھەرێم بوونی ھەبێت و توانای دەستنیشان کردنیشیان ھەیە.
وتیشی ئامارەکانی کۆرۆنا لە ھەرێم بەشێوەیەکی مەترسیدار بەرزبووەتەوە و پێویستە ھاوڵاتیان زیاتر پابەندی رێنماییە تەندروستییەکان بن.
سەبارەت بە بەکارھێنانی ڤاکسینی کۆرۆناش وەزیری تەندروستی رایگەیاند، تا ئێستا تەنھا رێژەی ٥٪ ھاوڵاتیانی ھەرێم ڤاکسینیان وەرگرتوە .
نوربەخش حاتەمی سەرۆکی رێکخراوی جەھادی کشتوکاڵی پارێزگای کرماشان رایگەیاند، ئاوی زۆربەی باخەکان، بەتایبەت لە ناوچەکانی ھەورامان لەڕێی کانی و کارێزەکانەوە دابین دەکرێت، ئەوەش لەکاتێکدایە، ئەمساڵ بەھۆی بێ بارانی، لەسەدا ٨٠ بۆ ١٠٠ی کانییەکان لە پاوە و جوانڕۆ وشک و کەم ئاو بوون.
وتیشی، بەھۆی ئەوەی لەسەدا ٧٠ی بەرھەمە کشتوکاڵییەکانی کرماشان، دێمین، وشکەساڵی زۆرترین زیانی بەو کەرتە گەیاندووە.
حاتەمی ئەوەشی خستەڕوو، ئەمساڵ بەھۆی بێ بارانی و کەم ئاوی، ١٥ ھەزار ھێکتار لە باخەکانی کرماشان روبەڕوی مەترسی وشکەساڵی بووەتەوە و پێنج ھەزار ھێکتاریان مەترسی جدییان لەسەرە و خاوەنەکانیان بە تانکەر ئاویان بۆ دابین دەکەن.
دواجار بەناچاری دوای ھەوڵی بەردەوامم و کۆشش لەپێناو یەکێتییەکەمان و پارێزگاری لە رێبازی راست و رەوان و بەڕاوێژ لەگەڵ سەرکردە تێکۆشەرەکان و خەمخۆرانی یەکێتی راستەقینە بڕیاری گۆڕانکاریی ریشەییمدا لە سەرپەرشتیارانی ھەموو ئەو دامەزراوە ئەمنی و حزبییانەی ساڵانێک بوو خرابوونە خزمەت بەرژەوەندی ھەندێک کەسەوە و بۆ تەسفیاتی حیزبی بەکاردەھێنران و دژی بەرژەوەندییە باڵاکانی گەلەکەمان و یەکێتییەکەمان دەجووڵانەوە. لەکاتێکدا کارمەندانی ئەو دەزگایانە خەڵکانی تێکۆشەر و دڵسۆزبوون بەڵام بەمەبەست ئەم کارە دزێوانەیان پێئەنجام دەدرا. دەست خرابووە بینەقاقای کاروکاسبی کاسبکاران و سەرمایەداران. بەپیلان و بەرنامە رێگری لە دامەزراوەکانی حکومەت دەکرا تاوەکو کار و پڕۆژەکانیان جێبەجێنەکەن. قاچاخچێتی، سەرانەوەرگرتن، ھەڕەشە و سیخوڕیکردن کرا بە بەرنامە.
دواجار گلەیی و گازندەی کۆمەڵانی خەڵک، نووسەران، رۆژنامەنووسان، رۆشنبیران و مامۆستایانی زانکۆ و دڵسۆزان و ناوەندە دیبلۆماسییەکان و کەسوکاری سەربەرزی شەھیدان ھەمووی بەھەند وەرگیران و بڕیارە دروستەکەمان دا لەبەرامبەر یاساشکێنان.
