ڕێکخراوی بەھاناوەچوونی ئەوروپا ڕایگەیاند، بەلەمێکی کۆچبەران کە (١٣٠) سەرنشینی تێدابووە لە کەناراوەکانی لیبیا لە دەریای ناوەڕاست ژێر ئاوکەتووە، تا ئێستا تەنھا تەرمی (١٠) کۆچبەر دۆزراونەتەوە و (١٢٠)یشیان بێسەروشوێنن.

ڕێکخراوی بەھاناوەچوونی ئەوروپا ئاماژەی بەوەشکردووە، کۆچەبەرەکان ھەوڵیانداوە بە نایاسایی بگەنە کەناراوەکانی ئەوروپا و تا ئێستاش ناسنامەی قوربانییەکان نادیارە.

(چاک شومەر) سەرۆکی دیموکراتەکان لە کۆنگرێسی ئەمریکا ڕایگەیاند، (جۆو بایدن) دەبێتە یەکەم سەرۆکی ئەمریکا کە بە ڕەسمی دانبنێت بە کۆمەڵکوژیی ئەرمنەکان وەک تاوانێکی جینۆساید، دەشڵێت سبەینێ ئەمریکا دان بەو ڕاستیەیدا دەنێت و ساڵیادی ئەو جینۆسایدە دەکاتەوە.

ساڵی (٢٠١٩)ش کۆنگرێس، بڕیارێکی بۆ بە جینۆساید ناساندنی کۆمەڵکوژی ئەرمەنەکان پەسەندکرد.

لە قامیشلۆ شەڕ و پێکدادانەکانی ئاسایشی ڕۆژئاڤا و چەکدارانی بەرگری نیشتیمانی سەر بە حکومەتی سوریا بەردەوامە و تا ئێستا ژمارەیەک کەس کوژراون و برینداربوون، (حایس جریانە) سەرۆک ھۆزی (بەنی سەعب)یش، کە گەورەترین ھۆزی عەرەبە لە ناوچەکە و بەشداری کۆبوونەوەکانی ئاگربەست بووە، بەرەبەیانی ڕۆژی ھەینی لەلایەن ژمارەیەک چەکداری نەناسراوەوە کوژرا.

(کێنیز مەکێنزی) فەرماندەی فەرماندەیی ناوەندیی ھێزەکانی ئەمریکایش ڕایگەیاند، ئەوەی لە دەستیان بێت دەیکەن بۆ ھێورکردنەوەی ڕەوشی قامیشلۆ.
وتیشی، ھێزەکانی سەر بە سوپای سوریا ھەوڵیانداوە ھەڵبکوتنە سەر کێڵگە نەوتییەکان کە سەرچاوەی داھاتی ھەسەدەن، بەڵام ئەمریکا دەستپێشخەری بە پەلەی نابێت.

کۆشکی سپی لە راگەیەنراوێکدا بڵاویکردەوە، بایدن لە پەیوەندییەکەدا جەختیکردووەتەوە لەسەر گرنگی پەیوەندیی دوو قۆڵی بونیادنەر، کە بوارەکانی ھەماھەنگی فراوان و ئیدارەدانی کارای ناکۆکییەکان بگرێتەوە.

رونیشیکردووەتەوە، ھەردوو سەرۆک رێککەوتوون لەسەر ئەنجامدانی کۆبوونەوەیەکی دوو قۆڵی لە پەراوێزی لوتکەی ناتۆ، کە بڕیارە لە مانگی حوزەیراندا بەڕێوەبچێت .

ھاوکات ئاژانسی بلومبێرگ بڵاویکردەوە، لە پەیوەندییەکەدا بایدن بە ئەردۆغانی وتووە سورە لەسەر داننان بە کۆمەڵکوژی ئەرمەنەکان.

بەرپرسانی ئەمریکا بە ئاژانسەکەیان وتووە، بایدن رۆژی شەممە راگەیەنراوێک لەیادی کۆمەڵکوژی ئەرمەنەکان بڵاودەکاتەوە و دەستەواژەی جینۆساید بۆ کۆمەڵکوژی ئەرمەنەکان بەکاردەھێنێت.

وەزیری بەرگری ڕووسیا لە وتەیەکدا بۆ سوپای وڵاتەکەی لە دوورگەی کریما ڕایگەیاند، ھاوپەیمانی ناتۆ جموجۆل و چالاکییە سەربازییەکانی بە شێوەیەکی بەرچاو لە نزیک سنورەکانی ڕووسیا زیادکردووە.

وتیشی، بە وردی چاودێری مانۆڕ و جموجۆڵە سەربازییەکان و گواستنەوەی ھێزەکانی ھاوپەیمانی ناتۆ دەکەن، بۆ وڵاتانی بەڵکان و خۆرھەڵاتی ئەوروپا و وڵاتانی ھاوسنوری ڕووسیا.

داواشی لە سوپای وڵاتەکەی کرد لە ئامادەباشی تەواودا بن بۆ ھەر ڕووداو و پێشھاتێکی چاوەڕواننەکراو.

کۆمیسۆنەکە ڕایگەیاندووە: بە پێی گرێبەستی نێوانیان، پێویست بوو تا کۆتایی مانگی شوباتی ئەمساڵ، کۆمپانیای دەرمانی (ئەسترازینکا)، حەفتا ملیۆن دۆزی ڤاکسینەکەی ڕادەستی یەکێتی ئەوروپا بکردایە، بەڵام ئەو بڕەیان بە دەست نەگەیشتووە.

سەرچاوەیەکی دیبلۆماتکاریش ئاشکرای کردووە، پەیوەندییەکانی بەریتانیا و یەکێتی ئەوروپا کاریگەری لەسەر گرێبەستەکەی (ئەسترازینکا)، ھەیە.

یەكەم كۆبوونەوەی كابینەی نوێی حكومەتی ئەمریكا بە سەرۆكایەتی دۆناڵد ترەمپ بەڕێوەچوو، ترەمپ وتی، سبەینێ زیلینسكی سەردانی واشنتۆن دەكات بۆ ئیمزاكردنی رێككەوتنێكی گەورە.

لە كۆبوونەوەكەدا، دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا رایگەیاند، سبەینێ ڤۆڵۆدیمێر زیلینسكی سەرۆكی ئۆكراین سەردانی ئەمریكا دەكات و لەگەڵ واشنتۆن رێككەوتن لەبارەی چەند پرسێك ئیمزا دەكات، لەنێویاندا كانزا دەگمەنەكانی ئۆكراین.

لەبارەی جەنگی ئۆكراینەوە ئەوەشی خستەڕوو، دەبێت ئۆكراین پرسی بوونە ئەندامی ناتۆ لەبیربكات، ئەگەر هاوكارییەكانی ئەمریكا نەبووایە ئەو وڵاتە دەمێك بوو، بەرانبەر هێرشەكانی روسیا رووخابوو. وتیشی، یەكێتی ئەوروپا یەكێك بوو لە هۆكارەكانی هەڵگیرسانی جەنگی ئۆكراین.

لە بەشێكی تری كۆبوونەوەكەدا، ئیلۆن مەسك كە هیچ پۆستێكی باڵای لە حكومەتەكەدا نییە، وتی درێغی ناكەن لە كارلابردنی ئەو فەرمانبەرە حكومییانەی ئاستیان خراپە. وتیشی، توانیویانە چەندین فەرمانبەری وەهمی ئاشكرابكەن، كە مووچەیان پێدراوە.