٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢
٤٥٦
مستەفا کازمی، سەرۆک وەزیرانی عێراق ڕایگەیاند، حکومەتی عێراق پێداگرە لەسەر ڕاوەدونان و دەستگیرکردنی ئەو گروپانەی کە سەقامگیری وڵات تێکدەدەن و بە توندیش ھێرشەکەی سەر ھەولێر و ھەر ترساندنێکی ھاوڵاتیان ڕەتدەکەنەوە.
کازمی باسی لەوەش کرد ئەم ھێرشە ھەوڵێکە بۆ زیان گەیاندن بە ھەماھەنگیی ھاوبەشی ھەولێر و بەغداد و سوربوونی ھەندێک لایەنیشی بۆ نانەوەی ئاژاوە و لێدان لە چەمکی دەوڵەت دووپاتکردەوە.
نوێترین هەواڵەکانپوتن هەڕەشە لە كیێڤ دەكات لە ئەگەری دەستخستنی چەكی ئەتۆمی.
ڤلادیمێر پوتن سەرۆكی روسیا بە رۆژنامەنوسانی راگەیاند، لە وەڵامی هێرشی ئۆكراین بە مووشەكی ئەمریكی، بە ٩٠ مووشەك و ١٠٠ فڕۆكەی بێفڕۆكەوان، دامەزراوە وزەی ئۆكراینیان كردوەتە ئامانج.
دووپاتیشیكردەوە، هێرشەكە بۆ سەر ئۆكراین وەڵامدانەوەی مۆسكۆیە بۆ هێرشەكانی كێیڤ بە مووشەكی ئاتاكمسی ئەمریكی.
هاوكات وەزارەتی وزەی ئۆكراین لەبارەی هێرشەكەوە رایگەیاند، روسیا هێرشی كردوەتە سەر دامەزراوەكانی وزە لە سەرانسەری وڵات و لە كیێڤ و ئۆدێسا و دنیبرۆش كارەبا پچڕاوە.
پوتن باسی لەوەشكرد، بەكارهێنانی مووشەكی ئۆریشنیك بۆسەر دنبیرۆی ئۆكراین سەركەوتوو بووە، بۆیە ئەگەر كێیڤ بەردەوام بێت لە بەكارهێنانی مووشەكی ئاتاكمس، وەڵامدانەوەی هاوشێوەی دنیبرۆیان دەبێت.
پارتێكی توركیا داوا لە دەمپارتی دەكات دانیشتن و دانوستانەكان لەگەڵ ئۆجەلان دەست پێبكەن.
دەوڵەت بەخچەلی سەرۆكی پارتی بزوتنەوەی نەتەوەپەرستی توركیا (مەهەپە) لە كۆبونەوەی ناوخۆی پارتەكەی داوای لە دەمپارتی كرد سەردانی زیندانی ئیمراڵی بكەن و لەگەڵ عەبدوڵا ئۆجالان كۆببنەوە.
جەختی لەوەشكردوەتەوە، دانوستان و كۆبونەوە لەگەڵ ئۆجەلان نابێت دوابخرێت و پێویستە دەمپارتی هەنگاو بنێت بۆئەوەی گفتوگۆی لەگەڵ بكەن.
پێشتر ئاژانسی هەواڵی رۆیتەرز بڵاویكردبوەوە، دەوڵەت باخچەلی زۆر جەخت لە دانوستان لەگەڵ ئۆجەلان دەكاتەوە بە پێچەوانەشەوە رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا تەنها بەشێوەی زارەكی باسی دەستپێكردنەوەی پرۆسەی چارەسەری ئاشتی پرسی كوردی لە وڵاتەكەی كردووە و هیچ هەنگاوێكی جددی بۆ نەناوە.
عیراق بڕیاریدا بەشی هەرێم لە نەوتی سپی و بەنزین رەوانەی هەرێمی كوردستان بكات.
وەزارەتی سامانە سروشتیەكانی هەرێم بڵاویكردووەتەوە، ئەمڕۆ وەفدێكی هەرێم سەردانی وەزارەتی نەوتی فیدراڵیان كردوەو لەگەڵ بریكاری وەزارەتی نەوت بۆ كاروباری دابەشكردن كۆبونەتەوە.
دەشڵێت، لە كۆبونەوەكەدا باس لە سێ بابەتی سەرەكی كراوە لەوانەش، دابەشكردنی بەشی هەرێم لە نەوتی سپی كە بڕی 50 ملیۆن لیترە، هەروەها تەرخانكردنی بەشێك لە بەنزینی نۆرماڵ.
باسی لەوەشكردووە، لە كۆبونەوەكەدا بڕیاردرا بەشی هەرێم لە نەوتی سپی دەستبەجێ رەوانە بكرێت، هەروەها چاوەڕێ بكرێت بارودۆخی پارێزگاكانی ناوەڕاست و باشور بۆ بەرهەمی بەنزین باش ببێت تاوەكو بەشێك لە بەنزین بۆ هەرێمیش تەرخان بكرێت.
زۆرترین بینراووەزارەتی تەندروستی ھەرێم رایگەیاند، لەماوەی ٢٤ سەعاتی رابردوو بەھۆی ڤایرۆسی کۆۆنا ژمارەیەکی زۆری مردن و بۆیەکەمین جار بەرزترین رێژەی توشبوون لە سەرەتای سەرھەڵدانی کۆرۆنا تا ئێستا لەکوردستان تۆمارکرا.
راشیگەیاند، بەھۆی ھەڵسوکەوت و بێباکی ئێستا بەرامبەر کۆرۆنا کارەساتی دڵتەزێن بەڕێوەیە.
ئەو سەرچاوەیەی وەزارەتی دارایی و ئابوری حکومەتی ھەرێمی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەم مانگە بەھۆی ئەوەی وادەی دابەشکردنی مووچە دەکەوێتە رۆژی ھەینی لە رۆژی یەک شەممەوە دەست بەدابەشکردنی مووچە دەکرێت و لە وادەیەکی کەمدا مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەشدەکرێت.
ھاوکات سەرچاوەیەکی دیکەی وەزارەتی دارایی جەختی لەوەکردەوە، بۆ ئەم مانگەش ھاوشێوەی مانگەکانی پێشوو مووچە بە لێبڕینی ٢١% بۆ فەرمانبەران و ٥٠% پلە تایبەتەکان دابەشدەکرێت.
سەرچاوەیەک بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پارەی پێویست بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگی ٥ی فەرمانبەرانی ھەرێم گەیشتووە و ئەو کێشەیەی دروست ببوو چارەسەر کراوە.
سەرچاوەکە راشیگەیاند، ھەفتەی داھاتوو مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەش دەکرێت.
دوێنێ مووچەی وەزارەتی تەندروستی و ئەمڕۆ مووچەی دیوانی وەزارەتی پێشمەرگە و لیواکان دابەشکرا و رۆژی یەکشەممەی داھاتووش مووچەی یەکەکانی ٧٠ و ٨٠ و وەزارەتی دارایی و ئابوری دابەش دەکرێت، دواتریش مووچەی سەرجەم وەزارەتەکانی تر خەرج دەکرێت.
