هەمەڕەنگ

ئەو کەشتییە لەلایەن کۆمپانیای "ئینچیوتڤ مەشینز" دروستکراوە و یەکەمین جارە کە ئەمریکا لە دوای ساڵی ١٩٧٢ و لە دوای سەردەمی ئەپۆلۆ دەگەڕێتەوە سەر مانگ. 

ھەرچەندە پەیوەندی ئەو کەشتییە بە زەوییەوە لەسەرەتاوە پچڕ پچڕ بووە، بەڵام کۆمپانیاکە رایگەیاندووە بە شێوەیەکی جێگیر نیشتووەتەوە.  

ئەو کەشتییە چەند پێداویستییەکی زانستی و نمونەی تەکنەلۆژی سەر بە ئاژانسی فڕۆکەوانی و گەردوونناسی ئەمریکی "ناسا"ی ھەڵگرتووە، لەگەڵ چەند بریکارێکی بازرگانی. 

بەشێوەیەکیش دروستکراوە کە بۆ ماوەی ٧ رۆژ بە وزەی خۆر کار دەکات و زانیاری لەسەر رووی مانگ و زانستی گەردووناسی لاسلکی و ژینگەی مانگ کۆدەکاتەوە، ئامانج لەو گەشتەش بۆ دۆزینەوەی ئاو و سوتەمەنی و دابینکردنی شوێنەێکە بۆ کەشتیوانە ئاسمانییەکان لەسەر مانگ بۆ داھاتوو. 

ئەو کەشتییە ھەفتەیەک بەر لە ئێستادا لەڕێی مووشەکی "فالکۆن ٩" لە دروستکەری کۆمپانیای "سپەیس ئێکس" لە ناوەندی گەردوونی کینیدی سەر بە ناسا لە ویلایەتی فلۆریداوە ھەڵدراوە. 


 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

شەوی رابردوو لە میانی بەشداریکردنی لە دابەشکردنی خەڵاتەکانی"Joy awards"،دەرھێنەر رامی ئیمامی کوڕی عادل ئیمام ، وازھێنانی باوکی لەکاری ھونەری راگەیاند و ووتی باوکی بڕیاریداوە ئەوەی لە ژیانی ماوە بۆ ژیانی خێزانیی تەرخانی بکات و دور لەکاری ھونەری لەناو منداڵ و نەوەکانیدا کاتەکانی بەسەربەرێت.

لەماوەی رابردوودا چەند جارێک ھەواڵی تێکچونی تەندروستی عادل ئیمام و گیانلەدەستدانی بڵاوکرایەوە، بەڵام بەوتەی کوڕەکەی، عادل ئیمام تەندروستی باشە و ئەو ھەواڵانەی باس لە خراپیی تەندروستی دەکەن دورن لە راستیەوە.
کۆتا دەرکەوتنی عادل ئیمام چوار ساڵ بەر لە ئێستا لە درامای ڤالنتینۆدا بووە.

عادل ئیمام لە ١٧ ی ئایاری ١٩٤٠ لە میسر لەدایکبووە و ناوبانگێکی زۆری لە خۆرھەڵاتی ناوەراستدا ھەیە و لە بواری کۆمیدیادا رۆڵێکی بەرچاوی ھەبووە.
لە ساڵانی کارکردنیدا ١٢٦ فیلم و ١٦ دراما و ١١ شانۆگەری پێشکەشکردووە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ئاژانسی ناسا رایگەیاند، سەرەتای ساڵی ٢٠٢٤ کەشتی (ئارتیمیس دوو) رەوانەی سەر مانگ دەکەن و وەک پلانی بۆ دانراوە، بڕیاروایە لە دووری زیاتر لە ٣٧٠ ھەزار کیلۆمەتر لە زەوی بنشێتەوە.

