کوردستان
ئەمەش دوای چارەگە سەدەیەك لە هێرشی سوپای رژێمی سەددام حسێن بە هاوكاری هێزەكانی پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ سەر هەولێری پایتەختی خەونی ئازادی گەلەكەیان كە بووە هۆی شەهیدبوونی دەیان پێشمەرگە و فەرماندەی ئازا و بە جەرگی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و ئۆپۆزسیۆنی عیراقی و تێكۆشەرانی رێی رزگاری .
ئەو پەلاماردانە دڕندانەیەو گەڕاندنەوەی سوپای بەعس تەنها پاش تێپەربوونی شەش ساڵ بوو كە كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان لە دژی ڕاپەڕیبوون ، تەنها شەش ساڵ بوو میللەتەكەمان ئەزموونێكی دیموكراتی بۆ خۆی بنیاتنابوو كە جێی پشتیوانی و هاوسۆزی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بوو.
ڕاستە گەلەكەیان بە قوربانیدان و سووربوونی لەسەر درێژەپێدانی خەبات و بە لەخۆبردووی یەكێتی نیشتمانی كوردستان و پشتیوانی دۆستان ، توانی بەسەر ئەم ئازارە كەمەر شكێنەدا زاڵبێت و رێگەی ئاشتی و لێبوردەیی بۆ پەرەپێدانی ئەزموونی كوردستان بدۆزێتەوە و رێی ئاوەدانی و ئاسۆی سەركەوتن بەسەر رێی تۆڵە و ناكۆكی و گرژی سەربخات، بەڵام هێشتا دوای چارەكە سەدەیەك لەو كارەساتە بەدەست ئاسەوارە خراپە دەروونی و مەعنەوییەكانییەوە دەناڵێنێ كە پایتەخت و تەواوی كوردستانی خستە بەردەم مەحەكی هەڵوەشانەوە و تێكەڵبوونی بە كاغەز و ئەجیندەی سەپاندنی دیفاكتۆی هێز و دەست تێكەڵكردن و دەست تێوەردانی ئیقلیمی ناجۆر و تێكدانی هاوسەنگی هێز و ململانێ سروشتی سیاسی .
یەكێتی بەتایبەتی و گەلەكەشیان بەگشتی بە پێویستی دەزانێت كە برینی تاوانی 31ی ئاب بە یەكجاری سارێژ بێت، ئەویش بە وازهێنان لە فەرهەنگی خۆسەپاندن، دیفاكتۆی ناڕەوا و بەگرتنە بەری بژاردەی دیموكراسیی و ئازادی و دادپەروەری راستەقینە، دوور لە ستەمی گرتن و ئازاردانی كۆمەڵانی خەڵك.
ئێوارەی ئەمڕۆ دووشەممە ٣٠/٨/٢٠٢١ لە ھۆڵی شەھیدانی یەکی شوبات لە بارەگای مەڵبەندی ٣ی ھەولێری یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بە بەشداری ھەریەک لە ھەڤاڵ عوسمان بابیمارانی، د. رێواز فایق، د. رێبوار یٔیسماعیل، د. دارا رەشید، شاڵاو کۆسرەت ڕەسول ئەندامانی سەرکردایەتی کۆبوونەوەی کادیرانی بازنەی چواری ھەولێر ئەنجامدرا.
ھاوکات لە بەشێکی تری کۆبوونەوەکە گفتوگۆکردن بوو لەبارەی گرنگی سەرکەوتنی یەکێتیی لەم پرۆسەیەو ھەوڵەکان بۆ بەشداری ھەمووان لە سەرخستنی پرۆسەکە.
کۆبوونەوەکە بە گفتوگۆی نێوان ھەڤاڵانی بەشداربوو کۆتایی ھات و دووپات کرایەوە کە دەبێ یەکێتییەکانی ھەولێر بە گوڕوتینەوە بەشداربن لەو پرۆسەیە.
ھەروەھا رێکخرای مافی مرۆڤی عەفرینیش ئاشکرایکرد، ٨ مووشەک ئاڕاستەی ناوەندی شاری عەفرین کراون، لە ئەنجامدان ٦ کەس برینداربوون.
ئەوەش لە کاتێکدا رۆژی ١٨ی ئەم مانگەش جارێکی تر ھرشێکی مووشەکی کرایە سەر عەفرین، ٣ کەس کوژران و ژمارەکی تریش برینداربوون.
