کوردستان
لە کۆبوونەوەکەدا قوباد تاڵەبانی ھەنگاوەکانی حکومەتی ھەرێمی بۆ چاکسازی و بەرەنگاربوونەوەی گەندەڵی بۆ باڵیۆزی ئەرمینیا ڕوونکردەوە و جەختی کردەوە لە قۆناغی داھاتووشدا ئەم ھەنگاوانە بە ئیرادە و گوڕوتینێکی بەھێزترەوە بەردەوام دەبن.
لە تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا ھەردوولا ھاوڕابوون لەسەر پێویستیی پەرەپێدانی پەیوەندییە کلتوری و زانستییەکانی نێوان ھەرێمی کوردستان و وڵاتی ئەرمینیا بە تایبەت لە بواری تەکنەلۆژیای زانیارییەکان.
لەو كۆبونەوەیەدا جێگری سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران، تیشكی خستە سەر گرنگی بەكارهێنانی تەواوی دەسەڵاتەكان بە هەماهەنگی وەزیرەكان لەسەر بنەمای یاسا و رێنماییەكان بۆ جێبەجێ كردنی پلانەكانی چاكسازی لەهەموو سێكتەرەكان.
لە بەشێكیتری كۆبوونەوەكەدا باسیان لە پرسی شۆڕكردنەوەی دەسەڵاتەكان كرد لەلایەن وەزیرەكانەوە و چۆنییەتی گونجاندنییان لەگەڵ پێگەكانیان بۆ جێبەجێكردنی پلانەكانی چاكسازی حكومەت.
جەخت لەوەشكرایەوە، پێویستە سوود لە ئەزموون و توانای بریكارەكان و دەستەكان وەربگێرێت لە ئەنجومەنەكانی "ئابوری و چاكسازی و نەوت و غاز و وەبەرهێنان".
بەپێی نوسراوەکە، بەڕێوەبەری گشتی کشتوکاڵی پارێزگاکان دەسەڵاتی ھەڵوەشاندنەوەی گرێبەستی کشتوکاڵی ھەیە، دەسەڵاتی پێدانی گواستنەوەی گرێبەستی ھەیە بۆ سەر یەکێک لە وەرسەی خاوەن گرێبەستی کشتوکاڵی و پێدانی دەسەڵاتی خەرجی دەرماڵەکان بەپێی یاسا و رێنماییەکان.
ئاکام عەلی عومەر بەڕێوەبەری ئایتی و کامێراکانی ھاتوچۆی پارێزگای سلێمانی بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، ھەرچەندە لە رابردوودا بەھۆی کێشەی یاسایی و تەکنیکی کارپێکردنی کامێراکانی ھاتوچۆ راگیرا، بەڵام لە ئێستادا ئەو کۆمپانیایەی کارەکانی وەرگرتووە بەردەوامە لەکاری خۆی و بڕیارە لە داھاتوویەکی نزیکدا بکەوێتە کار.
باسی لەوەشکرد، ژمارە کامێراکانی تۆمارکردنی ھاتوچۆ لە سەرجەم پارێزگای سلێمانی و قەزاو ناحییەکان ٢٢٥ کامێرایە لەلایەن ئەو کۆمپانیایەوە سەرپەشتی دەکرێت و ھەرکاتیش بکەوێتە کار لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا رایدەگەیەنین و شۆفێران ئاگادار دەکەینەوە.
نازم دەباغ نوێنەری حکومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران بە کوردسات نیوزی رایگەیاند، کۆماری ئیسلامی ئێران بە سەرۆکایەتی ئیبراھیم رەئیسی سەرۆک کۆماری ئێران بەردەوامە لە ھەوڵەکانی بۆ بەھێزکردنی پەیوەندییەکانی لەگەڵ حکومەتی فیدراڵی و حکومەتی ھەرێم و لەو چواچێوەیەش حکومەتی نوێی ئێران درێژە بەھەمان سیاسەتی حکومەتی پێشوو دەدات و دەیەوێت پەیوەندی لەگەڵ ھەرێمی کوردستان ھەبێت لە چوارچێوەی عێراقی فیدراڵ.
لەبارەی پرسی چارەسەر کردنی کێشەی ئاوی بەنداوەکان و گفتوگۆ لەگەڵ کۆماری ئیسلامی ئێران وتی، ئەم پرسە بەتەنھا سەردانێک چارەسەر ناکرێت و بە ھەوڵەکانی حکومەتی ھەرێمیش چارەسەر ناکرێت، پێویستە حکومەتی ھەرێم گفتوگۆ لەگەڵ حکومەتی فیدراڵی بکات و پێکەوە ھەوڵی چارەسەرکردنی کێشەی ئاوی بەنداوەکان بدەن، بەڵام ئەوەی ھەبووە تا ئێستا تەنھا گفتوگۆبووە و لەبارەی پرسی ئاوی بەنداوەکان گفتوگۆی جدی نەکراوە.
