کوردستان
کەریم عەلی، سەرۆکی لیژنەی وزەی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، لەسەر قسەکردن لەسەر دەروازەی سنووریی پەروێزخان، لەلایەن بەشی یاسایی وەزارەتی داراییەوە بەپێی ماددەی دووی یاسای خراپ بەکارھێنانی ئامێرەکانی پەیوەندیکردن سکاڵای لەسەر تۆمارکراوە.
وتیشی، تێبینییان لەسەر سکاڵاکە ھەیە، چونکە دادوەرەکە برای سەرپەرشتیاری دەروازەی سنووریی پەروێزخانە، ھەروەھا لەلایەن ئاسایشی گەرمیانەوە لە فەرمانی دەستگیرکردنەکەی ئاگادارکراوەتەوە، لەکاتێکدا ئەو ماددەیەی سکاڵاکەی پێ تۆمارکراوە پەیوەندیی بە پۆلیسەوە ھەیە، ھەربۆیە تانە لە سکاڵاکە دەدەن و داوا دەکەن، دادوەر و دادگایەکی دیگە کەیسەکە ببینن.
بەڕێوبەرایەتی گشتی تەندروستی گەرمیان لە راگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوەکردووە، ئەگەرچی حاڵەتەکان توندنین و لەژێر کۆنترۆڵدان، ھاوکات تیمەکانی تەندروستی سەرقاڵی پشکنینی تایبەتن بۆ زیاتر دڵنیابوونەوە، بەڵام لەگەڵئەوەشدا پێویست دەکات ھاووڵاتیان ئاگاداری خۆیان بن و رێکارەکانی خۆپارێزیی بگرنەبەر، بەتایبەتی لە گرتنەبەری پاکوخاوێنی و دڵنیابوونەوە لە پاکیی و شیاویی ئاوی خواردنەوەیان، دوورکەوتنەوە لە خواردنێک کە سەردانەپۆشراو بێت یان لە ژینگەیەکی ناخاوێن دابێت، شۆردنی بەردەوامی دەستەکان بە باشی.
ھەروەھا داواش لە ھاووڵاتیان دەکات لەکاتی بوونی حاڵەتی نەخۆشیی سکچووندا، رێنماییە پزیشکییەکان بەباشیی جێبەجێبکەن و لە ئەگەری توندبوون و بەردەوامیی نەخۆشیەکەدا سەردانی نەخۆشخانە بکەن بۆ وەرگرتنی چارەسەری پێویست.
بەرپرسێکی وەزارەتی کۆچ و کۆچبەرانی عێراق بە ماڵپەڕی عەرەبی جەدیدی راگەیاندوە، مانەوەی گروپە چەکدارییەکان لە شنگال، ئەنجامنەدانی ئاشتەوایی کۆمەڵایەتی راستەقینە، دابیننەکردنی خزمەتگوزارییە بنەڕەتییەکان بەتایبەت ئاو، کارەبا و رێگەباون و ھەوڵنەدان بۆ رەخساندنی ھەلیکار بۆ دانیشتوانی شنگال، چوار گەورەترین ھۆکارن کە وایکردووە ئاوارەکان نەگەرێنەوە شارەکەیان .
لای خۆشیەوە سامی فەیسەڵ، بەڕێوەبەری لقی نەینەوای نوسینگەی مافی مرۆڤی نەتەوە یەکگرتووەکان دەڵێت، چارەسەرکردنی دۆسیەی ئاوارەکانی شنگال ئاڵۆز بووە دوای ئەوەی حکومەتە یەک لە دوای یەکەکانی عێراق نەیانتوانیوە چارەسەری بکەن.
ئاماژە بەوەش دەکات، لەئێستادا دۆخی شنگال رەھەندێکی سیاسی وەرگرتووە و چارەسەرکردنیشی ئاڵۆز بووە.
سەرۆکایەتی بەڕێوەبردنی کارەسات و دۆخی لەناکاوی تورکیا "ئافاد" بڵاویکردەوە، بەیانی ئەمڕۆ سەعات ٦:٠٩ دەقیقە, بومەلەرزەیەک بە گوڕی ٤.٣ پلە بەپێوەری رێختەر, پارێزگای موغلای گەشتیاری لە باکوری کوردستان ھەژاندووە، قوڵاییەکەشی ٥٧.٦ کیلۆمەتر بووە.
راشیگەیاندووە، بومەلەرزەکە زیانی گیانی و ماددی نەبووە.
