مارکۆ روبیۆ، وەزیری دەرەوەی ئەمەریکا لە کۆبونەوەی وەزیرانی دەرەوەی ناتۆ لە برۆکسل رایگەیاند کە وڵاتەکەی "رێگە بە ئێران نادات ببێتە خاوەن چەکی ئەتۆمی". ڕوبیۆ جەختی کردەوە؛ کە واشنتن پابەند دەبێت لە رێگریی لەوەی تاران پەرە بە چەکی ئەتۆمی بدات.

وەزیری دەرەوەی ئەمەریکا روونی کردەوە "دۆناڵد ترەمپ لە نزیکەوە چاودێریی ئەم پرسە دەکات و بەوپەڕی خۆشحاڵییەوە چاوەڕێی هەنگاوەکانی داهاتوو دەکات."

هەروەها ئاماژەی بەوەش کرد "هیچ وڵاتێک لە جیهاندا نایەوێت، ئێران ببێتە خاوەن چەکی ئەتۆمی، ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی واشنتن بەردەوام دەبێت لە هەوڵە دیپلۆماسییەکانی تا دڵنیا دەبێت لەوەی تاران نەتوانێت ئەم ئامانجە بەدەست بهێنێت."

پێشینەی پرسەکە:

پێشتر دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا رایگەیاندبوو، سەبارەت بە گەیشتن بە رێککەوتن لەسەر بەرنامەی ئەتۆمی، نامەیەکی بۆ رێبەری باڵای ئێران ناردووە.

ترەمپ روونیشی کردەوە کە واشنتن دوو بژاردە بۆ چارەکردنی قەیرانەکان لەبەرچاو دەگرێت، ئەویش سەربازی و دیپلۆماسی، بەڵام دانووستانەکان لە پێشینەی کارەکانیدایە.

لە ساڵی 2015 ئێران، بەریتانیا، ئەڵمانیا، چین، روسیا، ئەمەریکا و فەرەنسا گەیشتنە رێککەوتنێکی هاوبەش، کە بریتی بوو لە سووککردنی سزاکانی سەر تاران لە بەرامبەر سنووردارکردنی بەرنامە ئەتۆمییەکەی.

لە مانگی ئایاری 2018، ئەمەریکا لەکاتی سەرۆکایەتیی پێشووی ترەمپدا، تاک لایەنە لە رێککەوتنەکە کشایەوە و سزاکانی بەسەر ئێراندا سەپاندەوە، ئەمەش وای کرد تاران وردە وردە بەڵێنە ئەتۆمییەکانی کەم بکاتەوە.

هاکان فیدان، وەزیری دەرەوەی تورکیا ئەمڕۆ هەینی لە پەراوێزی کۆبونەوەی وەزیرانی دەرەوەی ناتۆ لە برۆکسل، رایگەیاند کە وڵاتەکەی نایەوێت هیچ روبەروبونەوەیەکی لەگەڵ ئیسرائیل لە سوریادا هەبێت.

بەپێی لێدوانی فیدان بۆ ئاژانسی رۆیتەرز، "کردەوەکانی ئیسرائیل لە سوریا کە ئیدارەی سەرۆک ئەحمەد شەرع هاوپەیمانێکی نزیکی تورکیایە، رێگا بۆ ناسەقامگیری داهاتوی ناوچەکە خۆش دەکات".

وەزیری دەرەوەی تورکیا داوای کۆتاییهێنان بە هێرشەکانی ئیسرائیلی کرد لەسەر خاکی سوریا.

شایەنی باسە شەوی 2ـی نیسان، سوپای ئیسرائیل هێرشی ئاسمانی بۆ سەر دوو بنکەی ئاسمانی و شوێنی ژێرخانی سەربازی لە شارەکانی دیمەشق، حەمما و حومسی سوریا ئەنجامدا، کە بووە هۆی وێرانکردنی نزیکەی تەواوی فڕۆکەخانەی سەربازی حەمما و برینداربوونی دەیان کەس.

لە دوای روخانی رژێمی ئەسەدەوە، ئیسرائیل دەیان هێرشی بۆ سەر سوریا دەستپێکردووە بۆ لەناوبردنی زۆربەی تواناکانی سوپای سوریا، هێزەکانیشی پێشڕەوییان کردووە بۆ داگیرکردنی شوێنە ستراتیژییەکانی ناو خاکی سوریا.

لەلایەکی دیکەوە، دوێنێ ئیسڕائیل کاتز، وەزیری بەرگری ئیسرائیل لە راگەیەندراوێکدا هۆشداری دا بە ئەحمەد شەرع، سەرۆکی سوریا بۆ قۆناغی راگوزەر، کە بە ناوی "ئەبو محەمەد جۆلانی" قسەی بۆ کرد و رایگەیاند، سوریا "باجێکی قورس دەدات ئەگەر رێگە بە هاتنە ژورەوەی هێزەکانی دوژمنی سوریا بدات"

وتەبێژی كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عیراق دەڵێت، پابەندن بە ئەنجامدانی هەڵبژاردن لە وادەی خۆیدا، لە رێگەی هەزار و 79 ناوەندی تۆماریشەوە پێشوازی لە دەنگدەران دەكەن.

جومانە غەلای وتەبێژی كۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عیراق، پابەندبوونی دەستووری و یاسایی كۆمیسیۆنی بە ئەنجامدانی هەڵبژاردن لە وادەی دیاریكراودا راگەیاند و ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد، لە رێگەی هەزار و 79 ناوەندی تۆماركردنەوە لە سەرتاسەری عیراق پێشوازی لە دەنگدەران دەكەن، تیمی گەڕۆكیش رەوانەی دەزگا و فەرمانگەكانی حكومەت دەكەن بۆ هۆشیاركردنەوە لەبارەی گرنگی نوێكردنەوەی تۆماری دەنگدەران.

راشیگەیاندوە، لەئێستادا كۆمیسیۆن كاردەكات بۆ نۆژەنكردنەوە و ئامادەكردن و پاراستنی ئامێرەكانی هەڵبژاردن و تۆماركردنی دەنگدەری نوێ و راستكردنەوەی داتاكان و سڕینەوەی ناوی مردوو، بە مەبەستی دڵنیابوون لە بەڕێوەبردنی پرۆسەكە.