ئاژانسەکانی ھەواڵ لە رۆژئاڤای کوردستان بڵاویانکردەوە، بەرەبەیانی ئەمڕۆ سوپای تورکیا گوندەکانی تۆخار سخیر و قەراتەیان و جاتیان لە باکوری خۆرھەڵاتی مەنبەج تۆپباران کردوە.
سوپای تورکیا و گروپە چەکدارەکانی ئۆپۆزسیۆنی سوریاش کە تورکیا پشتیوانییان دەکات، گوندی مەئھولەیان لەباکوری پارێزگای حەسەکە تۆپباران کرد و سەرەڕای زیانی مادی، ترس و دڵەڕاوکێیان لەناو دانیشتوانی گوندەکان دروستکردووە.
نوێنەری نانەواخانەکان و سەندیکای کرێکاران لەگەڵ قایمقامی سلێمانی کۆبونەوە و باس لە گرانبوونی نرخی ئارد و سوتەمەنی و بەرزبونەوەی نرخی کارەبا و زۆری رسوماتی نوێکردنەوەی مۆڵەت کرا، لە کۆتایشدا بڕیار درا نرخی نان وەک خۆی بمێنێتەوە و ھەشت نان بە ھەزار دینار بێت.
قایمقامی سلێمانیش پێی راگەیاندن لە چەند لایەکەوە ھەوڵێکی زۆریان بۆ چارەسەری کێشەکان داوە و رێگەش نادەن بەھیچ جۆرێک ئارد ببرێتە دەرەوە، لە ھاتنەناوەوەشدا ھەوڵ دەدەن رسوماتی لەسەر نەبێت.
وەزارەتی سەرچاوەکانی ئاوی عێراق بەڵێنی داوە بەدروستکردنی بەنداوێکیش لەناوچەی سازان بۆ پارێزگای ھەڵەبجە، دیاریکردنی شوێن و پلانیش بۆ کارکردن لە دروستکردنی بەنداوەکە دەستیپێکردوە، بودجەکەشی لەلایەن حکومەتی عێراقەوە دابین دەکرێت.
بەسەرپەرشتی قوباد تاڵەبانی بۆردی پەروەردە و خوێندنی باڵا چەند بڕیارێکی گرنگیدا
قوباد تاڵەبانی جیگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران، سەرۆکایەتی کۆبوونەوەیەکی بۆردی پەروەردە و خوێندنی باڵای کرد کە تایبەت بوو بە دەستپیکردنەوەی ساڵی خوێندنی ٢٠٢١-٢٠٢٢، قوباد تاڵەبانی وتی، حکومەت پێداویستییەکانی دەستپێکردنی پرۆسەی خوێندن دابین دەکات بۆئەوەی لە ١٤ی مانگی داھاتوو خوێندن لە قوتابخانەکان دەستپێبکاتەوە و ئەو وادەیەش بۆ دەستپێکردنەوەی پرۆسەکە کرایە بڕیار.
وەزیری پەروەردەش رایگەیاند، ئامادەن بۆ دەستپێکردنەوەی خوێندن و بڕیاریشە ئەمڕۆ ئەنجامی تاقیکردنەوە گشتییەکانی خولی یەکەمی پۆلی ١٢ رابگەیەنرێت، وەزیری خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستیش وتی، خوێندنی باڵا لەماوەی نێوان ١/٩ تا ٢٥/٩ خوێندن دەستپێدەکاتەوە لەناو ھۆڵەکانی زانکۆ.
دواتر ئامارەکانی توانای زانکۆ و پەیمانگاکانی خرانەڕوو بۆ وەرگرتنی خوێندکارانی نوێ و خوێندنی باڵا بۆ ئەمساڵی خوێندن.
قوباد تاڵەبانی جیگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران، سەرۆکایەتی کۆبوونەوەیەکی بۆردی پەروەردە و خوێندنی باڵای کرد کە تایبەت بوو بە دەستپیکردنەوەی پرۆسەی خوێندنی ساڵی ٢٠٢١_ ٢٠٢٢ لەگەڵ چەند بابەتێکی تری تایبەت بە ڕەوشی خوێندن و قوتابیان.