دەزگای ئافاد راشیگەیاند، دوای بوومەلەرزە بەھێزەکەی رۆژی ٦ـی شوبات تاوەکو ئێستا، ٣٧ ھەزار و ٤٤٦ پاشلەرزە روویانداوە، کە ١٢ پاشلەرزە ٦ پلە و ٧١یان ٥ پلە بووە.
دەقی پەیامەکەی سەرۆک بافڵ...
بەڕێزان خانەوادە و کەسوکاری سەربەرزی پێشمەرگەی دێرین، مام عەبدوڵا مام قادر گردەسۆری
بەداخێکی زۆرەوە ھەواڵی کۆچی دوایی مام عەبدوڵا مام قادر گردەسۆری، پێشمەرگەی دێرین و کەسایەتی دیاری ھەولێرمان پێگەیشت.
بۆ ئەم خەمە گەورەیە پرسە و ھاوخەمیی قووڵی خۆمان ئاڕاستەی ئێوە و بنەماڵە تێکۆشەرەکەتان دەکەم و ھاوبەشی خەمتانم.
لەخوای گەورە داواکارم کۆچکردوو بە بەھەشتی بەرین شادبکات و سەبووری بەھەموولایەک ببەخشێت.
دڵسۆزتان
بافڵ جەلال تاڵەبانی
سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
نێچیرڤان بارزانی لە ڕێوڕەسمی دەستبەکاربوونی ٦٠ دەرچووی خولی چوارەمی پەیمانگەی دادوەران ئاماژەی بەوەکرد، ئەرکی دەسەڵاتی دادوەری و دادوەرانە سەربەخۆییی خۆیان بپارێزن. دادوەرە دەبێت قبووڵی نەکات و ڕازی نەبێت ھیچ کەس و لایەن و دەسەڵاتێک، ھیچ شتێکی بەسەریاندا بسەپێنن.
سەرۆکی ھەرێمی کوردستان وتیشی، بێگومان نەیانووتووە و ناڵێن لە ھەرێمی کوردستان ھیچ کێشەیەک لەبەردەم سەربەخۆییی دادوەری و سەروەریی یاسادا نییە! ناشڵێن ھەموو شتێکی دەسەڵاتی دادوەری دروستە و لەژێر ھیچ گوشارێکی سیاسیدا نییە!
لە روونکردنەوەیەکەی بنەماڵەی شەھید نیاز دەرگەڵەیی ھاتووە، "لە چەند رۆژی رابردوو، کەسێک بەناوی بنەماڵە و خوشکەزای شەھید نیاز دەرگەڵەیی چەند پەیوەندییەکی تەلەفۆنی لەگەڵ بەرپرسان و کاربەدەستان ئەنجامداوە، ئەو کەسە ھیچ جۆرە پەیوەندییەکی خزمایەتیشی لەگەڵ بنەماڵەکەمان نیە و لای ئێمە ناسراو نیە، وادیارە بە مەبەست کۆمەڵێک قسەی بێسەروبەر و بێڕێزی کردووە، کە ئەمە دوورە لە داب و نەریت و ئادابی بنەماڵەکەمان و ئێمە لێی بێبەرین."
دەشڵێن، "ھەموو لایەک ئاگادار دەکەینەوە، کە تەنھا (چیا ھاوار دەرگەڵەیی) برازای شەھید نیاز دەرگەڵەیی لەلایەن بنەماڵەکەمانەوە دیاریکراوە و رێگە پێدراوە، کە لەسەر ئەم کەیسە پەیوەندی و بەدواداچوون بکات و ھەر کەسێکی تر ھەرجۆرە پەیوەندی و بەدواداچوون بۆ ئەو کەیسە بکات ئێمە لێی بێ ئاگاین و نوێنەرایەتی ئێمە ناکات."
(فیراس مسلماوی) ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق رایگەیاند، لیژنەیەکی ھاوبەش لەلایەن وەزارەتەکانی نەوت و سامانە سروشتییەکانی ھەرێم و کۆمپانیای سۆمۆ و پارێزگا بەرھەمھێنەرەکانی نەوت پێکھێنراوە بۆ داڕشتنی رەشنوسی پرۆژە یاسای نەوت و غاز و خستنەڕووی بۆ حکومەت و ئەنجومەنی نوێنەران.