رەوانەکردنی ئەم بڕە پارەیە دوای ئەوە ھات کە قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان توانی لە دانوستانەکانی لەگەڵ بەغداد سەرکوتوو بێت و ئەمەش وەھای کرد حکومەتی ھەرێمی کوردستان کۆتایی بە لێبڕین بھێنێت و موچەی تەواو بە فەرمانبەران بدات.
بەپێی لیستەکەی وەزارەتی دارایی و ئابووری سبەینێ مووچەی وەزارەتی ناوخۆ و وەزارەتی شەھیدان و ئەنفالکراوەکان دابەشدەکرێت.
ھەروەھا مووچەی فەرماندەی پێشمەرگەی زێرەڤانی و بەرگری و فریاکەوتن و لیوای نەوت و مووچەی کەسوکاری شەھیدان و ئەنفاکراوان و زیندانیانی سیاسی دابەشدەکرێت.
نێچیرڤان سەرۆکی ھەرێم رایگەیاند، لە کۆبوونەوەکەماندا باسی پەیوەندییەکانی ھەردوولا و پێشھاتەکانی ناوچەکەمان کرد و جەختمان لە بەھێزکردنی پەیوەندییەکانی ھەردوولا کردەوە.
وتیشی، ھیوادارین ئەنجامەکانی کۆنگرەکەی بەغداد ببێتە مایەی سەقامگیری ناوچەکە و سەرۆک ماکرۆن رۆڵی گرنگی ھەبووە لە چارەسەرکردنی کێشەکان لەگەڵ بەغداد.
راشیگەیاند، پێویستمان بەیارمەتییە بۆ سەقامگیری و چاکسازی و پێکەوەژیان و کۆمپانیاکانی فەڕەنسا دەتوانن رۆڵیان ھەبێت لە وەبەرھێنان لە ھەرێمی کوردستان.
ئیمانوێل ماکرۆن سەرۆکی فەرەنساش رایگەیاند، گەلی فەڕەنسا ھاوسۆز و پشتیوانی گەلی کوردە و ھەرێم پشتیوانێکی باش بووە بۆ ئاوارەکان.
ئاماژەی بەوەشکرد، فەرەنسا ھاوکاری دەگەیەنێتە نەخۆشخانەیەکی تایبەت بە بەرکەوتوانی چەکی کیمیایی لە ھەڵەبجە و پێویستیشە ھاوکاری و پشتیوانی بۆوارەکان زیاتر بکرێت.
سەرۆکئ فەرەنسا راشیگەیاند، پێویستە متمانە بۆ کەمایەتییەکان بگەڕێنرێتەوە و لە رۆژئاڤاش لە ھێزە کوردییەکان دەمێنینەوە و لەگەڵ ئەوەداین ئاشتییەکی ھەرێمی لەناوچەکەدا بەدی بێت
ساڵی داھاتوو لە فەڕەنسا ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی دەکرێت و دوای کۆتایی ھاتنی کۆنفرانسی ساڵانەی پارتی سۆسیالستی فەڕەنساش، سکرتێری پارتەکە رایگەیاند، "ئان دینالۆگۆ" سەرۆکی شارەوانی پاریس تاکە کاندیدی پارتەکەیانە بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆک کۆمار و ھەموو ھەوڵێک بۆ وەرگرتنەوەی ئەو پۆستە دەدەن.
ئێمە لە سەرۆکایەتی دادگای تێھەڵچونەوەی سلێمانی ئەو ھەواڵە ناڕاستە رەتدەکەینەوە و داوا لە ھاووڵاتیانی بەڕێز دەکەین وشیارانە مامەڵە لەگەڵ ئەو چەواشەکارییانە بکەن و ھەواڵ لە سەرچاوەی راست و روون و ناسراو وەربگرن.
لەگەڵ رێزدا
سەرۆکایەتی دادگای تێھەڵچونەوەی ناوچەی سلێمانی
٢٠٢١/٨/٢٩
"نادر ڕۆستی" وتەبێژی دەستەی گشتیی گەشتوگوزاری ھەرێم بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، وشکەساڵی کاریگەری زۆری لەسەر کەرتی گەشتیاری دروستکردووە، چونکە زۆربەی شوێنە گەشتیارییەکانی نزیک ڕووبار و تاڤگەکان و ئەو شوێنانەی سەرچاوەی ئاوییان ھەیە، وشک بوون.