سەرەتای کۆبوونەوە باس لە ئامادەکارییەکان و دابینکردنی پێداویستییەکانی خوێندن و خوێندکاران کرا لەناو پۆلەکان، لەگەڵ پابەند بوون بە ڕێنماییەکانی تەندرووستی و خۆپارێزی لە ڤایرۆسی کۆرۆنا.
جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران، جەختی کردوە؛ حکومەت پێداویستییەکانی دەستپێکردنی پرۆسەی خوێندن دابین دەکات بۆ ئەوەی لە ١٤/ ٩/ ٢٠٢١ خوێندن لە قوتابخانەکان دەستپێبکات و ئەو بەروارەش بۆ دەستپێکردنەوەی پرۆسەکە کرایە بڕیار.
لای خۆیەوە وەزیری پەروەردە ئاماژەی بەوەدا کە ئەوان وەک وەزارەت و مامۆستایان و فەرمانبەران ئامادەن بۆ دەستپێکردنەوەی پرۆسەی خوێندن، ھەروەھا رایگەیاند؛ ئەمڕۆ ئەنجامی تاقیکردنەوە گشتییەکانی خولی یەکەمی پۆلی دوازدە رادەگەیەنرێت.
ھەر لە کۆبوونەوەکە وەزیری خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی باسی لە ئامادەکارییەکان کرد بۆ دەستپێکردنەوەی خوێندن لە زانکۆ و پەیمانگان و رایگەیاند؛ خوێندنی باڵا لەماوەی نێوان ١/٩ تاوەکو ٢٥/٩ خوێندن دەستپێدەکات لەناو ھۆڵەکانی زانکۆ. ھەروەھا وتیشی "بەپێی رۆژژمێری زانکۆیی زانکۆکان ئامادەکارییەکانیان دەست پێکردوە و بە ڕەچاوکردنی رێنماییە تەندروستییەکان دەوام دەست پێدەکات".
دواتر ئامارەکانی توانای زانکۆ و پەیمانگاکانی خرانەڕوو بۆ وەرگرتنی خوێندکارانی نوێ و خوێندنی باڵا بۆ ئەمساڵی خوێندن.
ھەروەھا لە کۆبوونەوەکە بۆچوونەکانی پەیوەست بە قبوڵ مەرکەزی (ناوەندی) خرانەڕوو لەگەڵ چۆنییەتی رێکخستنەوەی پرسی وەرگرتنی خوێندکاران لە زانکۆ و پەیمانگاکان بە شێوازێک کە لەگەڵ سەردەم و پێویستی بازاڕ بگونجێت، بەشداران جەختیان لە گرنگی خوێندنی پیشەیی کردەوە و ھاوڕابوون پێویستە زیاتر پەرەی پێبدرێت.
لە دیدارێکدا سەرۆکی پەرلەمان باسی لە پەیوەندیی لە مێژینەی نێوان گەلی کورد و لایەنە عێراقییەکان بە جیاوازیی ئایدیا و ئاین و ڕەگەز کرد و ڕاشیگەیاند: "کورد وەک ھەمیشە بڕوای بە درێژەدان بە پەیوەندیی برایەتی ھەیە و زۆریش ھەوڵیداوە ناکۆکییە سیاسییەکان کار نەکەنە سەر ئەو پەیوەندییانە، کە پێمان وایە زۆر پتەون، ھەروەھا بەرپرسیاریەتیی بەرەنگاربوونەوەی ئەو ئالنگارییانەی کە ڕووبەڕووی چارەنووسی گەلانی عێراق دەبنەوە دەکەوێتە ئەستۆی ھەمووان".
ئاماژەی بەوەش دا کە بەرپرسیاریەتیی گەورە دەکەوێتە ئەستۆی دەستەبژێری کۆمەڵگە، لەوانە شێخ عەشیرەتەکان و مامۆستایان و مامۆستایانی زانکۆ و زانایانی ئاینی ئیسلامی و مەسیحی و ئاینەکانی تر بە جیاوازیی تایفییەوە، گووتیشی: "ئەو بەرپرسیاریەتییە دەستووری و ئەخلاقییەی کە دەکەوێتە ئەستۆی ھەمووان زۆر گەورەیە و ئەمانەتێکشە و دەبێت بیپارێزین، بۆیە ھەموو ئەو ھەوڵانەی کە دەدرێن لەلایەن کەسانی باش بەرز دەنرخێنین".
دواتر ئەندامانی شاندی میوان سوپاس و پێزانینی خۆیان ئاڕاستەی سەرۆکی پەرلەمان کرد بۆ ئەو پێشوازییە گەرمە و تێڕاوانینەکانی سەرۆکی پەرلەمانیشان بەرامبەر بەو پرسانەی کە لە کۆبوونەوەکەدا باس کران بەرز نرخاند.
