رێکخستنی سیستمی باج لە نێوان عیراق و ھەرێمی کوردستان پەسەندکرا
١١ی ئەیلوولی ٢٠٢٤
٢٤
نوێترین هەواڵەکان
ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق كۆدەبێتەوە و یەكێك لە بڕگەكانیش تاوتوێكردنی هەمواری یەكەمی بودجەی سێ ساڵیە.
فەرمانگەی راگەیاندنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق رایگەیاند، ئەنجومەنەكە رۆژی سێشەممە كۆدەبێتەوە و گفتوگۆ لە بارەی پێنج تەوەر دەكات كە تەوەری یەكەمیان دەنگدانە لەسەر رێككەوتنی نێوان عیراق و روسیا لە بواری ئاسمانیدا.
ئاماژە بەوەشكراوە، تەوەرێكی تری كۆبونەوەكە خوێندنەوەی یەكەمە بۆ هەمواری ماددەی ژمارە ١٣ی یاسای بودجەی فیدرالی ٢٠٢٣ و ٢٠٢٤ و ٢٠٢٥. كە تایبەتە بە تێچووی دەرهێنانی نەوت لە كێڵگە نەوتیەكانی هەرێمی كوردستان.
ئەوەشهاتووە، لە بەشێكی تری كۆبونەوەكە خوێندنەوەی یەكەم بۆ یاسای فرۆكەوانی مەدەنی و پرۆژەیاسای بەرگری شارستانی و قوربانیانی نەخۆشخانەی ئیبن خەتین و قوربانیانی حەمدانیە.
وەزارەتی پلاندانانی هەرێم رایدەگەیەنێت، قۆناغی دووەمی پرۆسەی سەرژمێری گشتی سەرەڕای چەندین كێشە و گرفتی تەكنیكی و مەیدانی بە سەركەوتوویی جێبەجێكراوە.
وەزارەتی پلاندانانی هەرێم لە راگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، سەرەرای بوونی دەیان ئاستەنگی تەكنیكی و كێشەی مەیدانی توانراوە لەماوەی ١٤ رۆژدا قۆناغی دووەمی پرۆسەی سەرژمێری گشتی بە سەركەوتووانە جێبەجێبكرێت.
ئەوەشی خستووەتەڕوو، لەماوەی سێ رۆژی قۆناغی دووەمی پرۆسەكەدا، زیاتر لە ١٠٠ هەزار پەیوەندی تەلەفۆنی كراوە بۆ سەنتەری پەیوەندییەكان لە ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری لە دەستەی ئاماری هەرێم و توانراوە وەڵامی زۆرینەی پەیوەندییەكان بدرێتەوە و كاریان لەسەربكرێت.
هاوكات، وەزارەتی پلاندانانی هەرێم داوا لە دانیشتوانی ناوچەكانی ماددەی ١٤٠ دەكات، بەشداری قۆناغی سێیەمی پرۆسەی سەرژمێری گشتی بكەن، كە پڕكردنەوەی فۆڕمی سەرژمێرییە و دواتر سودی لێ وەردەگیرێت بۆ دیاریكردنی بارودۆخی ئابووری، كۆمەڵایەتی، پەروەردەیی و تەندروستی و دیموگرافی و بوارەكانی تر.
باڵیۆزی پێشووی ئیسرائیل لە ئەمریكا رایگەیاند، پێدەچێت جۆ بایدن سەرۆكی ئێستای ئەمریكا داوای دروستكردنی دەوڵەتی فەڵەستین بكات.
مایكڵ ئۆرن لە وتاریكدا دەڵێت، پێدەچێت جۆ بایدن، پێش كۆتایی هاتنی ماوەی سەرۆكایەتییەكەی لەسەرەتای ساڵی ٢٠٢٥ دا، داوا لە نەتەوە یەكگرتووەكان بكات دان بە دەوڵەتی فەڵەستین دا بنێت.
دەشڵێت، ساڵی ٢٠١٦ باراك ئۆباما پاكێجێكی یارمەتی ئەمنی و سەربازی پەسەندكردووە كە تیایدا واشنتۆن رێگەی بە پەسەندكردنی بڕیارێكی ئەنجومەنی ئاسایش داوە، ئیدانەی نیشتەجێبوونی ئیسرائیل بكات لە كەناری رۆژئاوا.
ئەمەش لەكاتێكدایە جۆ بایدن سەرۆكی ئەمریكا بە دۆستی ئیسرائیل دادەنرێت، بەڵام لایەنگری حكومەتی ئێستای بنیامین ناتانیاهۆ نییە.
زۆرترین بینراووەزارەتی تەندروستی ھەرێم رایگەیاند، لەماوەی ٢٤ سەعاتی رابردوو بەھۆی ڤایرۆسی کۆۆنا ژمارەیەکی زۆری مردن و بۆیەکەمین جار بەرزترین رێژەی توشبوون لە سەرەتای سەرھەڵدانی کۆرۆنا تا ئێستا لەکوردستان تۆمارکرا.
راشیگەیاند، بەھۆی ھەڵسوکەوت و بێباکی ئێستا بەرامبەر کۆرۆنا کارەساتی دڵتەزێن بەڕێوەیە.
ئەو سەرچاوەیەی وەزارەتی دارایی و ئابوری حکومەتی ھەرێمی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەم مانگە بەھۆی ئەوەی وادەی دابەشکردنی مووچە دەکەوێتە رۆژی ھەینی لە رۆژی یەک شەممەوە دەست بەدابەشکردنی مووچە دەکرێت و لە وادەیەکی کەمدا مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەشدەکرێت.
ھاوکات سەرچاوەیەکی دیکەی وەزارەتی دارایی جەختی لەوەکردەوە، بۆ ئەم مانگەش ھاوشێوەی مانگەکانی پێشوو مووچە بە لێبڕینی ٢١% بۆ فەرمانبەران و ٥٠% پلە تایبەتەکان دابەشدەکرێت.
سەرچاوەیەک بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پارەی پێویست بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگی ٥ی فەرمانبەرانی ھەرێم گەیشتووە و ئەو کێشەیەی دروست ببوو چارەسەر کراوە.
سەرچاوەکە راشیگەیاند، ھەفتەی داھاتوو مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەش دەکرێت.
دوێنێ مووچەی وەزارەتی تەندروستی و ئەمڕۆ مووچەی دیوانی وەزارەتی پێشمەرگە و لیواکان دابەشکرا و رۆژی یەکشەممەی داھاتووش مووچەی یەکەکانی ٧٠ و ٨٠ و وەزارەتی دارایی و ئابوری دابەش دەکرێت، دواتریش مووچەی سەرجەم وەزارەتەکانی تر خەرج دەکرێت.