ناسا راشیگەیاند، چوار کەس لە گەشتەکەدا رەوانەی سەر مانگ دەکرێن، کە یەکێکیان ژنێکە بەناوی (کریستینا کۆک) کە ئەوە یەکەمجارە ژنێک رەوانەی سەر مانگ بکرێت، ھەروەھا (ڤیکتۆر گلۆفەر) وەک یەکەمین ھاووڵاتیی رەشپێستی ئەفریقی-ئەمریکی رەوانەی سەر مانگ دەکرێت.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

"ئەی کەی-٤٧" بە بەربڵاوترین چەک دادەنرێت لە جیھاندا، لەلایەن ئەندازیاری سەربازی بە رەگەز رووس "میخائیل تیمۆفێیڤیچ کڵاشنیکۆڤ"ەوە دروستکراوە.

"ئەی کەی-٤٧" لە زمانی رووسیدا کورتکراوەی "ئەڤتۆمات کڵاشنیکۆڤا"یە، لە زمانی کوردیشدا بەھۆی ئەوەی وشەکە لە زمانی عەرەبییەوە وەرگیراوە بە (کڵاشینکۆف) و (کڵاشکۆف) ناوی دەھێندرێت، ژمارە ٤٧-یش دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی دروستکردنەکەی لە سەدەی رابردوودا، بەڵام چەکەکە لە ساڵی ١٩٤٩ خراوەتە خزمەتی سەربازیی سوپای سۆڤیەتەوە.

کڵاشینکۆف بەوە ناسراوە کە ئاسان بەکاردەھێنرێت و خۆش دێت بە دەستەوە، ھەروەھا بەوەش ناسراوە کە بەرگەی ئەوە دەگرێت لە کەشوھەوای سەختدا ھەڵبگیرێت و بە باشی بمێنێتەوە، ھەروەھا فیشەکی ٧.٦٢ی بۆ دەبێت و لە ٦٠٠ مەترەوە دەتوانێت ئامانج بپێکێت.

کڵاشینکۆف بە یەکێک لە بەربڵاوترین چەک دادەنرێت لە جیھاندا، بەپێی خەمڵاندنەکان لە تەواوی جیھاندا لە نێوان ٧٥ بۆ ١٠٠ ملیۆن دانە ھەیە، ئەمەش واتا لە ٦٠ کەسدا یەک کەس خاوەنی چەکێکی لەم جۆرەیە.

بەھۆی بەربڵاوییەکەیەوە، کڵاشینکۆف لەسەر ئاڵا و لۆگۆی چەندین وڵات وەک ھێمای بەرەنگاربوونەوە بەکارھاتووە، وەک "تیمۆری رۆژئاوا، زیمبابۆی، بورکینا فاسۆ و مۆزەمبیق".

چەکی کڵاشینکۆف بە کوشندەترین چەک دادەنرێت، بەپێی ھەندێک ئامار، ساڵانە لە تەواوی جیھاندا نزیکەی ٢٥٠ ھەزار کەس بە چەکی کڵاشینکۆف دەکوژرێن.

میخایل کڵاشنیکۆڤ لە١٠ی تشرینی دووەمی ١٩١٩ لەدایکبووە، لە ماوەی جەنگی دووەمی جیھانیدا وەک میکانیکی تانک و زرێپۆش لە ڕیزی سوپای سووری سۆڤیەتدا بوو.

لە کاتی جەنگی دووەمی جیھانیدا چاوی بە چەکە پێشکەوتووەکانی ئەڵمانیا دەکەوێت و بڕیار دەدات چەکێکی نوێ دروستبکات، بۆیە پاش چەن ھەوڵێکی شکستخواردوو، لە کۆتاییدا چەکی "AK-٤٧"ی دروستکرد.