ئەمڕۆ لەسەر مەزارەکەت بەڵێن دەدەین یەکێتی ئەمانەتە و بە گیانمان دەیپارێزین. جەخت دەکەمەوە داھاتووی یەکێتی پرشنگدارتر دەبێت و ھیچ کەس حەدی نییە و زاتی ئەوە ناکات جارێکیتر سیخوڕ نەک بخاتە ناو ماڵی مام جەلال بگرە لەناو کۆمەڵانی خەڵک و دامەزراوەکانی حکومەت و رێگەنادرێت ئەم کارە نەشیاوانە بکرێن و دەبێت لەمەودوا دامەزراوە ئەمنییەکان و دەزگای زانیاری لەخزمەت ئاسایشی ھەرێم و پاراستنی سەروماڵی خەڵک و فەراھەمکردنی ژینگەیەکی لەبار بێت بۆ کاروکاسبی و ژیانی ھەمووان.
بەڵێن بێت... بەڵێن لەئاست گەورەیی یەکێتی و سەروەری خاکی ھەرێم بم بۆ پارێزگاریکردن لەمافەکانی خەڵک و بەرژەوەندی گشتی و یەکێتییەکان و تێکۆشەران و کەسوکاری شەھیدان.
بافڵ تاڵەبانی
سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
لیوا روکن بەختیار محەممەد، راوێژکاری سەربازی و ئەندامی بۆردی باڵای چاکسازی لە وەزارەتی پێشمەرگە بە کوردسات نیوزی راگەیاند، دروستکردنی ھێزی ھاوبەش لە نێوان پێشمەرگە و سوپای عیراق قۆناغی باشی بڕیووەو ئێمە پێشنیارەکانی خۆمان لەبارەی شوێنی مەشق، مووچە و جل و بەرگ و چۆنێتی بەڕێوەبردنی ھێزەکە گەیاندووەتە حکومەتی عیراق و بڕیابوو لە ١ی ٧ی ٢٠٢١ وەڵاممان بدرێتەوە و دروستکردنی ھێزەکە بچێتە بواری جێبەجێکردن بەڵام تاوەکو ئێستا وەڵامیان نەبووە.
باسی لەوەشکرد، ھیچ ھێزێک لەناو پێشمەرگەوە دیاری نەکراوە بۆ ئەوەی بچێتە ناو ئەو ھێزە ھاوبەشە، چونکە ئێمە چاوەڕوانی وەڵامی حکومەتی فیدراڵ و فەرماندەی گشتی ھێزە چەکدارەکانی عیراق دەکەین.
لەبارەی ھاوکاری ھێزەکانی ھاوپەیمانان بۆ دروستکردنی ئەو ھێزە ھاوبەشە، لیوا روکن بەختیار محەممەد وتی، بە رێژەیەکی زۆر باش ھێزەکانی ھاوپەیمانان پشتیوان و ھاوکارمانن بۆ یەکگرتنی ئەو ھێزانە و بەردەوامیش پەیوەندییان ھەیە.
رامیار عەبدولرەحمان، جێگری سەرپەرشتیاری ئیدارەی گەرمیان بۆکاروباری ھونەری ڕایگەیاند، لەسەر بوودجەی پەرەپێدانی پارێزگاکان بڕی ١٢ ملیارو ٥٤٦ ملێون دینار وەک پشکی گەرمیان دەست نیشانکراوە، بەو بڕەپارەیەش ١٥ پرۆژەی خزمەتگوزاری دەکەوێتە بواری جێبەجێکردنەوە، ئەولەویەتیش بۆ سێکتەرەکانی کارەبا و رێگاو بانە.
بەپێی زانیارییەکان، ساڵح حەسەن سوڵتان سەرۆکی دادگای کەرکوک داوایەکی ئاراستەی ئەنجومەنی باڵای دادوەری عێراق کردووە تاوەکو ماوەی کارەکەی بۆ شەش ساڵ درێژ بکرێتەوە، بەڵام ئەنجومەنی دادوەری داواکەی رەتکردۆتەوەو بڕیاری خانەنشینی بۆ دەرکردوە و بڕیارەکەش گەیشتووەتە دادگای کەرکوک، بەڵام ھێشتا جێگرەوەی بۆ دانەنراوە.