رونیشیکردەوە، یاسای بودجە گەرەنتی دوو ماددەی بۆ پرۆژە یاسای نەوت و غاز کردووە کە بریتین لە رێکخستنی ھەناردەی نەوتی ھەرێمی کوردستان لەرووی ھەناردەو دانانی داھاتەکەی لە ھەژمارێکی بانکی متمانەپێکراو لە لای بانکی ناوەندی.
وتیشی، کەشێکی ئەرێنی بۆ پەسەندکردنی پرۆژە یاسای نەوت و غاز ھەیەو چاوەڕوان دەکرێت لە وەرزی یاسادانانی ئێستادا پرۆژە یاساکە بگاتە ئەنجومەنی نوێنەران و لە وەرزی یاسادانانی داھاتوو کە دوای چوار مانگی ترە دەنگی لەسەر بدرێت.
بەھمەن عەبدوڵا وتەبێژی ھاتووچۆی سلێمانی بە کوردسات نیوزی راگەیاند، لە حەوت مانگی ساڵی رابردوو ٥٩٣ روداوی ھاتوچۆ لە سنوری سلێمانی رویداوە، بەوھۆیەشەوە ٩٩ کەس گیانیان لە دەستداوە، ٢ ھەزار و ١٢١ کەسیش برینداربوون.
وتیشی، لە حەوت مانگی سەرەتای ئەمساڵی ٢٠٢٣ش، ٥٨٣ روداوی ھاتوچۆ تۆمارکراوە، لە ئەنجامی ئەو روداوانەش ٨٩ کەس گیانیان لەدەستداوە، ٢ ھەزار و ١٨٩ کەسیش برینداربوون، بەپێی ئامارەکانیش روداوەکانی ھاتوچۆ بەراوورد بە ساڵی رابردوو کەمیان کردووە.
بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی تەندروستیی سلێمانی رایگەیاند، حاڵەتەکانی سکچوون و رشانەوە بەشێوەیەکی بەرچاو زیادیکردووە و گومانی بڵاوبوونەوەی کۆلێرای لێدەکرێت و سەرجەم تیمەکانی بەڕێوەبەرایەتییان لەئیستادا پشکنین و بەدواداچوون بۆ حاڵەتەکان دەکەن.
تەندروستیی سلێمانی داوا لە ھاووڵاتیان دەکات خۆیان بەدووربگرن لە بەکارھێنانی ئەو ئاوەی لە سەرچاوەکەی دڵنیانین و تەنھا ئەو ئاوەی لەلایەن بەڕێوەبەرایەتیی ئاوی سلێمانییەوە دابیندەکرێت و ئاوی بتڵکراوەکان، کە لە ژێرچاودێریی تیمەکانی تەندروستیدا کاردەکەن، بەکاربھێنن.
ئاشکراشیکرد، بڕیاردرا بە قەدەغەکردنی سەوزە و ماستاو لە چێشتخانە، خواردنگەکان و شوێنەگشتییەکاندا، تەنیا رێگە بە بەکەرھێنانی ماستاوی لە قتوونراو دەدرێت.
بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی تەندروستیی سلێمانی داوا لە ھاووڵاتیان دەکات پابەندی رێنماییە خۆپارێزیەکان بن و دڵنیایی دەدات ھەموو ئامادەکارییەکی تەواویان کردووە بۆ ھەر ئەگەرێک لە زیادبوونی حاڵەتەکان.
دەقی پرسەنامەکە...
بەڕێزان خانەوادە و بنەماڵەی سەربەرزی شەھیدی فەرماندە سەید ساڵح
بۆ کۆچی دوایی سەید جەمال سەید حەمد، تێکۆشەر و کەسایەتی دیاری بناری کۆیە و برای شەھیدی فەرماندە سەید ساڵح، پرسە و ھاوخەمیی قووڵی خۆمان ئاڕاستەی ئێوە و کەسوکارە سەربەرزەکەتان دەکەم.
لە خوای گەورە داواکارم کۆچکردوو بە بەھەشتی بەرین شادبکات و سەبووری بەھەموولایەک ببەخشێت.
دڵسۆزتان
بافڵ جەلال تاڵەبانی
سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
بەرەو کۆنگرەی پێنجەمیین
پێدەچێت ساڵی (٢٠٢٣) ساڵی وەرچەرخان و بنیاتنانەوە گرنگەکانی یەکیێتی نیشتیمانی کوردستان بن، نەک بڕیاردان بگرە تەنھا بیرکردنەوەش لەبەستنی پێنجەمین کۆنگرە ، دەربڕینی بوێرییەکی شۆڕشگێڕانەی یەکێتییانەیە، ھەمان ئەو بوێری و ئازایەتیەیە کەسەرۆک مام جەلال لە ڕۆژانی ھەرەسدا یەکێتی پێ دروستکردوو و ھەمان ئەو ھزر و نەترسیەیە کە شۆڕشێکی نوێی پێ ھەڵگیرساند.