میخائیل کڵاشنیکۆڤ لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣لە تەمەنی ٩٤ساڵیدا مردووە، لەلایەن رووسیاوە وەک پاڵەوانی نیشتمانیی ناسێندراوە و میداڵی ڕێزلێنانی ستالین و لێنین و ئەستێرەی سووری پێ بەخشراوە و لە ساڵی ٢٠٠٧ لەلایەن ڤڵادیمێر پوتنی سەرۆکی رووسیاوە چەکی کڵاشینکۆف وەک داھێنانێکی بلیمەتانەی گەلی رووسیا ناسێندراوە و بووە بە ھێمایەک لە ھێماکانی وڵاتی رووسیا.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

وتیشی ماوەی پێنج ساڵە لە نیوزلەندا دەژی و ئەو ماوەیەش بەپێی یاسا بەسە بۆ ئەوەی مافی مانەوە و رەگەزنامەی پێبدرێت. 

لێپرسراوانی نیوزلەندا بە ژنەکەیان وتووە، کێشی لەشی ١٢٧ کیلۆگرامە و ئەوەش فشار لەسەر سیستمی چاودێری و کەرتی تەندروستی گشتی وڵاتەکەیان دروست دەکات. 

مەرجی ئەوەشیان بۆ داناوە کە ٣٠ کیلۆگرام لە کێشی داببەزێنێت یاخود وڵاتەکە بەجێبھێڵێت. 

بەڵام ئەو ژنە روبەڕووی بڕیاری لێپرسراوان بووەتەوە و سکاڵای لە دادگا پێشکەش کردووە و دادگاش ڕێگەی بە مانەوەی لە وڵاتەکەدا پێداوە، چونکە باری تەندروستی جێگیرە و ھیچ کێشەیەکی نییە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ئیدارەی میامی پلانی ھەیە لە داھاتوودا فابریگاس و سوارێزو مێسی و بۆسکێت لە یانەکەی کۆ بکاتەوەو پێکەوە یاریی بکەن.

جێی ئاماژەیە بۆسکێچ لە نێو پێنج خولە گەورەکەی لە ٢٠١٠ تا ٢٠٢٠ زۆرترین پاسی داوە بە ھاوڕێکانی کە ٢٣٠١٤ پاسی داوە .

SWARA KARIM

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

بەڵام ئەوەی جێی پرسیارە ئایا بنزیمە دەگەڕێتەوە بۆ مۆندیال لەبەرامبەر ئەو دەنگۆیەدا ڕۆژنامەکان بڵاویانکردەوە.

دیدی دیشانی ڕاهێنەری هەڵبژاردەی فەرەنسا ڕایگەیاندووە، کە پێویستیان بە بنزیمە نیەو لە قۆناغەکانی داھاتووش ناگەڕێتەوە بەڵام ئەگەر ھەڵبژاردەکە ببێتە پاڵەوان ئەوا بنزیمە مەدالیای پاڵەوان بوونی وەک  یاریزانەکانی تری پێدەدرێت چونکە ناوی لە پێکهاتەکەدا ماوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

جۆ بایدن سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند، ماوەی چەند ساڵێکە تۆڕی کۆمەڵایەتی تویتەر مینبەرێکی کراوە و گونجاو بوو بۆ ھەموو بەکارھێنەرانی و ھەمووان بە ئازادانە بیروڕای خۆیان تێدا بڵاودەکردەوە و بەڕێوەبەرانی تویتەریش رێگەیان نەدەدا بابەتی ناڕاست و نەشیاو و ناوزڕاندن و ناشیرینکردنی ھیچ کەسێک بڵاوبکرێتەوە.

وتیشی، تەنھا ماوەی چەند رۆژێکە ئیلۆن ماسک سەرمایەداری گەورە تۆڕی کۆمەڵایەتی توێتەری کڕیوەتەوە و لەئێستاشەوە ئەو تۆڕە کۆمەڵایەتییە بووەتە مینبەرێک بۆ بڵاوکردنەوەی درۆ و ھەواڵ و زانیاری ناڕاست، ئەوەش بووەتەھۆی ئەوەی تویتەر متمانەی زۆرێک لە بەکارھێنەرانی لەدەستبدات.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

کۆشکی سپی بەفەرمی وێنەیەکی بە ڕەنگاوڕەنگی بڵاوکردەوە، کە بۆ یەکەمجارە وێنەیەکی بۆشایی ئاسمان بەو وردەکاری و ڕوونە تۆمار بکرێت.

