ھەڵگەڕانەوەی ڤاگنەر؟
٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٣
3361
چەکدارانی ڤاگنەر کە پێکھاتەیەکن لە چەتەکانی ڕوسیاو باندە مافیاکان و پیاوە ھەرە مەترسیدارەکانی ڕوسیا لە ڕوی ئەنجامدانی تاوانەوە.
ئەندامەکانی ڤاگنەر یان سزادراون بەتاوانی گەورەو مەترسیدار یان ئەوەتا داواکراون لەلایەن یاساوە.واتا ھیچ یەکێک لەئەندامانی ڤاگنەر کەسانی ئاسایی و بێتاوانی کۆمەڵگای ڕوسیا نین.
سەرۆکی ڤاگنەر پێشتر کەسێکی نزیک لە سەرۆکی ئێستای ڕوسیا ڤلادیمر پۆتن بوەو سەرۆکی خوان ئامادەکردنی کۆشکی کرملین بوە، بەڵام بە دروست کردنی گروپی ڤاگنەر کۆتایی ھێنا بەڕاژەکەی لەکۆشکی کرملین و لەلایەن خودی پۆتن بەکارھێنراوە بۆ یەکلایی کردنەوەی چەندین کێشەی ناوخۆی ڕوسیاو دەرەوەی ڕوسیا.
لەسەرەتای سەرھەڵدانی جەنگی ڕوسیاو ئۆکڕانیا گروپی ڤاگنەر بو بەچەکێکی باش بەدەست پۆتنەوە کەجیاواز لە سوپای ڕوسیا بۆ ئەرکە سەختەکان بەکاری دەھێنان.لەو جێگایانەی ڕو بەڕو بونەوە ڕویدەدا ڤاگنەر ئاراستەی ھێڵی پێشەوەی شەڕ دەکرا.
لەشەڕی ھەرێمی باخموت گروپی ڤاگنەر جەنگەکەی یەکلایی کردەوە بەجۆرێک ھەمو بەرگریەکانی سوپای ئۆکرانیایان تێکشکاند.
بەکارھێنانی ڤاگنەر لەلایەن پۆتنەوە بۆ یەکلایی کردنەوەی ھێڵە گەرمەکانی شەڕ بۆئەوە دەگەڕایەوە کە ئەندامانی ئەو گروپە مان و نەمانیان وەک یەکە، واتا گەڕانەوە یان نەگەڕانەوەیان بۆ ناو کەس و کاریان گرنگی ئەوتۆی نەبوە چونکە ئەندامانی گروپەکە لای کەس و کارییشیان بێزراون بەھۆی دەیان تاوانی مەترسیدار کە ئەنجامیان داوە.
ھەر بۆیە بۆ پۆتن سوتەمەنیەکی باش بون بۆ بەکارھێنانیان بەرامبەر ئۆکرانیا.
ھەڵگەڕانەوەی ڤاگنەر چی دەگۆڕێت؟
ھەڵگەڕانەوەی ئەندامانی گروپی ڤاگنەر دژ پە پۆتن لەم کاتەدا دەنگدانەوەی گەورەی دروست کردوە لەسەر ئاستی جیھان و ناوخۆی ڕوسیا بەجۆرێک لەلایەن خودی سەرۆکی ڕوسیاوە باری نائاسایی لە تەواوی ئەو ناوچانە ڕاگەیەنرا
کە ئەندامانی ئەو گروپەی تێدان بەمۆسکۆی پایتەختیشەوە
ئەمەریکا لەسەر زاری وتەبێژی کۆشکی سپی ئاماژەی بەوە کردوە کە بەوردی چاودێری ئەو دۆخە تازەی ڕوسیا دەکەن
لەھەمان کاتدا بەشێکی بەرچاو لە وڵاتانی ئەندامی ناتۆ ئاماژەیان بەوە کردوە کە ئەم دۆخە بۆ ڕوسیا گران دەکەوێت و چاودێری دەکەن
ئۆکرانیاش کە لایەنێکی سەرەکی شەڕەکەیەو سوپای ڕوسیا ھێرشی کردۆتە سەر وڵاتەکە.
