دەقی راگەیەنراوەکەی شاناز ئیبراھیم ئەحمەد خانمی یەکەمی عێراق... 

تا ئێستاش توندوتیژی دژی کچان و ژنان بەربڵاوترین پێشێلکاری مافی مرۆڤە لە جیھاندا و بارودۆخەکەش جیاوازی نییە لە عیراقدا، کە چەندین حاڵەتی توندوتیژی دژبە ژنانی بەخۆیەوە بینیوە و ئەمەش بەڕوونی بەرجەستەی ئەو پێشێلکاری و تاوانە دڕندانانەیە، کە ژنانی ئێزدی و پێکھاتەکانی دیکەش لەسەردەستی چەتە تیرۆریستییەکانی داعش تووشی بوون.

بڕوامان بەوە ھەیە، کە گۆڕانکاری لە فێرکردنەوە دەستپێدەکات بە دانانی کلتوری مافەکانی مرۆڤ لە پرۆگرامەکانی خوێندن لە قۆناغی سەرەتاییەوە تا زانکۆ و رونکردنەوەی کاریگەرییەکانی توندوتیژی و لێکەوتە کۆمەڵایەتییەکانی، ھەروەک عیراق بەشداریی کردوە لە ھەڵمەتی جیھانی بۆ ھۆشیارکردنەوە و بەرەنگاربونەوەی توندوتیژی دژی ژنان، لەڕێگەی ئەنجامدانی بۆنە و چالاکییەکان لە سەرانسەری وڵاتدا.
دیاردەی ھاوسەرگیریی خوار تەمەنی یاسایی و زۆرەملێی کچان دیاردەیەکی نەرێنی و ناشارستانییە و نامۆیە بە کۆمەڵگەی ئێمە، کە بە رەسەنایەتی و شارستانی و ھۆشیاری ناسراوە. بەڕێز سەرۆک کۆمار دکتۆر لەتیف جەمال رەشید و منیش بە توندی دژی ھاوسەرگیری کچانی خوار تەمەنی یاسایی و ھاوسەرگیریکردنی زۆرەملێ و ھەموو جۆرەکانی توندوتیژی خێزانی دەوەستینەوە، ھەروەھا ئەم بابەتەم لەگەڵ وەزیری داد و لایەنە پەیوەندیدارەکان جوڵاندوە و بەردەوامیش دەبم لە ھەوڵەکان بۆ گرتنەبەری رێوشوێنی پێویست بۆ کەمکردنەوەی ئەو دیاردانە.

ئەو پرسە تەنھا لە ئاستی ھاوسەرگیری خوار تەمەنی یاسایی و ھاوسەرگیری زۆرەملێدا نەوەستاوە، بەڵکو ھەندێک لە ھەلپەرستان، بازرگانی بە کچانی تەمەن ١٢ ساڵانەوە دەکەن.  ئامارە بەردەستەکان ورد نین، ھۆکارەکەشی ئەوەیە کە ژمارەیەک لە ژنان خۆیان لە قسەکردن لەسەر ئەو بابەتانە بەدوور دەگرن، کە بەرکەوتەیان لەگەڵی دەبێت بە ھۆکاری کۆمەڵایەتی یان ھەستکردن بە ترس لە ھەڵوێستی کۆمەڵگە، بەڵام زۆرێکیان باسیان لە ئازارەکانیان کردوە و چیرۆکە ئازاربەخشەکانی خۆیان و خراپ مامەڵەکردن لەگەڵیان، گێڕاوەتەوە.

سنوردانان بۆ دیاردەی توندوتیژی دژی ژنان پێویستی بە ھەوڵی زیاتر و کاری ھاوبەش لەگەڵ لایەنە پەیوەندیدارەکاندا ھەیە، لەکاتێکدا یاسای دژە بازرگانیکردنی ساڵی ٢٠١٢ کاری زۆرەملێ و ھەندێک جۆری بازرگانیکردن بە تاوان دەزانێت و ھەندێک چوارچێوە یاساییەکەی ھێشتا پێویستی بە نوێکردنەوە ھەیە، جێبەجێکردنی یاساکە وەک گەورەترین ئاڵنگاری دەمێنێتەوە، بەوپێیەی زۆرترین ھەوڵ دەکەوێتە ئەستۆی وەزارەتی ناوخۆ، بەوەی تاوانباران دەستنیشان بکات و دەستگیریان بکات، بەشێکی دیکەی بەرپرسیارێتییەکە  دەکەوێتەئەستۆی دەسەڵاتی دادوەری بۆ دادگاییکردنیان و جێبەجێکردنی توندترین سزاکان، جگە لە رۆڵی دامەزراوە پەروەردەییەکان و رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی لە پاراستنی مافەکانی ژنان و دڵنیابوون لە جێبەجێکردنی ئەم پەیامە مرۆییە.

ھەروەھا بنبڕکردنی توندوتیژی دژی ئەم توێژە، بەرپرسیارێتییەکی کۆمەڵایەتی و ئەخلاقییە، لەگەڵ پێدانی رۆڵی راستەقینەی خۆیان شانبەشانی برا پیاوەکان و متمانەکردن بە تواناکانیان و یارمەتیدانیان لە ئاشنابون بە مافە مرۆییەکانیان و دادپەروەری لەگەڵیان و پشتیوانی و گرنگیدان بەوانەی توندتیژییان بەرامبەر کراوە، بۆئەوەی تێکەڵاو بکرێنەوە بە کۆمەڵگە.

بە شانازییەوە سڵاو لە ھەڵوێستی قارەمانانەی ژنانی عیراق دەکەین، کە قوربانیدان و بەخشین لەپێناو ژیانێکی مرۆییانەی پرشنگدار بڵاودەکەنەوە.

سڵاو بۆ ھەموو ئەو ژنانەی لەپێناو ئازادی و یەکسانی و ئاشتیدا تێکۆشان.


    خانمی یەکەم
 شاناز ئیبراھیم ئەحمەد