١٧ی حوزەیرانی ٢٠٢١
بە پێی ڕاگەیەندراوێکی وەزارەتی تەندروستی، لە ماوەی ٢٤ سەعاتی ڕابردوو لە ھەرێمی کوردستان ٤٦٦ کەسی تر تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و ھەشت تووشبووی تری کۆرۆنا گیانیان لە دەستدا و ٤٩٩ تووشبووی تری ڤایرۆسەکەش چاکبوونەتەوە.
نوێترین هەواڵەکانئارام فەتاح خەراجیانی، یاریزانی لەشجوانی ئەمڕۆ لەگەڵ وریا حەمەکەریمی ڕۆژنامەنوسدا لەڕوداوی هاتوچۆکەی ڕێگەی عەربەت-سلێمانی گیانی لەدەستدا.
ئارام خەراجیانی پاڵەوانێکی لەشجوانی ئاست بەرزبوو، کە خاوەنی چەندین دەستکەوت و نازناوبوو لە ئاستی ناوخۆ و نێودەوڵەتیی.
ئارام، سەر لەبەیانی ئەمڕۆ، لە رووداوێكی هاتوچۆدا لە هەمان شوێنی رۆژنامەنووس و پێشكەشكار وریا حەمە كەریم، گیانی لەدەستدا.
پۆلیسی هاتوچۆی عەربەت رایگەیاند، وریا حەمە كەریم ئۆتۆمبێلەكەی وەستاندوە و ویستویەتی هاوكاریی مامۆستا ئارام بكات، لەو كاتە بارهەڵگرێك خۆی بە ئۆتۆمبێلی هەردووكیاندا كێشاوە و گیانیان لەدەستداوە، شۆفێری بارهەڵگرەكەش كە ئێرانییە، بریندار بووە و لە نەخۆشخانەیەكی سلێمانییە.
زانایان هۆشداریی دەدەن لە نائامادەیی تورکیا بۆ بومەلەرزەکانی داهاتوو، ئەمەش ژیانی سەدان هەزار کەسی خستووەتە مەترسییەوە، ئەم هۆشدارییەی زانایان، دوای دوو ساڵ لە بومەلەرزە وێرانکەرەکان دێت لەو وڵاتە.
دکتۆر ناجی گۆرور، بوومەلەرزەناسی تورکیا، بە ئاژانسی ڕۆژنامەوانی ئەڵمانی راگەیاندووە، تەنها لە ئیستەنبووڵ نزیکەی 100 هەزار بینا مەترسی ڕووخانیان لەسەرە و "سەدان هەزار" باڵەخانە ئەگەری داڕوخانیان هەیە.
ئەو شارەزایە دەڵێت، کاریگەریی دارایی کارەساتێکی لەو شێوەیە، رەنگە بگاتە ملیارەها دۆلار.
گۆرور روونیشیکردەوە، دەسەڵاتداران و دانیشتووانی تورکیا درک بەو مەترسییە ناکەن، ئاماژەی بەوەشکرد، ئەو رێوشوێنانەی گیراونەتەبەر بۆ ئەوەی شارەکانی تورکیا بەرگەی بوومەلەرزە بگرن، لە ئاستی پێویستدا نین.
موراد کوروم، وەزیری گەشەپێدانی شارەکانی تورکیا رایگەیاند، ئیستەنبووڵ بەرگەی بوومەلەرزە ناگرێت.
ئەم هۆشدارییە لە کاتێکدایە کە وڵاتەکە هێشتا ئاسەواری ئەو دوو بوومەلەرزەیەی مانگی شوباتی ساڵی 2023ـی پێوەدیارە، کە بووە هۆی گیان لەدەست دانی زیاتر لە 53 هەزار کەس و برینداربوونی زیاتر لە 100 هەزار کەس لە تورکیا.
لە ساڵی 1999 بوومەلەرزەیەکیتر بە گوڕی 4.7 پلە، لە ڕۆژهەڵاتی ئیستەنبووڵ ڕوویدا و زیاتر لە17 هەزار کەس گیانیان لەدەست دا.
تورکیا دەکەوێتە سەر هێڵی لاری ئەنادۆڵ کە لە ئیستەنبووڵ پایتەختی تورکیاوە نزیکەو بڕبڕەی پشتی دارایی ئیستەمبووڵە.