بە پێی ڕاگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی، لە ماوەی ٢٤ سەعاتی ڕابردوو لە ھەرێمی کوردستان ١٣٠٧ کەسی تر تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و حەوت تووشبووی تری کۆرۆنا گیانیان لە دەستدا و ٨٢٨ تووشبووی تری ڤایرۆسەکەش چاکبوونەتەوە.
مەکتەبی سیاسی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بە مەبەستی ھەنگاونان بۆ چارەسەرکردنی کێشە و ئاڵۆزییەکانی چەند ڕۆژی ڕابردوو کۆبووەوە، لەو چوارچێوەیەشدا چەند بڕیارێکی گرنگ دران.
لە کۆبوونەوەکەدا مەکتەبی سیاسی یەکێتی جەختی لەوەکردەوە، یەکڕیزی یەکێتی و پابەند بوون بەرامبەر بە کەسوکاری شەھیدان و جەماوەرەکەی و خەڵکی کوردستان بە گشتی لە ئەولەویەتی خەباتە.
شەماڵ دێوالی بەرپرسی راگەیاندنی پۆلیسی سۆران بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، دووکەس بە پارەی سەختەوە دەستگیر کراون و کە دراوی بیست و پێنج ھەزاریان ساختە کردووە و خستویابەتە بازاڕەوە.
لەبارەی دەستگیرکراوەکانیشەوە وتی، سەرەتا توانراوە تۆمەتباری سەرەکی بدۆزرێتەوە و دەستگیر بکرێت کە بەرەگەز ئێرانیە و لە ماڵەکەیدا دەستگیراوە بەسەر چوارملیۆن و نۆسەدھەزاردیناری ساختە، لە لێکۆڵینەوەکانیشدا دانی نا بەوەی کە کەسێکی تریشی لەگەڵ بوە و توانرا تۆمەتباری دوەمیش دەست گیربکرێت کە ئەویش بە رەگەز ئێرانیە.
قوباد تاڵەبانی رایدەگەیەنێت، لەمەودوا بازاڕ ئازادتر دەبێت و کێبڕکێی تەندروست بۆ جموجۆڵی بازرگانی دەستەبەر دەکەین و دەستوەردان بنەبڕ دەکەین.
قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆک وەزیران لەگەڵ بازرگانانی سلێمانی کۆبووەوە و رایگەیاند حکومەت کارئاسانی دەکات بۆ ئەوەی کەرتی تایبەت بەھێزتر بێت و ھاوکاربێت لەگەڵ کەرتی گشتی لە ڕەخساندنی ھەلی کار و بووژاندنەوەی ژێرخانی ئابوری.
وتیشی: چیتر ھیچ کەس و لایەنێک بۆی نییە دەستوەردان بکات لە کاروباری بازرگانی و بازار قۆرخ بکات، ئاماژەی بەوەشدا ئەرکی دەزگا ئەمنییەکان دابینکردنی ئارامی و پاراستنی ژیانی ھاوڵاتیانە و دەبێت خۆیان لە سیاسەت و ھەر بابەتێکی تر بە دوور بگرن.
قوباد تاڵەبانی باسی لەوەش کرد دەبێت فەرمانگەکانی حکومەت کارئاسانی بکەن لەپێناو ڕاییکردنی کاروباری بازرگانان، ئەوانیش وەک حکومەت بازاڕ ئازادتر دەکەن و کێبڕکێیەکی تەندروست بۆ جموجۆڵی بازرگانی و بازرگانان دەستەبەر دەکەن .
جەختیشیکردەوە لەوەی دەسەڵاتەکان شۆڕدەکرێتەوە بۆ پارێزگا و بەڕێوبەرایەتییەکان بۆ ئەوەی رۆتین کەمبکرێتەوە و باشتر خزمەتی ھاوڵاتیان بکرێت.