د. بەرھەم ساڵح : ئەم دۆخە قابیلی قبوڵکردن نییە
کوردسات نیوز
٩ی نیسانی ٢٠٢٢
٧٠٢
د. بەرھەم ساڵح سەرۆک کۆماری عێراق رایگەیاند، ئەم یادە دەرفەت و بۆنەیەکی گونجاوە تاوەکو چاوێک بە ئەزموونی سیاسی دوو دەیەیی رابردوودا بخشێنینەوە و ناکرێت ئەو وەچەرخانە گەورانە نادیدە بگرین کە لە دوای ساڵی ٢٠٠٣ وە ھاتوونەتە ئاراوە و پێویستە کەموکورتییەکانیشمان لەبەرچاو بێت و ناکرێت ھەمیشە پاساو بۆ شکستەکانمان بێنینەوە بەوەی بە میرات لە ڕژێمی پێشووەوە بۆمان ماونەتەوە.
وتیشی، پێویستە وەڵامدەرەوەی داواکارییەکانی گەلەکەمان بین لە بنیاتنانی حوکمڕانییەکی باش کە بتوانێت ھەڵە و کەموکورتییەکانی ئەزموونی رابردوومان و کەموکورتییە بونیادگەراییەکانی کۆسیستەمی حوکمڕانی چارەسەر بکات لە ئەنجامدانی چاکسازییەکی ڕاستەقینە و ریشەیی، ئەمەش مەیسەر نابێت ئەگەر نەتوانین لە رێگەی پیادەکردنی چەند ھەنگاوێکی بوێرانەوە متمانەی گەل بەدەستبێنینەوە کە سەرچاوەی ھەموو دەسەڵات و شەرعییەتێکە.
سەرۆک کۆماری عێراق ئاماژەوەی بەوەشکردووە، دوای دوو دەیە لە ئەزموونی حوکمڕانی عێراق بە دۆخێکی ھەستیاردا تێدەپەڕێت و گەیشتووەتە بنبەستی سیاسی و ئیستحقاقە دەستورییەکان لە ئانوساتی یاسایی خۆیاندا جێبەجێ نەکراون، دوای تێپەڕبوونی زیاتر لە پێنج مانگ بەسەر ھەڵبژاردنەکاندا ئەم دۆخە قابیلی قبوڵکردن نییە، چونکە ھەڵبژاردنی پیشوەختە داواکاری شەقام بوو تاوەکو ببێتە میکانیزمێکی چاکسازی و مسۆگەرکردنی سەقامگیری سیاسی و کۆمەڵایەتی و راستکردنەوەی ھەڵەکان و باشترکردنی گوزەرانی ھاوڵاتییان و بەدەنگەوەھاتنی داواکارییە رەواکانیان.
راشیگەیاند، بەردەوامی ئەم تەنگژە سیاسییەی ئێستا سەردەکێشێت بۆ دۆخێکی مەترسیداری ئەوتۆ کە ھەموومان لێی زەرەرمەند دەبین، بۆیە پێویستە سەرجەم ھێزە سیاسییەکان رۆڵ و ئەرکی میژوویی و نیشتمانی و ئاکاری خۆیان بگێڕن لە پتەوکردنی یەکڕیزی نیشتمانی ئەمەش بە دەستپێکردنی گفتوگۆییەکی جددی بۆ دەرچوون لەو دۆخە چەقبەستووەی تێیکەوتوین، ھەروەھا پێویستە پەلە بکەین لە پێکھینانی حکومەتێکی نیشتمانی بەھێز و کارامە کە بتوانێت لە سایەی گۆڕانکارییە ھەرێمی و نێودەوڵەتییەکاندا سەروەری و سەربەخۆی و بەرژەوەندییەکانی وڵات بپارێزێت و رووبەڕووی ئاڵێنگارییەکان ببێتەوە و بە تایبەتیش دۆخی نالەباری ئابووری.
د.بەرھەم ساڵح دەڵێت، "ئەم چەند مانگەی دوای ھەڵبژاردن سەلماندی کە پێویستی زۆرمان بە ھەموارکردنەوەی دەستوورە، ئەمەش لەسەر بنەما و سازانێکی نیشتمانی و دەبێت بە زووترین کات دەستی پێبکەین، ئەو بەندانە ھەموار بکەینەوە کە بوونە بەربەست و ھۆکاری گەیشتن بە بنبەستی سیاسی، گەندەڵیش بەڵا و ئافاتێکی گەورەیە و ھەڕەشە لە قەوارەی دەوڵەت دەکات و پێویستە ھەڵوێستەیەکی جددی لەبارەوە بکەین و بەرەنگاری ببینەوە، کاربکەین لە پێناو دابینکردنی یەکسانی لە نێوان عێراقییەکان لە ئەرک و مافدا، ئەمەش پێویستی بە پێداچوونەوە و دەرکردنی چەند بڕیارێکی چاکسازی ھەیە کە لە راستگۆیی و ئیرادەیەکی یەکگرتووی نیشتمانییەوە سەرچاوە دەگرێت".