بایدن ڕایگەیاند، تۆماری وێنەکە بەو ڕوونی و وردەکارییەوە، بڕی ١٠ ملیار دۆلاری تێچووە، وەک ئاماژەیەک بۆ بودجەی دروستکردن و ناردنی تەلسکۆبی جەیمس وێب بۆ بۆشایی ئاسمان، کە بە بەھێزترین و گەورەترین تەلەسکۆبی بواری بۆشایی ئاسمان دادەنرێت.

وێنەکە زنجیرەیەک ھەسارە نیشان دەدات، کە بە گوێرەی زانیارییەکانی ناسا تەمەنیان دەگەڕێتەوە بۆ چوار ملیار و ٦٠٠ ملیۆن ساڵ لەمەوبەر.

بیل نیلسۆن سەرۆکی ناسا ڕایگەیاند، تۆمارکردنی وێنەکە پەنجەرەیەکی نوێیە بەسەر مێژووی ئەو بوونەوەرەی ئێمەی تێدا دەژین، کە مایەی سەرسوڕمانێکی گەورەیە بۆ ئەوان.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

پاش بەدەست ھێنانی چەندین دەستکەوت و نازناو لەژیانی وەرزشیدا، لیۆنێل مێسی یاریزانی پێشووی یانەی بەرشەلۆنەی ئیسپانی و ئێستای یانەی پاریس سان جێرمانی فەڕەنسی، بەشداری لە زنجیرەی تەلەفزیۆنی " لۆس برۆتێکتۆریس" دەکات کە لە ئەرژەنتین زنجیرەکە بەرھەم دەھێندرێت.

لەوبارەیەوە، رۆژنامەی مۆندۆ دیبۆرتیڤۆ بڵاویکردەوە: لەماوەی رۆژانی رابردوودا، لیۆنێل مێسی لە پاریسی پایتەختی فەڕەنسا، سەرقاڵی وێنەگرتنی زنجیرە تەلەفزیۆنییەکە بووە.

چیرۆکی زنجیرە تەلەفزیۆنییەکە باس لە سێ بەڕێوەبەری کارەکانی یاریزانانی پیشەگر دەکات کە رووبەڕووی قەیرانی دارایی دەبنەوە، دواتر بڕیار دەدەن پێکەوە ھەوڵەکانیان بخەنە گەڕ بۆئەوەی مایە پووچ نەبن.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

رۆژی سێشەممە، دەقەکە بە ھەڵە لەسەر تیکەری ھەواڵەکانی کەناڵی BBC لە خوارەوەی شاشەکەدا دەرکەوت. دواتر لە پەیامێکدا، پێشکەشکار ئانیتا مەکڤیگ داوای لێبوردنی لە ھاندەرانی مانچستەر یونایتد کرد.

پێشکەشکارەکەی BBC ئاماژەی بەوەشکردووە، ھەڵەکە لە کاتێکدا ڕوویداوە کە کەسێک فێری چۆنیەتی کارپێکردنی تیکەرەکە بووە و "شتێکی بە ھەڕەمەکی نووسیوە".

مەکڤیگ بە بینەرانی وتووە: "کەمێک پێشتر، ڕەنگە ھەندێکتان تێبینی شتێکی زۆر نائاساییتان کردبێت لەسەر تیکەرەکە کە بە خوارەوەی شاشەکە دەڕوات لەگەڵ ھەواڵێکدا کە بۆچوونێک لەسەر مانچستەر یونایتد دەدات، ھیوادارم ھاندەرانی مانچستەر یونایتد لێی توڕە نەبووبن".

