عێراق

نێردەی نەتەوەیەکگرتوەکان لە عێراق رایگەیاند، بەنیگەرانییەوە ھەواڵی روودانی لافاوەکانی ھەرێمی کوردستانیان پێگەیشت و سەرەخۆشی ئاراستەی خانەوادەی قوربانیان دەکەن و ھاوخەمی و ھاوسۆزی بۆ ئەو کەسانە دەردەبڕن زیانی ماددییان لێکەوتووە.
بەھۆی لافاوەکەی بەرەبەیانی رۆژی ھەینی، لە شاری ھەولێر ١٢ کەس گیانیان لەدەستدا و زیانێکی زۆری مادیش بەر ھاوڵاتیان کەوت.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

شمەری لە چاوپێکەوتنێکدا رایگەیاند، بەغداد لەگەڵ واشنتۆن رێککەوتووە بۆ ھێشتنەوەی راوێژکارانی سەربازی و بەردەوامی ھەماھەنگی ھەواڵگری و لۆجستی لە نێوانیاندا. 


وتیشی، عێراق لیستێکی ھەیە سەبارەت بە ژمارەی ئەو ھێزانەی کشاونەتەوە و لە دەرەوەی سنورەکانی بڵاوکراونەتەوە  و ئەو ھێزانەشی وڵاتیان بەجێھێشتووە لە کوەیت و ئوردن جێگیر کراون. 


فەرماندەی ئۆپراسیۆنە ھاوبەشەکانی عێراق وتیشی، یەکە تایبەتەکان و ھێزەکانی مارێنز و یەکەی پاتریۆت لە ھەردوو بنکەی سەربازی "عەین ئەسەد" و "ھەریر" کشاونەتەوە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

لیوا یەحیا رەسوڵ، وتەبێژی فەرماندەی گشتیی ھێزە چەکدارەکانی عێراق رایگەیاند، دەزگا ئەمنییەکان چەند سەرکردەیەکی باڵای رێکخراوی تیرۆریستی داعشیان دەستگیرکردووە و لە چەند رۆژی داھاتووشدا لە میدیاکانەوە پەخش دەکرێن.


یەحیا رەسوڵ وتیشی، لە شارەکانی فەلوجە و رومادی سەر بە پارێزگای ئەنبار سێ چەکداری رێکخراوی داعش دەستگیر کراون و لە قەزای تارمیەی بەغدادیش دوو چەکداری دیکە دەستگیر کراون کە راھێنراوی سەر بۆمبی چێدراون.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ئیمزاکردنی گرێبەستەکە لە بەغدا و لە چوارچێوەی ڕێککەوتنی نێوان حکومەتی ھەردوو وڵات و بە ئامادەبوون و چاودێری مستەفا کازمی سەرۆک وەزیرانی عێراق بەڕێوەچوو.


یەکێک لە کێشە گەورەکانی عێراق نەبوونی خوێندنگە بووە، کە بووەتە  کێشەیەکی گەورە لە بەردەم پڕۆسەی خوێندن و بەھۆیەوە بەشێکی زۆری خوێندنگەکان دوو دەوام و سێ دەوامیان تیا دەکرێت.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

محەمەد سەیھود، سەرکردە لە دەوڵەتی یاسای، ڕاگەیاند، چوارچێوەی ھەماھەنگیی شیعەکان بە بێ بەشداریکردنی ڕەوتی سەدر بە سەرۆکایەتی موقتەدا سەدر، بەرەو پێکھێنانی حکومەتی داھاتوو ھەنگاو نانێت، سەرەڕای ئەوەی بە ھەماھەنگی لایەنەکانی تر ژمارەی کورسییەکانیان نزیکترە بۆ پێکھێنانی حکومەت، لە بارەی پێکھێنانی حکومەتی زۆرینە، ڕایگەیاند، مەرجەکانی پێکھێنانی حکومەتێکی زۆرینە لە ئارادا نین.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە
مەحمود مەشھەدانی مانگی ئایاری ١٩٤٨ لە بەغداد دایکبووە و ئێستا تەمەنی لە ٧٣ ساڵ زیاترە و بۆ خولی پێنجەمی ئەنجومەنی نوێنەران لەسەر لیستی ھاوپەیمانی عەزم بە سەرۆکایەتی خەمیس خەنجەر کاندید کرا و سەرکەوتنی بەدەستھێنا.
مەشھەدانی یەکێکە لە سیاسییە دیارەکانی عێراق و لە نێوان ساڵانی ٢٠٠٦ بۆ ٢٠٠٩ سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بووە، ھەرچەندە ھێشتا بە شێوەیەکی رەسمی بە تەمەنترین ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران دیاری نەکراوە، بەڵام مەشھەدانی یەکێکە لەو کەسانەی لە پاڵ عامر فایز و محەمەد عەنوزدا، وەک بە تەمەنترین پەرلەمانتار بۆ سەرۆکایەتیکردنی یەکەم کۆبوونەوەی خولی پێنجەمی ئەنجومەنی نوێنەران ناوی دەھێنرێت.



