١٥ی ئایاری ٢٠٢٣
١٬٧٢٦
بەپێی راگەیەندراوێکی نووسینگەکەی، محەمەد شیاع سودانی سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی دەستپێکردنی ستراتیژیەتی نیشتیمانی بۆ پەروەردە و فێرکردن بۆ ساڵی خوێندنی (٢٠٢٢-٢٠٢٣) راگەیاندووە.
ئاماژە بەوەشکراوە، سودانی پێنج ھەزار خوێندکاری بۆ خوێندنی باڵا دەنێرێتە دەرەوەی عێراق لە بوار و تایبەتمەندییە جیاجیاکاندا.
نوێترین هەواڵەکانپارتێكی توركیا داوا لە دەمپارتی دەكات دانیشتن و دانوستانەكان لەگەڵ ئۆجەلان دەست پێبكەن.
دەوڵەت بەخچەلی سەرۆكی پارتی بزوتنەوەی نەتەوەپەرستی توركیا (مەهەپە) لە كۆبونەوەی ناوخۆی پارتەكەی داوای لە دەمپارتی كرد سەردانی زیندانی ئیمراڵی بكەن و لەگەڵ عەبدوڵا ئۆجالان كۆببنەوە.
جەختی لەوەشكردوەتەوە، دانوستان و كۆبونەوە لەگەڵ ئۆجەلان نابێت دوابخرێت و پێویستە دەمپارتی هەنگاو بنێت بۆئەوەی گفتوگۆی لەگەڵ بكەن.
پێشتر ئاژانسی هەواڵی رۆیتەرز بڵاویكردبوەوە، دەوڵەت باخچەلی زۆر جەخت لە دانوستان لەگەڵ ئۆجەلان دەكاتەوە بە پێچەوانەشەوە رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا تەنها بەشێوەی زارەكی باسی دەستپێكردنەوەی پرۆسەی چارەسەری ئاشتی پرسی كوردی لە وڵاتەكەی كردووە و هیچ هەنگاوێكی جددی بۆ نەناوە.
عیراق بڕیاریدا بەشی هەرێم لە نەوتی سپی و بەنزین رەوانەی هەرێمی كوردستان بكات.
وەزارەتی سامانە سروشتیەكانی هەرێم بڵاویكردووەتەوە، ئەمڕۆ وەفدێكی هەرێم سەردانی وەزارەتی نەوتی فیدراڵیان كردوەو لەگەڵ بریكاری وەزارەتی نەوت بۆ كاروباری دابەشكردن كۆبونەتەوە.
دەشڵێت، لە كۆبونەوەكەدا باس لە سێ بابەتی سەرەكی كراوە لەوانەش، دابەشكردنی بەشی هەرێم لە نەوتی سپی كە بڕی 50 ملیۆن لیترە، هەروەها تەرخانكردنی بەشێك لە بەنزینی نۆرماڵ.
باسی لەوەشكردووە، لە كۆبونەوەكەدا بڕیاردرا بەشی هەرێم لە نەوتی سپی دەستبەجێ رەوانە بكرێت، هەروەها چاوەڕێ بكرێت بارودۆخی پارێزگاكانی ناوەڕاست و باشور بۆ بەرهەمی بەنزین باش ببێت تاوەكو بەشێك لە بەنزین بۆ هەرێمیش تەرخان بكرێت.
سەرۆك كۆمار رایگەیاند، لە عیراق جیاوازی لە نێوان ژنان و پیاواندا ناكرێت و ژنان بەشێكی سەرەكی گەشەسەندنی كۆمەڵگەن.
د. لەتیف رەشید سەرۆك كۆماری عیراق پێشوازی لە وەفدێكی دەستپێشخەری یۆرۆ- دەریای ناوەڕاست و تیمی روانگەی ناوچەیی بۆ كاروباری توندوتیژی دژی ژنان و كچان كرد كە چەند شارەزایەكی ئەفریقی و ئاسیایی و ئەوروپیان لەگەڵدا بوو.
لە میانی دیدارەكەدا سەرۆك كۆمار جەختی لە گرنگی بەرەنگاربوونەوەی هەموو جۆرە جیاكاری و دوورخستنەوە و توندوتیژییەكی دژی ژنان كردەوە و رایگەیاند، ژنان بەشێكی سەرەكین لە گەشەسەندنەكان و عیراقیش دوورە لە جیاكاری نێوان ژنان و پیاوان.
وەفدەكەش هەوڵەكانی سەرۆك كۆمار و بیرۆكەكانی بە ئامانجی پاراستنی ژنان و چەسپاندنی مافەكانیان بەرزنرخاند.
زۆرترین بینراووەزارەتی تەندروستی ھەرێم رایگەیاند، لەماوەی ٢٤ سەعاتی رابردوو بەھۆی ڤایرۆسی کۆۆنا ژمارەیەکی زۆری مردن و بۆیەکەمین جار بەرزترین رێژەی توشبوون لە سەرەتای سەرھەڵدانی کۆرۆنا تا ئێستا لەکوردستان تۆمارکرا.
راشیگەیاند، بەھۆی ھەڵسوکەوت و بێباکی ئێستا بەرامبەر کۆرۆنا کارەساتی دڵتەزێن بەڕێوەیە.
ئەو سەرچاوەیەی وەزارەتی دارایی و ئابوری حکومەتی ھەرێمی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەم مانگە بەھۆی ئەوەی وادەی دابەشکردنی مووچە دەکەوێتە رۆژی ھەینی لە رۆژی یەک شەممەوە دەست بەدابەشکردنی مووچە دەکرێت و لە وادەیەکی کەمدا مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەشدەکرێت.
ھاوکات سەرچاوەیەکی دیکەی وەزارەتی دارایی جەختی لەوەکردەوە، بۆ ئەم مانگەش ھاوشێوەی مانگەکانی پێشوو مووچە بە لێبڕینی ٢١% بۆ فەرمانبەران و ٥٠% پلە تایبەتەکان دابەشدەکرێت.
سەرچاوەیەک بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پارەی پێویست بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگی ٥ی فەرمانبەرانی ھەرێم گەیشتووە و ئەو کێشەیەی دروست ببوو چارەسەر کراوە.
سەرچاوەکە راشیگەیاند، ھەفتەی داھاتوو مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەش دەکرێت.
دوێنێ مووچەی وەزارەتی تەندروستی و ئەمڕۆ مووچەی دیوانی وەزارەتی پێشمەرگە و لیواکان دابەشکرا و رۆژی یەکشەممەی داھاتووش مووچەی یەکەکانی ٧٠ و ٨٠ و وەزارەتی دارایی و ئابوری دابەش دەکرێت، دواتریش مووچەی سەرجەم وەزارەتەکانی تر خەرج دەکرێت.
