گۆران
١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٣
١٬٤٢١
فەرمانگەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، کە عێراق رۆژانە ٤٣٠ ھەزار بەرمیل نەوتی ھەناردەی ئەمریکا کردووە بەوپێیەش رۆژانە ٢٨٢ ھەزار بەرمیلی زیاد کردووە، ئەوەش لە کاتێکدایە کە پێشتر رۆژانە ١٤٨ ھەزار بەرمیلی ھەناردە کردووە.
دەشڵێت، سعودیە لەنێوان ١٠ گەورەترین ھەناردەکاری نەوتدا کۆتا وڵات بووە و دواین پلەی وەرگرتووە.
نوێترین هەواڵەکاندادگای رەسافە لە بەغداد دەستی بەسەر یەك تۆن مادەی هۆشبەردا گرتووە و سزای لەسێدارەدانیشی بۆ ٧٥ بازرگانی ماددەی هۆشبەر دەركرد كە هەشت كەسیان بیانیین .
وەلید ئیبراهیم دادوەری دادگای ناوەندی لێكۆڵینەوە لەدادگای رەسافە رایگەیاندووە، لە ئۆپەراسیۆنەكاندا بە هەماهەنگی لەگەڵ وەزارەتی ناوخۆ، لە سەرەتای ئەمساڵەوە تا ناوەڕاستی مانگی تشرینی یەكەم، دەستیان بەسەر زیاتر لە یەك تۆن ماددەی هۆشبەردا گرتووە.
وتیشی ٧٥ سزای لەسێدارەدان دەركراوە كە شەش بیانی تێدایە و ٢٠ کەسی دیكەش بە زیندانیكردنی هەتاهەتایی سزادراون، پێشتریش شەش کەس لەو ٧٥ کەسە سزای لەسێدارەدانیان بەسەردا جێبەجێکراوە.
دادوەرەكەی دادگای رەسافە ئاماژەی بەوەشداوە، یەكێك لە بازرگانەكان كە لەدایكبووی ساڵی ٢٠٠٢ـە ، لەكاتی وەرگرتنی نزیكەی ٥٧ كیلۆگرام مادەی هۆشبەر كە لە بازرگانانی بیانی وەرگرتووە دەستگیركراوە و سزای لەسێدارەدانی بەسەردا سەپێنراوە.
قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکوەزیران پێشوازیکرد لە ئیڤێت کوپەر، وەزیری ناوخۆی بەریتانیا و لە کۆبوونەوەی نێوانیاندا چەند بابەتێکی جێی بایەخی هەردوولا و بە تایبەتیش چۆنییەتی پتەوکردنی پەیوەندییەکان لە بواری ئەمنی و رێگریکردن لە دیاردەی کۆچی نایاسایی تاوتوێ کران.
کۆبوونەوەکە رۆژی پێنج شەمە(28/11/2024) لە هەولێر بەڕێوەچوو و تیایدا هەر یەکە لە جەلال شێخ ناجی، سەرۆکی ئاژانسی پاراستن و زانیاری / زانیاری و هیوا ئەحمەد سەرۆکی دەزگای ئاسایشی هەرێم و باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق و، کونسوڵی گشتی ئەو وڵاتە لە هەرێم ئامادە بوون.
لە تەوەری سەرەکی کۆبوونەوەکەدا گفتوگۆکرا لەبارەی پەیوەندییەکانی نێوان هەرێم و وڵاتی بەریتانیا لە هەموو بوارەکاندا و بە تایبەتیش لە بواری هەماهەنگی ئەمنی بۆ کەمکردنەوەی دیاردەکانی کۆچی نایاسایی و رێگریکردن لە تاوانی رێکخراو و قاچاخی مادەی هۆشبەر. ستایشی ئەو هەماهەنگی و پەیوەندییە باشە کرا کە تا ئێستا لەنێوان هەردوولادا هەیە و خوازیاربوون لە داهاتوودا لەمبارەیەوە پەیوەندییەکانی نێوان هەردوولا بەرەوپێشچوونی زیاتریش بەخۆیەوە ببینێت.
هەر لەم چوارچێوەیەدا سەبارەت بە چۆنییەتی کەمکردنەوەی دیارەی کۆچی نایاسایی، قوباد تاڵەبانی رایگەیاند: لەگەڵ ئەوەی دەبێت لەڕووی ئەمنییەوە هەوڵی زیاتر لەمبارەیەوە بدرێت، بەڵام بۆ بنەبڕکردنی ئەم دیاردەیە پێویستە حکومەتی هەرێم و حکومەتی فیدراڵ و وڵاتانی یەکێتی ئەوروپا پێکەوە کاربکەن تا پەرە بە گەشەسەندنی ئابوری قەزا و ناحییەکان بدرێت، چونکە گەشەسەندنی ئابوری و کەمکردنەوەی رێژەی بێکاری لەناو گەنجان لە ناوچە جیاوازەکان چارەسەری بنەڕەتییە بۆ نەهێشتنی دیاردەی کۆچی نایاسایی.