لە مێژوی خۆیدا، یەکێتی ھێزێکی داھێنەری بە جورئەتی شۆڕش بووە، ھەر ئەمەش لە (١٦) ساڵی تەمەنی کاری ڕێکخراوەییدا گەیاندییە لوتکەی سەرکەوتن ، بەڵام بێگومان ھێزێکی بێ ھەڵەی بێ کەمتەرخەمیش نەبووە، بۆیە ھەر کاتێک جڵەوی ڕەوتە شۆڕشگێڕییەکەی خۆی لە ناوخۆ و دەرەوە شل کردبێت، زیانی بە خۆی و ڕەوتە سیاسیەکەی و بە کۆمەڵگە و ئاستە جیاوازەکانی بەرەوپێشبردنیشی گەیاندووە.
ساڵانێکی کەمە، دوای تەمەنێک لە داکشان، ھەنگاوەکانی بەرەو چاکسازی نێوخۆیی، خۆتوندکردنەوەو و نوێبوونەوە دەنێت، بۆ تێپەڕاندنی ئەو قەیرانانەی ھەم خۆی گرفتار کردوو ھەم کۆمەڵی کوردەواریشی توشی ئاستەنگ کرد.
لەچوارچێوەی وتارێکدا نامەوێت ئاوڕ لە تەواوی ئەوبڕگە و جومگانە بدەمەوە کە ئەستەمە لە دوو توێی دوو کەوانەدا وەک مێژوو بیان نووسمەوە، بەڵام بەلامەوە گرنگە ئەوە بڵێم ھەرکاتێک (ی.ن.ک) لە ڕیفۆرمی نێوخۆی و سیاسەتی جەماوەری دروست و ڕەوتی شۆڕشگێڕانە دوور کەوتبێتەوە، بە دیوێکی تردا جڵەوەکەی بۆ ڕەوتی کۆنسەر ڤاتیستی ناو کۆمەڵ شلکردبێت، ھەمووان پێکەوە باجی گەورەمان داوە بۆیە لە ساتە وەختێکدا، لەبەر دەم دوو ھەڵبژاردن و کێشە گەورەکانی عێراق و ھەرێم داین، بڕیاری بەستنی کۆنگرە دەمانگەڕێنێتەوە بۆ بوێرییەکانی چرکە ساتەکانی بڕیاردان لە دامەزراندنی یەکیێتی نیشتیمانی کوردستان و ھەڵگیرسانەوەی شۆڕشی نوێ.
ئەمان گەیەنێتەوە ئەو بڕوایەی کە یەکێتی ھێزی ئیرادەی خەڵک و ھێزی بڕیارە قورسەکانە. یەکێتییەکان حیزبەکەیان وەک کەرەستەیەک بۆ سەرخستنی قەزیە گەورەکەیان دەوێت و بۆ ئەوە قوربانیش دەدەن و ڕیفۆرم دەکەن و بڕیاری شۆڕشگێڕانەیان پێدەدرێت.
ھەموو پێشبینی و خوێندنەوەکان، بەو ئاڕاستەیەن ئەم کۆنگرەیە دەبێتە کۆنگرەی بنیاتنانەوەی یەکێتی و دەبێتە ھێمای تێپەڕاندنی ئاستەنگی ناوخۆیی و ڕووکردنەوە خەڵک و جەماوەر، ئیتر بەھەموو لایەک دەڵێت یەکێتی قۆناغی داکشانی خۆی تێپەڕاند، ھەرچەندە ئەوە دوو ساڵێکە لەسەر ڕاستە ڕێگاکە ھەنگاو دەنێت، بەڵام ھەنگاوەکانی ھەستانەوە و ڕوو لە ھەوراز کردن و سەرکەوتنەوەی خۆی بەم کۆنگرەیە خێراتر دەکات، پێکەوە بنیاتنانەوە و ھەستانەوە بۆ خزمەتی کۆمەڵانی خەڵک دەست پێدەکاتەوە.