"با تەنھا ڕوونی بکەمەوە کە چی ڕوودەدات: لە پشت پەردەوە، کەسێک ڕاھێنانی دەکرد بۆ ئەوەی فێربێت چۆن تیکەرەکە بەکاربھێنێت و دەق لەسەر تیکەرەکە دابنێت، بۆیە تەنھا شتگەلێکی ھەڕەمەکییان دەنووسی نەک بە جددی و ئەو کۆمێنتە دەرکەوت".

"بۆیە داوای لێبوردن دەکەم ئەگەر ئەوەت بینی و توڕە بوویت و ھاندەری یانەی مانچستەر یونایتد بیت".

"بەڵام بە دڵنیاییەوە ئەوە ھەڵەیەک بوو و مەبەست لێی دەرکەوتن نەبوو لەسەر شاشەکە. بۆیە ئەوە ڕوویدا، ئێمە تەنھا پێمان وابوو باشترە ئەوەت بۆ ڕوون بکەینەوە."

مانچستەر یونایتد لەم وەرزانەی دواییدا کێشەی ھەبووە و لە چامپیۆنزلیگ بێبەش بووە و لە پلەی شەشەمی ریزبەندی خولەکەدا دێت. ئیریک تێن ھاگ، بەڕێوەبەری نوێی یانەکەیان و ڕاھێنەری پێشووی یانەی ئەیاکس، پێنجەم ڕاھێنەری ھەمیشەیی یونایتدە لە دوای وازھێنانی سێر ئەلێکس فێرگسۆن لە ساڵی ٢٠١٣.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

لەئێستادا ئێمە لە سەرەتای دروست کردنی ڕۆبۆتەکانداین، وە دوور نییە کە ڕۆژێک وای لێ بێت کە شوێنی زۆرێک لە مرۆڤەکان بگرنەوە، سەدان ملیۆن کەس بێ کار بکەن لە جیھاندا.

لە نوسراوێکی نوسەری بەناوبانگی ئەمریکی "مارتن فۆرد" کە نوسەری کتێبی "یاسای ڕۆبۆتەکان"ە ، باس لەوە دەکات کە ڕۆبۆتەکان ھەمو شتێک لە ژیانماندا ناگۆڕن، رۆژانێک دێت کە تەنانەت توانای گۆڕینی وشەکانیشیان دەبێت.

ڕەنگە ئەمە دور نەبێت لە ڕاستییەوە چونکە لە ئێستادا ڕۆبۆتەکان وەک ئامڕازێکی سادە دەستیان کردووە بە کارەکانیان کە یارمەتی مرۆڤ دەدات، رۆبۆتەکان ئەو کارانەی کە لە ئێستادا ئەنجامی دەدەن کۆمەڵێک کاری سادەو دوبارەن، یاخود کارکردن لە ھەلومەرجێکی مەترسیداردا کە رەنگە مەترسی بۆ سەر ژیانی مرۆڤ دروست بکات.

لە ئێستادا لەگەڵ پێشھاتەکانی ئەم دواییەی فێربوونی ئامێر و زیرەکی دەستکرد و زانستی ئەلگۆریتمەکان، زۆر لەوە زیاترە وەک چۆن ڕۆبۆتەکان توانای فێربوون و ئەنجامدانی چالاکی و ئەرکەکانیان ھەیەکاری زۆر و ئاڵۆزو قورسیان ئەنجام داوە زۆربەی کاتەکان   پارێزراوی مرۆڤەکان بوون. 