دەزگای ئافاد دەڵێت، لەدوای هەردوو بوومەلەرزە بەهێزەکەی رۆژی 6ی شوباتی ساڵی رابردووەوە 56 هەزار و 94 بوومەلەرزە و پاشلەرزە روویانداوە کە 14 یان 6 پلە و 91یان 5 پلە بوون.
دۆناڵد ترەمپ لە تۆڕی کۆمەڵایەتی (Truth Social) نووسیویەتی: ئیسرائیل غەززە ڕادەستی ئەمریکا دەکات، کاتێک شەڕەکە کۆتایی دێت.
ئاماژەی بەوەشکردووە، “ئەوان لەڕاستیدا چانسی دڵخۆشبوون و سەلامەتی و ئازادبوونیان دەبێت” “ئەمریکا کە لەگەڵ تیمە گەورەکانی گەشەپێدان لە سەرانسەری جیهاندا کاردەکات، هێواش هێواش و بە وریاییەوە، دەست دەکات بە بنیاتنانی ئەوەی کە دەبێتە یەکێک لە گەورەترین و سەرسوڕهێنەرترین شوێنەکان لەسەر زەوی، بۆ دابینکردنی ئارامی لەوێ، پێویست بە سەربازانی ئەمریکا ناکات و سەقامگیری لە ناوچەکەدا زاڵ دەبێت”.
ئەو بەیاننامەیە دوای ئەوە دێت کە ئێوارەی سێشەممە، ترەمپ لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا لەگەڵ ناتانیاهۆ، لە کۆشکی سپی، نیازی خۆی بۆ دەستبەسەرداگرتنی کەرتی غەززە و ئاوارەکردنی فەلەستینییەکان لەوێ ئاشکرا کرد، ئەمەش بووە هۆی وەڵامدانەوەی بەربڵاوی ناوچەیی و نێودەوڵەتیی لەلایەن هاوپەیمانان و نەیارانی ئەمریکاوە، کە بە کۆی دەنگ پشتگیریان لە "چارەسەری دوو دەوڵەتی" دەکرد.
زۆرترین بینراووەزارەتی تەندروستی ھەرێم رایگەیاند، لەماوەی ٢٤ سەعاتی رابردوو بەھۆی ڤایرۆسی کۆۆنا ژمارەیەکی زۆری مردن و بۆیەکەمین جار بەرزترین رێژەی توشبوون لە سەرەتای سەرھەڵدانی کۆرۆنا تا ئێستا لەکوردستان تۆمارکرا.
راشیگەیاند، بەھۆی ھەڵسوکەوت و بێباکی ئێستا بەرامبەر کۆرۆنا کارەساتی دڵتەزێن بەڕێوەیە.
ئەو سەرچاوەیەی وەزارەتی دارایی و ئابوری حکومەتی ھەرێمی کوردستان بە کوردسات نیوزی راگەیاند، ئەم مانگە بەھۆی ئەوەی وادەی دابەشکردنی مووچە دەکەوێتە رۆژی ھەینی لە رۆژی یەک شەممەوە دەست بەدابەشکردنی مووچە دەکرێت و لە وادەیەکی کەمدا مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەشدەکرێت.
ھاوکات سەرچاوەیەکی دیکەی وەزارەتی دارایی جەختی لەوەکردەوە، بۆ ئەم مانگەش ھاوشێوەی مانگەکانی پێشوو مووچە بە لێبڕینی ٢١% بۆ فەرمانبەران و ٥٠% پلە تایبەتەکان دابەشدەکرێت.
سەرچاوەیەک بە کوردسات نیوزی راگەیاند، پارەی پێویست بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگی ٥ی فەرمانبەرانی ھەرێم گەیشتووە و ئەو کێشەیەی دروست ببوو چارەسەر کراوە.
سەرچاوەکە راشیگەیاند، ھەفتەی داھاتوو مووچەی سەرجەم وەزارەتەکان دابەش دەکرێت.
دوێنێ مووچەی وەزارەتی تەندروستی و ئەمڕۆ مووچەی دیوانی وەزارەتی پێشمەرگە و لیواکان دابەشکرا و رۆژی یەکشەممەی داھاتووش مووچەی یەکەکانی ٧٠ و ٨٠ و وەزارەتی دارایی و ئابوری دابەش دەکرێت، دواتریش مووچەی سەرجەم وەزارەتەکانی تر خەرج دەکرێت.
