ڕاپۆرت
ڕژێمی بەعس بە بیانووی دروستکردنی پشتوێنەی ئەمنی بەرامبەر بە ئێران و بوونی پێشمەرگە و شۆڕشگێرانی کورد، دانیشتوانی سنووری قەزای پشدەری بۆ ئۆردوگاکانی ھەولێر و سلێمانی گواستەوە و لە ٢٦ی حوزەیرانی ١٩٨٩ قەڵادزێی لەگەڵ زەوی تەختکرد.
زیرەک گەنجینەیەکی پڕبەھای لە ئاواز و گۆرانیی رەسەن پێشکەش بە گەلەکەی کردووە. لە ٢٦ی حوزەیرانی ١٩٧٢ لە شاری بۆکان بە نەخۆشی کۆچی دوایی کردوە و لە بناری ناڵەشکێنە بەخاک سپێردراوە.
دەشڵێن، ڕێکارەکانی ھاوردەکردنی ئۆتۆمبێل لە دەروازە سنورییەکان و زیادکردنی باج و ڕسومات ھۆکارێکی تری سست بوونی بازاڕی کڕین و فرۆشتنی ئۆتۆمبێلە.
سەرۆکی شارەوانی زاخۆش دەڵێت، ئەو پڕۆژانە تەنیا بەردی بناغەیان بۆ دانراوە، پارەیان بۆ خەرج نەکراوە، لە ئێستاشدا لە توانای ئەواندا نییە جێبەجێی بکەن.
ھاوکات بەگری شارستانی ھەولێریش لێکۆلێنەوەکانی لە ھۆکاری ڕوودانی ئاگرەکە دەستپێکردەوە، گومانیش دەکرێت ئاگرەکە بەھۆی تەزووی کارەباوە کەوتبێتەوە.
بەر لە ھەڵبژاردنی پێشوەخت، "مستەفا کازمی" سەرۆک وەزیرانی عێراق دەستپێشخەرییەک دەکات بۆ رێگریکردن لە دەستوەردانی گروپە چەکدارەکان لە ھەڵبژاردن و بە تاوان ناساندنی وتاری تائیفی و رەگەزپەرستی، ئەو ھەوڵەشی لەلایەن "موقتەدا سەدر"ەوە پشتیوانی لێدەکرێت.
چەند سەرچاوەیەکی سیاسی لە "بەغداد" رایانگەیاندووە، "کازمی" نیازی ھەیە ژمارەیەک کۆبوونەوە لەگەڵ سەرکردەی کوتلە سیاسییەکانی عێراق ئەنجام بدات، بۆ رێککەوتن لەسەر گرنگی رێگریکردن لە دەستوەردانی میلیشا و گروپە چەکدارەکان لە ھەڵبژاردن، دەیەێت وتارە تائیفی و رەگەزپەرستییەکان لە ناو کۆمەڵگە بە تاوان بناسێنێت.
"کازمی" دەیەوێت لەڕێی ئەو دەستپێشخەریەی بگاتە رێککەوتنێکی سیاسی کە رێگری لە دەستوەردانی میلیشیاکان بکات ھەر لە کاتی دەستپێکردنی بانگەشەوە تا رۆژی دەنگدان و راگەیاندنی ئەنجامەکان. جەختیش دەکەنەوە لە گرنگی کاراکردنی یاساکانی کۆمسیۆنی ھەڵبژاردنەکان بۆ بەتاوان ناساندنی ھەر وتارێکی تائیفی و رەگەزپەرستی لە بانگەشەکاندا و دوورخستنەوەی ھەر کاندیدێک کە ئەو بابەتەی لەسەر پشتڕاست بکرێتەوە، ئەمە سەرباری رێگریکردن لە بەکارھێنانی پارەی گشتی لە بانگەشەکاندا.
چەند سەرچاوەیەکی پەرلەمانیش دەڵێن "کازمی" پشتیوانی "موقتەدا سەدر" سەرۆکی رەوتی سەدر و "عەمار حەکیم" سەرۆکی رەوتی حیکمە و "حەیدەر عەبادی" سەرۆکی ھاوپەیمانی نەسر و نێردەی نەتەوەیەکگرتووەکانی لە عێراق بۆ ئەو دەستپێشخەرییەی وەرگرتووە.
"محەمەد ئەلکاش" ئەندامی رەوتی حیکمەش دەڵێت، ھەر جموجۆڵێکی سیاسی یاخود حکومی بۆ راستکردنەوەی رێڕەوی ھەڵبژاردنەکان و گرەنتی کردنی شەفافی ھەڵبژاردن، ھەنگاوێکی باش و گرنگە.
ئەو ھەنگاوەی "کازمی" دوای ئەوە دێت کە چەند ھێز و کوتلەیەکی پەرلەمانی مەترسییەکانیان لەبارەی زیادبوونی ھەژموونی گروپە چەکدارەکان بە نەتەوە یەکگرتووەکان گەیاندووە، بەتایبەتی لە "دیالە و نەینەوا و سەڵاحەدین و بەغداد و بابل"، بە ھەوڵێکیش دادەنرێت بۆ گەڕانەوەی متمانەی شەقام بە گرنگی ھەڵبژاردنی پێشوەخت کە لە ١٠ی تشرینی یەکەم ئەنجام دەدرێت.
لەعێراق زیاتر لە ٨٠ گروپی چەکدار لە چوارچێوەی "حەشدی شەعبی" لە باکور و خۆرئاوا و ناوەڕاستی عێراق بوونیان ھەیە، نوسینگە و نوێنەرایەتی و سەربازگەکانیشیان لە ناوچەکانی باشور و ناوەڕاست و "بەغداد"دا ھەیە و چالاکی سیاسی و کۆمەڵایەتی و دینی و ئابورییشیان ھەیە.