لە تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا باس لە قۆناغی پاش هەڵبژاردن لە هەرێمی کوردستان کرا. لەمبارەیەشەوە قوباد تاڵەبانی روونی کردەوە گفتوگۆکان لەنێوان لایەنە سیاسییەکان بۆ پێکهێنانی کابینەی نوێ دەستی پێکردوە. وتیشی ئێمە خوازیاری پێکهێنانی حکومەتێکی کارا و خزمەتگوزارین کە بتوانێت کێشە بنەڕەتییەکانی خەڵکی کوردستان بە تایبەتیش کێشە ئابورییەکان و خزمەتگوزارییەکان چارەسەر بکات و دۆخی ژیان و گوزەرانی هاوڵاتییان باشتر بکات.
پزیشکێکی سلێمانی لە تاقیکردنەوەیەکدا پلەی یەکەمی لەسەر ئاستی عیراق بەدەستهێنا و بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانیش دەڵێت: " ئەمە سەلمێنەری ئەوەیە کە ئاستی فێرکاری لە سەنتەری سلێمانی لەبواری نەشتەرگەری یورۆلۆجی لە ئاستێکی باڵادایە".
بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی لە راگەیەندراوێکدا کە لە هەژماری فەیسبوک بڵاویکردووەتەوە، رایگەیاندووە: "(د. فەرمان محمد فرج) کە خوێندکاری بۆردی عیراقی و پزیشکی بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی بوو توانی پلەی یەکەم لەسەر ئاستی عیراق بەدەستبهێنێت لە تاقیکردنەوەی کۆتایی پسپۆڕی نەشتەرگەری یورۆلۆجی (گورچیلە و میزەڕۆ )".
لە راگەیەندراوەکەشدا هاتووە: ئەمە سەلمێنەری ئەوەیە کە ئاستی فێرکاری لە سەنتەری سلێمانی لەبواری نەشتەرگەری یورۆلۆجی لە ئاستێکی باڵادایە و ساڵانە پزیشکانی سلێمانی لە ریزی پێشەوەی دەرچووانی ئەو بوارەن لە بوردەکانی کوردی و عیراقی و عەرەبی و بوونەتە جێی شانازی بۆ شاری سلێمانی بەگشتی و بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی.
زۆرترین بینراووەزارەتی تەندروستی ھەرێم رایگەیاند، لەماوەی ٢٤ سەعاتی رابردوو بەھۆی ڤایرۆسی کۆۆنا ژمارەیەکی زۆری مردن و بۆیەکەمین جار بەرزترین رێژەی توشبوون لە سەرەتای سەرھەڵدانی کۆرۆنا تا ئێستا لەکوردستان تۆمارکرا.
راشیگەیاند، بەھۆی ھەڵسوکەوت و بێباکی ئێستا بەرامبەر کۆرۆنا کارەساتی دڵتەزێن بەڕێوەیە.
ئەو سەرچاوەیەی وەزارەتی دارایی و ئابوری حکومەتی ھەرێمی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەم مانگە بەھۆی ئەوەی وادەی دابەشکردنی مووچە دەکەوێتە رۆژی ھەینی لە رۆژی یەک شەممەوە دەست بەدابەشکردنی مووچە دەکرێت و لە وادەیەکی کەمدا مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەشدەکرێت.
ھاوکات سەرچاوەیەکی دیکەی وەزارەتی دارایی جەختی لەوەکردەوە، بۆ ئەم مانگەش ھاوشێوەی مانگەکانی پێشوو مووچە بە لێبڕینی ٢١% بۆ فەرمانبەران و ٥٠% پلە تایبەتەکان دابەشدەکرێت.
سەرچاوەیەک بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پارەی پێویست بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگی ٥ی فەرمانبەرانی ھەرێم گەیشتووە و ئەو کێشەیەی دروست ببوو چارەسەر کراوە.
سەرچاوەکە راشیگەیاند، ھەفتەی داھاتوو مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەش دەکرێت.
دوێنێ مووچەی وەزارەتی تەندروستی و ئەمڕۆ مووچەی دیوانی وەزارەتی پێشمەرگە و لیواکان دابەشکرا و رۆژی یەکشەممەی داھاتووش مووچەی یەکەکانی ٧٠ و ٨٠ و وەزارەتی دارایی و ئابوری دابەش دەکرێت، دواتریش مووچەی سەرجەم وەزارەتەکانی تر خەرج دەکرێت.