بەردەوامبە لە خوێندنەوە
"ئەحمەد سەحاف" وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی عێراق رایگەیاندووە، پاسپۆرتی کاتی دراونەتە  ٤٢٠ کۆچبەری عێراقی کە دەیانەوێت بە خواستی خۆیان لە سنورەکانی بێلاروسەوە بگەرێنەوە، لە ماوەی رابردوودا ، لە رێی ھەشت کاروانەوە ، ٣ ھەزار و ١٣٩ کۆچبەر لە سنورەکانی بێلاروس و پۆڵەنداوە گەرێندراونەتەوە عێراق کە زۆرینەیان خەڵکی ھەرێمی کوردستان بون . 


بەردەوامبە لە خوێندنەوە
فازڵ فەتلاوی سەرکردە لە ھاوپەیمانی فەتح بە سەرۆکایەتی ھادی عامری رایگەیاند، بەم نزیکانە سەرجەم سەرکردەکانی چوارچێوەی ھەماھەنگیی شیعەکان، سەردانی ماڵی موقتەدا سەدر رێبەری رەوتی سەدر لە نەجەف دەکەن و کۆدەبنەوە و پێشبینی دەکەن ئەو کۆبوونەوەیە بەشێوەیەکی بەرچاو ناکۆکیەکان چارەسەر بکات، راشیگەیاند، چوارچێوەی ھەماھەنگیی شیعەکان لیژنەی دانوستان لەگەڵ کورد و سوننەکان پێکدەھێنن و بەرەو پێکھێنانی حکومەت دەڕۆن دوای پەسەندکردنی ئەنجامەکانی ھەڵبژاردن لە لایەن دادگای فیدڕاڵیەوە.



بەردەوامبە لە خوێندنەوە
 بەرێوەبەرایەتی بەرگری شارشتانی عێراق  ئاماری روداوەکانی ئاگرکەوتنەوەی لە ساڵی ٢٠٢١ دا ئاشکراکرد و رایگەیاند، ئەمساڵ زیاتر لە ٣٠ ھەزار رووداوی ئاگرکەوتنەوە لە عێراق رویانداوە و رووداوەکان قوربانیان لێکەوتۆتەوە ، بەڵام بەشێوەیەکی گشتی لە ساڵی ٢٠٠٣ ەوە تا ئێستا ، زیاتر لە ٤٢٠ کارمەندی ئاگرکوژێنەوە بەھۆی روداوەکانی ئاگرکەوتنەوە گیانیان لەدەستداوە و زیاتر لە ٨٠٠ کارمەندیش برینداربون .

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

کۆشکی سپیی ئەمریکا، ڕاگەیاندراوێکی لە بارەی سەردانە دوو ڕۆژیەکەی برێت مەکگۆرک، ڕێکخەری ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانیی ئەمریکا، بۆ کاروباری خۆرھەڵاتی ناوەڕاست و باکووری ئەفریقا بڵاوکردەوە و ڕایگەیاند، مەکگۆرک لە میانی کۆبوونەوەی لەگەڵ بەرپرسانی عێراق، ڕایگەیاندووە، ئێستا ھیچ ھێزێکی شەڕکەری ئەمریکا لە عێراق نەماون، ئەوەش بەھۆی بەرەوپێشچوونی توانای ھێزە ئەمنییەکانی عێراق و پێشمەرگە لە شەڕی داعش.


کۆشکی سپی ڕاشیگەیاند، ھێزەکانی ھاوپەیمانان لەسەر داوای حکومەتی عێراق لەو وڵاتەن و ئەرکیان پێشکەشکردنی ڕاوێژ و یارمەتیدانی ھێزە ئەمنییەکانی عێراقە، بۆ گەرەنتیکردنی سەرھەڵنەدانەوەی داعش.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

سەنتەری ڕاگەیاندنی ئەنجومەنی دادوەریی عێراق بڵاویکردەوە، تاوانبارەکە پەیوەندیی کردووە بە یەکێک لە ھاوڕێکانییەوە و داوای لێکردووە منداڵە سێ ساڵەکە لە بەرامبەر ٣٠ ھەزار دۆلاردا لێ بکڕێت، بۆ ئەوەی بە ناوی خۆیەوە تۆماری بکات.


دادگا ڕاشیگەیاند، دوای چاودێری و کۆکردنەوەی زانیاری لەلایەن دەزگا ئەمنییەکانەوە لەسەر ئەو کەسە، تاوانبار لە کاتی تاوانەکەدا دەستگیر کراوە.


دادگاش پاڵپشت بە حوکمەکانی مادەی شەش و بڕگەی یەک و پێنجی یاسای بازرگانیکردن بە مرۆڤەوە سزاکەی بەسەردا سەپاندووە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

سەرچاوەیەکی ئەمنی بە میدیاکانی عێراقی ڕاگەیاندووە، کاروانێکی لۆجیستی ھێزەکانی ئەمریکا لە کاتی تێپەڕبوونیان بە سنوری پارێزگای دیوانیە، بۆمبێکی چێندراویان پێدا تەقیووەتەوە، بەڵام جگە لە زیانێکی مادی سووک زیاتی تری نەبووە.


