کۆبونەوەی ئەنجوومەنی ئاسایش بۆ تاوتوێکردنی پرسی چەکی ئەتۆمی ئێران دەستیپێکرد و وەزیری دەرەوەی ئێرانیش دەڵێت: ئەگەر بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی رێککەوتنی ئەتۆمی لەگەڵ ئێران بدرێت، هەڵوێستمان دەبێت.

کۆبونەوەکە داخراوە و پێشتر بەهۆکاری زیادبوونی بەرهەمهێنانی یۆرانیۆمی پیتێنراو لەلایەن ئێرانەوە، فەرەنسا، یۆنان، پەنەما، ، بەریتانیا و ئەمریکا داوای رێکخستنیان کردبو بۆ گرتنەبەری رێوشوێنی پێویست دژ بە ئێران.

ئەم کۆبوونەوەیە لەپاش راپۆرتی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم دێت کە تیایدا هاتبو، ئێران بەشێوەیەكی بەرچاو، خێرا بووە لە پیتاندنی یۆرانیۆم و نزیكبووەتەوە لە بڕی پێویستی یۆرانیۆمی پیتێنراو بۆ بەرهەمهێنانی چەكی ئەتۆمی.
بەوتەی ئەو ئاژانسە، ئێران بەرێژەی 90% نزیكە لە بەرهەمهێنانی چەكی ئەتۆمی، بەو پێیەی پێشتر مانگانە نزیكەی حەوت كیلۆگرام یۆرانیۆمی دەپیتاند، بەڵام ئێستا زیادیكردووە بۆ 30 كیلۆگرام.

هەڵسەنگاندنێکی تەکنیکی راپۆرتەکانی مانگی شوباتی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی مەزەندەی کردووە، کە ئێستا ئێران ئەوەندە یۆرانیۆمی پیتێنراوی هەیە کە ئەگەر زیاتری بکات، دەتوانێت حەوت چەکی ئەتۆمی پێ بەرهەم بهێنێت.

باڵیۆزی بەریتانیا لە ئەنجوومەنی ئاسایش دەڵێت، "ئەگەر پێویست بکات رێککەوتنی ئەتۆمی لەگەڵ ئێران هەڵدەوەشێنینەوە."

ئیسماعیل بەقایی، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئێران لەبارەی کۆبوونەوەکە رایگەیاند: کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی ئاسایش هیچ بنەمایەکی یاسایی نییە و ئەگەر رێککەوتنەکە هەڵبووەشێتەوە بەتەنیا لە زیانی ئێران نابێت.

وەزیرانی دەرەوەی وڵاتانی عەرەبی و نوێنەری ئەمریكا رێككەوتن لەسەر ئاگربەست لە غەززە ترەمپیش دەڵێت هیچ كەسێك لە غەززە دەرناكرێت.

لە دەوحەی پایتەختی قەتەر وەزیرانی دەرەوەی سعودیە و قەتەر و ئیمارات و ئوردن و میسر و ستیڤ ویتكۆف نوێنەری ئەمریكا لە بارەی ئاوەدانكردنەوەی غەززە كۆبوونەوە و باس لە دەرەنجامەكانی لوتكەی عەرەبی كرا كە لە قاهیرە بەڕێوەچوو لەگەڵ كۆبوونەوەی رێكخراوی هاریكاری ئیسلامی لە سعودیە بۆ پاڵپشتیكردنی گەلی فەلەستین.

لە كۆبوونەوەكەی دەوحە وەزیرانی دەرەوەی وڵاتانی عەرەبی و نوێنەری ئەمریكا رێككەوتن لەسەر ئاگربەست لە غەززە و گەیاندنی هاوكاری بۆ غەززەیەكان و پاڵپشتی خۆیان بۆ پلانی ئاوەدانكردنەوەی غەززە و كۆمەككردنی كەرتەكە دەربڕی.

دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكاش لە كۆبوونەوەیەكیدا لەگەڵ میكاڵ مارتن سەرۆك وەزیرانی ئێرلەندا رایگەیاند، هیچ كەسێك لە غەززە دەرناكرێت و كەس حەز بە راگواستنیان ناكات.

لە رێورەسمێکدا لە شاری سلێمانی، ئەمڕۆ چوارشەممە، باڵیۆز د. محەمەد سابیر، سەرۆکی دامەزراوەی سەرۆک جەلال تاڵەبانی، یاداشتنامەی لێکتێگەیشتنی لەگەڵ رەفیق ساڵح، سەرۆکی بنکەی ژین ئیمزاکرد.

بەپێی راگەیەندراوێکی هاوبەشی هەردوولا، ئەم رێککەوتننامەیە چەندین بواری گرنگی هاوکاری نێوان هەردوو لا لەخۆ دەگرێت، بەتایبەت لە بواری ئەرشیفکردن، کۆکردنەوەی بەڵگەنامە، و پڕۆژەی هاوبەشی کەلتووری.

باڵیۆز د. محەمەد سابیر، لە دیدارەکەدا رایگەیاند: "دامەزراندنی ئەم دامەزراوەیە بەناوی سەرۆک مام جەلال یەکێکە لەو کەلەپوورە پاک و جوانانەی بۆمان دەمێنێتەوە و خزمەتێکی باش بە ئەرشیفی کوردی دەکات."

سەرۆکی دامەزراوەکە جەختی کردەوە کە کارکردنیان لە دیدگەی سەرۆک مام جەلالەوە سەرچاوەی گرتووە و دەیانەوێت رۆڵێکی بوونیادنەرانە لە ئاستی کۆمەڵگە بگێڕن بەتایبەت لە بوارەکانی ئەرشیفکردن، کۆکردنەوەی بەڵگە، رۆشنبیری، کولتووری، زانستی و گەشەی مرۆیی.

لێکتێگەیشتنەکە ئەم خاڵانەی خوارەوە لەخۆ دەگرێت:

- هاوبەشی و هاوکاری نێوان هەردوو لا لە کاری ئەرشیفیدا و بەدەستهێنانی بابەتی ئەرشیفی لەڕێگەی پێوەندییە ناوخۆیی و دەرەکییەکانەوە.

- هاوئاهەنگی بۆ بەشداریکردن لە چالاکی و کۆنفرانسی نێودەوڵەتی تایبەت بە کاری ئەرشیفی لە ناوەوە و دەرەوەی هەرێمی کوردستان.

- سوود وەرگرتنی بەشی ئەرشیفی دامەزراوەی سەرۆک جەلال تاڵەبانی لە شارەزایی و ئەزموونی تیۆری و کرداریی کاری ئەرشیفیی بنکەی ژین و بە پێچەوانەوە.

- هاوئاهەنگی بۆ دابینکردنی سەرچاوەی ئەرشیفی بۆ توێژەرانی زانکۆکان و ناوەندە ئەکادیمییەکان بەبێ جیاوازی.

- ئەنجامدانی پڕۆژەی هاوبەشی کەلتووری و بەڵگەنامەیی بۆ خزمەتکردنی بواری ئەرشیف و بەڵگەنامەی کوردستان.

شایانی باسە، بنكەى بەڵگاندن و لێکۆڵینەوەی ژین، ناوەندێكى ئەرشیفیى ناحكوومییە كە ساڵى2004 لە شارى سلێمانى دامەزراوە. ئەم ناوەندە تەرخانی كۆكردنەوە، پاراستن، ڕێكخستن و زیندووكردنەوەى سامانى بەڵگەنامە، دەستنووس، رۆژنامەگەری و كتێبی تایبەت بە كورد و كوردستان و تۆماركردنى مێژووى زارەكیى كوردەوارییە.