وتیشی، ئەگەر وشکەساڵی بەردەوام بێت، ڕەنگە لە ھەندێک شوێن پڕۆسەی گەشتکردن و بەڕێوەبردنی شوێنە گەشتیارییەکان بە تەواوی ڕابوەستێت.
جەختیشی کردەوە، وشکەساڵی پلانەکانی کەرتی گەشتیاری بۆ فراوانکردنی ئەو کەرتە ڕادەگرێت، چونکە حکومەت لە بری ئەوەی سەرقاڵی پەرەپێدانی کەرتی گەشتیاری بێت، بە پێچەوانەوە سەرقاڵی پلانی تر دەبێت بۆ ڕێگرتن لە وشکەساڵی و چارەسەرکردنی کێشە گەورەکە.
تەندروستی کەرکوک ئاماژەی بۆ ئەوەکردووە، ھەڵمەتی کوتان بە ڤاکسینی کۆرۆنا لە کەرکوک لە ڕێگەی ٧٠ ناوەند لە شارەکە بەڕێوەدەچێت، لە ئێستاشدا ڕۆژانە زیاتر لە ٦ ھەزار کەس ڤاکسین وەردەگرن.
بە پێی ئامارەکانی تەندروستیش، تا ئێستا زیاتر لە ٦٥ ھەزار کەس لە کەرکوک تووشی کۆرۆنا بوون و لەو ژمارەیەش نزیکەی ٦٠ ھەزار تووشبوویان چاکبوونەتەوە.
قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران لە کۆبوونەوەیەکدا لەگەڵ بەرپرسانی حکومی یەکێتی و گۆڕان لە سلێمانی کۆبووەوە و ئاماژەی بە گرنگی خزمەتکردنی ھاوڵاتیان و پاراستنی ئارامی و سەقامگیری کرد و جەختیکردەوە خواستەکانی ھاوڵاتیان بە یەکێتی و گۆڕان دێنەدی، بۆیە دەبێت پێکەوە کار بکەن بۆ سەرخستنی ھاوپەیمانی کوردستان و کاندیدەکانی.
وتیشی، بەشێکی زۆری گرفت و کەموکوڕییەکانی ھەرێمی کوردستان، چارەسەرکردنیان لە بەغدایە، بە تایبەتی پرسی بودجە و شایستە داراییەکانی مووچەخۆران.
قوباد تاڵەبانی ڕاشیگەیاند، لە بەردەم تاقیکردنەوەیەکی گرنگدان و ئەم ھاوپەیمانییەش دواین خەون و ڕوئیای خوالێخۆشبووان مام جەلال و کاک نەوشیروانە، بۆیە دەبێت ھەمووان ھەوڵی سەرخستنی بدەن و ئەو خەونە گەورەیەش بەدی بھێنین.
لە سەرەتای کۆبوونەوەکەدا ھەڵسەنگاندن بۆ بڕیار و ڕاسپاردەکانی کۆبوونەوەی پێشووی لیژنەی باڵای ھاوپەیمانی کوردستان کرا و بڕیاردرا دەزگا و ئۆرگانەکانی یەکێتی و گۆڕان ئاشنا بکرێن بە ڕاسپاردە و بڕیارەکانی لیژنەکە بۆ ئەوەی لە ھەر بازنەیەکی ھەڵبژاردندا ئامادەکاری تەواو بکرێت، پەیام و دروشمی سەرەکی ھاوپەیمانی کوردستانیش پەسەندکرا و ڕۆژی سازدانی مەراسیمی ناساندنی کاندیدەکانی دیاریکرد.
ھەر لە کۆبوونەوەکەدا جەختکرایەوە کە دەبێت بەرنامە و پلانی ھاوپەیمانی کوردستان بۆ کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان ڕوون بکرێتەوە و ئامانج لێی بەدەستھێنانی مافەکانیانە، کە ئەو ھاوپەیمانییە دەتوانێت ئەو ئەرکە بگرێتە ئەستۆ لە بەغداد و بە یەک دەنگ داوای ئەو مافانە بکات تا لە سایەیدا ژیان و گوزەرانی خەڵک باشتر بکرێت.