ئاماژەی بەوە کردوە ئەمە سەرەتایەو لەڕوسیا ڕوداوی گەورەتر ڕودەدەن.
ئەوەش ئەو ڕاستیەمان پێدەڵێت ئەمەریکاو ھاوپەیمانەکانی لە ناتۆ ئەوەی بۆیان بکرێت بۆ ئاڵۆزکردنی دۆخی ڕوسیا دەیکەن.
ئێستا لەم کاتەدا ئەمەریکا دەیەوێت شڵەژانی زیاتر لەڕوسیا بێنێتە ئاراوە چونکە لەسەرەتای دەست پێکردنی جەنگی ڕوسیاو ئۆکڕانیا ھیچ ھەلێک نەڕەخساوە بۆ ئەمەریکا لەناوخۆی ڕوسیا تا ببێتە ھۆکارێک کارێک کە زیان بە سوپای ڕوسیا بگەیەنێت.ئێستا کەئەم دۆخە لەئارادایە ئەمەریکا ئەمە بەدەرفەتێکی باش دەزانێت بۆ ئەوەی دەست بخاتە ناوخۆی ڕوسیاو گرفتی گەورە بۆ وڵاتەکە درووست بکات..
ھەڵوێستی حکومەتی ڕوسیا دژی ڤاگنەر چیە؟
سەرۆکی ڕوسیا ڤلادیمر پۆتن لەدوای ئەو دۆخەی ھاتۆتە ئاراوە لێدوانێکی بڵاو کردەوە، ئاماژەی بەوە کرد ڤاگنەر گروپێکی لادەرن لەیاساو ئەوەی کردویانە پێچەوانەی یاساکانی ڕوسیایە. بەتۆمەتی تیرۆر باری نائاسایی دژی ڤاگنەر ڕاگەیاند.لەھەمان کات وەزارەتی بەرگری ڕوسیا ئاماژەی بەوە کردوە ئەگەر دەست لەو کارە ھەڵنەگرن وەک تیرۆرست مامەڵەیان لەگەڵ دەکەن و ڕو بەڕویان دەبنەوە.داوای لە ئەندامەکانی ڤاگنەریش کرد کە نەکەونە ژێرکاریگەریی سەرۆکەکەیان و کاری ھەڵە دژ بەسوپای ڕوسیاو ھاوڵاتیانی سڤیل نەکەن.چونکە ھەمو دەسەڵاتێکیان دراوەتێ تا بە توندترین شێوە وەڵامیان بدەنەوە...
دەرئەنجام
ڤاگنەر لەو ئاستە گەورەدانین بتوانن سوپای ڕوسیا بخەن یان چۆکی پێدابدەن، کە سەرۆکی ڤاگنەر ھەڕەشەی کردوە گوایە دەتوانن حکومەتی ئێستای ڕوسیا بڕۆخێنن تەنانەت بانگەشەی ئەوە دەکات پۆتن لە ھەڕەمی دەسەڵات دەھێننە خوارەوە..
ڤاگنەر بەدوای پارەو کۆکردنەوەی سامانی زیاترەوەن بۆ ئەوەی بتوانن بمێننەوە لەڕوسیاو پێگەی خۆیان بەھێز بکەن، تەنانەت سەرۆکی گروپەکە چاوی لەگەیشتنە بەکورسیەکەی پۆتن
بۆیە ئەگەر بێتو وڵاتانی دەرەوەی ڕوسیا بتوانن پەیوەندییان لەگەڵ ببەستن دۆخی ڕوسیا ئاڵۆزتر دەبێت بەڵام ئەمەریکاو ھاوپەیمانەکانی ناگەن بەو خەونەی بتوانن ڕوسیا لەئۆکڕانیا ڕاگرن یان ناچار بەپاشەکشەی بکەن.
ھەروەک سەرۆکی ڕوسیاو وەزیری بەرگری وتیان سوپا دەست کراوەیە بۆ ھەموو ڕێگایەک بۆ کۆتایی ھێنان بەڤاگنەر ئەگەردەست ھەڵنەگرن لە ئاژاوە نانەوە لەڕوسیا
کەیەکێک لە بژاردەکانیش لەناوبردنی
سەرۆکی ڤاگنەرە.