لە ئێستادا رۆبۆتەکان بەرەو پێش چونێکی زۆر باشیان بە خۆیانەوە بینیوە وە بە پێی پێش بینییەکانی زانایان، ھەتا ساڵی ٢٠٣٠ زۆرێک لە مرۆڤەکان بێ کار ئەبن بەھۆی دانانی ڕۆبۆتەکان. کە ئەمەش زیانێکی گەورەیە بۆ سەر ژیانی مرۆڤ و مرۆڤایەتی، لە ئێستادا ھەندێک لە وڵاتەکان ھەڵ دەستن بە لابردنی کارمەندەکان و دانانی ڕۆبۆت لە شوێنەکانیان، ئەمەش وا دەکات کە ڕێژەی بێ کاری لە جیھاندا بەرز بکاتەوە.

 
بەردەوامبە لە خوێندنەوە

(ئیلۆن مەسک) خاوەنی نوێی توڕی کۆمەڵایەتی تویتەر رایگەیاند، تویتەر ھەمیشە بێبەرامبەر دەبێت بۆ بەکارھێنەرانی ئاسایی، بەڵام بۆ دامەزراوە بازرگانی و حکومییەکان بە پێچەوانەوە دەبێت، وتوشیەتی، دەیەوێت کۆمپانیای تویتەر بکات بە کۆمپانیایەکی گشتگیر لە دوای سێ ساڵ لە کڕینی کۆمپانیاکە.

ئاژانسی ھەواڵی رۆیتەرزیش لەسەر زاری سێ سەرچاوە لە گەورە کۆمپانیاکانی ریکلام ئاشکرایکردووە، توێتەر دەرفەتێکی نوێی بڵاوکردنەوەی ریکلامی راگەیاندووە، و گرێبەسستەکانی پێشووش کە ئیمزاکراون بەردەوام دەبن.

ئاماژەی بۆ ئەوەشکردووە، بە خاوەندارێتی مەسک، کۆمپانیاکە گۆڕانکارییەکی ئەوتۆ لە سیاسەتەکانی ناکات، وەک ئەوەی پێشتر بانگەشەی بۆ کردووە، بە تایبەتی کە لە ساڵی ٢٠٢١ داھاتی کۆمپانیاکە لە ڕیکلام ٥ ملیار دۆلار بووە.


بەردەوامبە لە خوێندنەوە

کلیپی "دڵی مەست" لە ئێستادا لە وڵاتی ئێران لە  قۆناغەکانی کۆتاییدایە و بەڕێوەبەری وێنەگرتن و دەرھێنان و مۆنتاژی کلیپەکەش لەلایەن فوئاد فارابی ئەنجام دەدرێت، کلیپەکەش لە شاری کرماشان ئەنجامدراوە.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە

ئەمڕۆ ٢٣ی نیسان، گۆگڵ لە رووکاری گەڕانی ئینتەرنێتدا، وێنەی نەزیھە سەلیمی داناوە کە ژنێکی وێنەکێشی عێراقیە، وەک ئاماژەیەک بۆ کاریگەری ئەو ژنە لەسەر ھونەری وێنەکێشان، گووگڵ لەبارەی نەزیھە سەلیمەوە نووسیوویەتی، "وێنەکێش و مامۆستای زانکۆ و یەکێکە لەو ھونەرمەندانەی زۆرترین کاریگەری لەسەر ھونەری ھاوچەرخی عێراقی ھەبووە"، ھاوکات سەرۆک مام جەلال نەزیھە سەلیمی وەسفکردووە بەوەی "یەکەم ژنی عێراقیە بناغەی ھونەری ھاوچەرخی عێراقی دامەزراندووە".

نەزیھە سەلیم لە ساڵی ١٩٢٧ لە شاری ئیستانبوڵی تورکیا لە دایک و باوکێکی عێراقی لە دایکبووە و ١٥ی شووباتی ٢٠٠٨ بەھۆی جەڵتەی مێشکەوە کۆچی دوایی کردووە، لە کارە ھونەرییەکانیدا تیشکی خستووتە سەر ژنانی عێراقی لە ناوچە لادێییەکان و ژیانی جوتیاران بە بەکارھێنانی رەنگی گەش.

بەردەوامبە لە خوێندنەوە
12