سەرکەوت زەکی
لێپرسراوی مەکتەبی ڕێکخستنی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان
پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند، بریندارەکان پەنابەری سورین و چواریان رەوانەی نەخۆشخانەی شەھید “شەوکەت حاجی موشیر “ کراون و چارەسەری سەرەتاییان بۆ کراوە، دوانی دیکەشیان بۆ چارەسەری زیاتر نێردراونەتە سلێمانی، ئەوانەی دیکەش رەوانەی ماڵەوە کراونەتەوە.
ئاماژەی بەوەشکرد، تا ئێستا ھیچ سکاڵایەک تۆمارنەکراوە و بەو ھۆیەشەوە ھیچ کەس لەشەر شەڕەکە دەستگیرنەکراوە.
سەعدی ئەحمەد پیرە ئەندامی مەکتەبی سیاسی یەکێتی بەکوردسات نیوزی راگەیاند، کۆبونەوەکان بۆ ئامادەکارییە بۆ بەستنی کۆنگرەی پێنجەمی یەکێتی نیشتمانی کوردستان و کۆبونەوەی مەکتەبی سیاسی سەعات ١١ بەڕێوەدەچێت و کۆبونەوەی سەرکردایەتی سەعات دووی پاش نیوەڕۆ دەبێت.
ئاماژەی بەوەشکرد تەوەری سەرەکی کۆبونەوەکان بۆ ئامادەکاری پێویستە بۆ ئەنجامدانی کۆنگرەی یەکێتی، کۆبونەوەی ئەم جارەش لەشاری ھەولێر دەبێت و لەکۆبونەوەکاندا باس لەدیاریکردنی لیژنەی ئامادەکاری کۆنگرە دەکرێت.
بەپێی پەیڕەوی ناوخۆی یەکێتی لیژینەی باڵای ئامادەکاری کۆنگرە پێکدێت لە سەرۆکی دەزگای ھەڵبژاردنی یەکێتی و مەکتەبی رێکخستن و بۆردی ناوەندی کاروباری یاسایی و لێپرسراوی مەڵبەندی دیراسات.
سەعدی ئەحمەد پیرە ئەندامی مەکتەبی سیاسی یەکێتی دەڵێت، کۆبونەوەکانی مەکتەبی سیاسی تا چەند رۆژێک پێش کۆنگرە بەردەوام دەبن.
سەبارەت بە کۆبونەوەکانی ئەنجومەنی سەرکردایەتیش، پێشتر فەرید ئەسەسەرد سکرتێری ئەنجومەنی سەرکردایەتی یەکێتی بەکوردسات نیوزی راگەیاندبوو، پێدەچێت ئەمە دواین کۆبونەوەی ئەنجومەنی سەرکردایەتی یەکێتی بێت کەپێش کۆنگرە بەڕێوەبچێت.
رۆژنامەی سەباحی رەسمی عێراق بڵاویکردەوە، ھێزەکانی پێشمەرگە بە ھەماھەنگی لەگەڵ ھێزە ئەمنییەکانی عێراق رووبەرێکی فراوان لەو ناوچانەی کە بۆشایی ئەمنییان تێدایە و دەکەونە سنوری پارێزگاکانی دیالە و سەڵاحەدین و کەرکوک و ھەولێر پڕ دەکەنەوە.
ئاماژەی بەوەشکردووە، سنورەکە لەو ناوچانەوە دەستپێدەکات کە دەکەونە سنوری ئێران لە خانەقین و رووبەری ناوچەکە ٦٥٠ کیلۆمەترە.
رۆژی ٢٤ی ئەم مانگە لێپرسراوی مەڵبەندی زاخۆی یەکگرتوو بە کوردسات نیوزی راگەیاندبوو، ئیسلام کەشانی کادیری پێشکەوتووی حزبەکەی و بەرپرسی نوسینگەی سپێدە لە زاخۆ و رۆژنامەنووس و پێشکەشکار لە خابیر تیڤی لەلایەن ئاسایشەوە رفێندراوە.
دوو رۆژ دواتر بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی زاخۆ لە راگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوەکردبوو، ئیسلام کەشانی لەلایەن ھێزێکی ئاسایشی زاخۆوە بە تۆمەتی بوونی پەیوەندی لەگەڵ پەکەکە و بەپێی ماددەی ١ی یاسای ژمارە ٢٣ی ساڵی ٢٠٠٣ دەستگیرکراوە، لەکاتێکدا ئەو یاسایە تایبەتە بە دەرماڵەی منداڵبوون و دایکایەتی.