دوای گۆڕانی ئەرکی ھێزەکانی ئەمریکا بۆ ڕاوێژکاری، ژمارەیەک گرووپی چەکداری شیعە، ھەڕەشەی لێدانی گورزی سەربازیی لە ھێزەکانی ئەمریکا دەکەن و داوا دەکەن تەواوی ھێزەکانی ئەمریکا لە عێراق بکشێنەوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

عەون زیاب وتەبێژی وەزارەتی سەرچاوەکانی ئاوی عێراق، ڕایگەیاند، تا ئێستا عێراق نەچووەتە قۆناغی ھەژاری لە ئاودا، بەڵام لەگەڵ زیادبوونی گەشەی دانیشتووان و گۆڕانکارییەکانی کەشوھەوا، پێشبینی دەکەن لە دەوروبەری ساڵی ٢٠٣٥ ڕێژەی پشکی ئاو بۆ ھەر تاکێک، بۆ ھەزار مەترە سێجای ساڵانە کەمببێتەوە، ئەوەش واتا عێراق گەیشتووەتە قۆناغی ھەژاریی ئاو.


ڕاشیگەیاند، وەک وەزارەت ھەر لە ٢٠١٥وە پلان و بەرنامەیان بۆ چارەسەرکردنی کێشەی ئاو ھەیە، بەڵام ڕووبەڕووی ئاستەنگ بوونەتەوە، لەوانە ناسەقامگیری ئەمنی و خراپی ڕەوشی ئابووری و تەرخاننەکردنی بودجە، بۆ دروستکردن و بەگەڕخستنەوەی پڕۆژەکانی ئاودێری.


وتیشی، پێویستە حکومەتی ھاوکاری وەزارەت بکات لە جێبەجێکردنی پڕۆژەکانی ئاودێری بە پشتبەستن بە کەمکردنەوەی بە فیڕۆدانی ئاو و بەرزکردنەوەی توانای ئاودێری بۆ بەرەنگاربوونەوەی قەیرانی ئاو لە داھاتوودا، ھاوکات پێویستە ھاووڵاتیانیش دووربکەونەوە لە زیادەڕەویی لە بەکارھێنان و بە فیڕۆدانی ئاو.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

سەرچاوەیەکی دادوەریی عێراق ڕایگەیاند، بە بڕیاری ئەنجومەنی باڵای دادوەریی، پرۆسەی دادگاییکردنی (ئەحمەد کینانی)  تۆمەتبار بە کوشتنی (ھیشام ھاشمی) دواخراوە بۆ ٢٨ی مانگی شوباتی ساڵی داھاتوو.
لە گرتوخانەی (حوت) لە شای ناسریەی باشوری عێراق، سزای لە سێدارەدان بەسەر سێ تاوانباری پەلامارە تیرۆریستیەکاندا جێبەجێ کرا ، کە بەرپرسیار کرابوون بە پەلامارە تیرۆریستیەکانی شاری (ناسریە و کەربەلا) .
لە سەرەتای ئەمساڵەوە دەسەڵاتدارانی عێراق سزای لە سێدارەدانیان بەسەر ١٧ کەسدا جێبەجێ کردووە، ساڵی رابردوش سزاکە بەسەر ٥٠ کەسدا جێبەجێ کراوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە
مستەفا غالب، پارێزگاری بانکی ناوەندی عێراق بە ئاژانسی ھەواڵی رۆیتەرزی راگەیاند، لە دوای دابەزاندی بەھای دیناری عێراقییەوە بڕی یەدەگی دراوی قورسی بیانی لە ٤٨ ملیار دۆلارەوە بۆ ٦٤ ملیار دۆلار بەزبووەتەوە. وتیشی، بەراورد بە ساڵی رابردوو لە ئێستادا ئابووری عێراق باشتر بووە.
پارێزگاری بانکی ناوەندی عێراق باسی لەوەش کردووە، دەستیان بە گفتوگۆ کردووە لەگەڵ سندوقی دراوی نێودەوڵەتی بۆ وەرگرتنی قەرز، بەڵام بڕی ئەو قەرزەی ئاشکرا نەکرد کە بەنیازن وەریبگرن.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

 

مستەفا غالب، پارێزگاری بانکی ناوەندی عێراق بە ئاژانسی ھەواڵی رۆیتەرزی راگەیاند، لە دوای دابەزاندی بەھای دیناری عێراقییەوە بڕی یەدەگی دراوی قورسی بیانی لە ٤٨ ملیار دۆلارەوە بۆ ٦٤ ملیار دۆلار بەزبووەتەوە.

وتیشی، بەراورد بە ساڵی رابردوو لە ئێستادا ئابووری عێراق باشتر بووە. پارێزگاری بانکی ناوەندی عێراق باسی لەوەش کردووە، دەستیان بە گفتوگۆ کردووە لەگەڵ سندوقی دراوی نێودەوڵەتی بۆ وەرگرتنی قەرز، بەڵام بڕی ئەو قەرزەی ئاشکرا نەکرد کە بەنیازن وەریبگرن.

 

بەردەوامبە لە خوێندنەوە
1...275276277278279...338