زیندانی تۆقێنەر و دوور لە مافەكانی مرۆڤی سیدنایا لە سوریا، كە بە ناوەندی بەشار ئەسەد بۆ ئەشكەنجەدان ناودەبرا، دوای روخانی ئەسەد كۆتاییپێهات.

راڕەوەكانی ناو زیندانی سیدنایا، دیمەن و چیرۆكی ناخ هەژێنی تێدا دەدۆزرێتەوە كە بە ناوەندی ئەشكەنجەدانی حكومەتەكەی بەشار ئەسەد ناسراوە، لەئێستادا ژمارەیەك زیندانیكراو لە كامێراكانی چاودێری لە بیناكەدا بەدیدەكرێن، بەڵام نازانرێت بە چ رێگایە بگەن بە زیندانییەكان بۆ ئەوەی ئازادیان بكەن كە بەشێكی نهێنی ژێر زەمینەكانی زیندانەكەدان.

لەكاتێكدا تیمەكان بە تونێل لێدان و شكاندنی دیوارەكان بەردەوامن لەسەر كارەكانیان، ئەو هاووڵاتییە سوریانەش ساڵانێكە بێسەروشوێنن، كەسوكاریان بەمەبەستی سۆراغێكیان ڕوو لە زیندانەكە دەكەن، هەر زیندانیكراوێكی ئازاد دەبینن پێیاندەڵین ئەسەد روخا، مەترسن.

بەرگری شارستانی سوریاش دەڵێت، تیمەكانمان لە زیندانی سیدنایا هیچ كام لەو دەرگا نهێنیانەیان نەدۆزیوەتەوە كە قسەی لەسەردەكرێت و داوا لە سەربازەكانی پێشووی حكومەتەكەی ئەسەد و كارمەندانی زیندانەكە كراوە، پاسۆردی سەر دەرگاكانیان پێ بڵێن تاكو دەرگا ئەلكترۆنییەكانی ژێر زەمینەكان بكرێنەوە.

زیندانی سیدنایا پێشبینیدەكرێت لە نهۆمێك زیاتری ژێرزەمین پێكهاتبێت و لە رۆژی یەكشەممەوە تائێستا بەردەوام زیندانی نوێ ئازاددەكرێن، لەنێو ئەو كەسانەی ئازادكراون منداڵانی بچووك لەگەڵ دایكیاندا بەدیدەكرێن، هەروەها لە دیمەنەكاندا ژمارەیەك زیندانیكراو بەدیدەكرێن كە بەهۆی ئەشكەنجەدانەوە ناتوانن بەڕێدا بڕۆن و لە گرتووخانەكەدا بە سنگە خشێ دێنە دەرەوە.

لەئێستادا هەوڵەكان بەوجۆرەیە بەهەر رێگایەك بێت زیندانیكراوەكان رزگاربكرێن، كە بەهۆی نەبوونی هەواگۆڕكێكەوە خەریكە دەخنكێن، پێویستە دەرگا ئەلكترۆنییەكانی نهۆمەكانی ژێرزەمینەكان بكرێنەوە، بۆ ئەوەی ئەو زیندانیكراوانەی لە كامێراكانی چاودێریدا بەدیكراون، ئازادبكرێن.

یەكێك لە زیندانیكراوەكان كە زیندانی سیدنایا رزگاری بووە دەڵێت، چەند سەعاتێكی مابوو بۆ ئەوەی لەسێدارە بدرێن، كە بڕیار بووە 54 كەس پێكەوە لەسێدارە بدرێن، بەڵام لەگەڵ روخانی ئەسەد ئازاد كراین.

زیندانی سەربازی سیدنایای سەربە وەزارەتی بەرگریی حكومەتەكەی ئەسەد، دەكەوێتە دووری 30 كیلۆمەتر لە دیمەشق، دوای رووداوەكانی 2011 كرایە بنكەیەك بۆ زیندانیكراوانی خۆپیشاندانەكانی دژ بە ئەسەد.

بەپێی راپۆرتی رێكخراوە نێودەوڵەتییەكان، حكومەتەكەی ئەسەد لە زیندانەكەدا لەڕێی لەسێدارەدانی بەكۆمەڵەوە، لەسێدارەدانی بەبێ دادگاییكردن ئەنجامداوە و لەنێوان ساڵانی 2011 بۆ 2015 هەموو هەفتەیەك یان دوو هەفتە جارێك 50 كەسیان لەسێدارەداوە.

راپۆرتەكان باس لەوەشدەكەن، حكومەتەكە ئەسەد بە مەبەست مامەڵەی نامرۆڤانەی لەگەڵ زیندانیكراواندا ئەنجامداوە و دەیانجار روبەڕوی ئەشكەنجەی كردوونەتەوە و بەشێوەیەكی بەرنامە بۆداڕێژراو، بێبەشیكردوون لە نان و ئاو و پێداویستی پزیشكی.